Guinean cardinal Robert Sarah speaks during a prayer at the Cathedral of Our Lady of Victories in Dakar on December 4, 2023. GUY PETERSON / AFP

Rome, 9 januari 2024 - Kardinaal Robert Sarah heeft gereageerd op de Vaticaanse verklaring die geestelijken toestaat om in bepaalde pastorale contexten gelovigen in irreguliere relaties, zoals homoparen en ongehuwd samenwonenden, te zegenen. “Wij verzetten ons niet tegen paus Franciscus, maar we verzetten ons krachtig en radicaal tegen een ketterij die de Kerk, het Lichaam van Christus, ernstig ondermijnt, omdat het in strijd is met het katholieke geloof en de katholieke traditie”, schrijft de West-Afrikaanse prelaat in een overdenking van 6 januari, die hij deelde met de Italiaanse blog Settimo Cielo.

Sarah, afkomstig uit Guinee, was van 2014 tot 2021 prefect van de Congregatie voor Goddelijke Eredienst en de Discipline van de Sacramenten.

“De vrijheid die we moeten bieden aan mensen die in homoseksuele relaties leven, ligt in de waarheid van het woord van God”, schrijft de 78-jarige kardinaal. “Hoe durven we hen te laten geloven dat het goed en door God gewenst is dat ze in de gevangenis van hun zonde blijven?”

Terwijl bisschoppen wereldwijd verdeeld zijn over de verklaring Fiducia supplicans van het Dicasterie voor de Geloofsleer hebben veel katholieke bisschoppen in Afrika het op 18 december uitgevaardigde document publiekelijk verworpen. Een aantal Afrikaanse bisschoppenconferenties heeft de afgelopen weken priesters gevraagd om af te zien van het geven van zegeningen aan paren van hetzelfde geslacht, terwijl andere bisschoppen de geestelijken in hun bisdom instrueerden om geen zegeningen te geven aan homokoppels. In zijn boodschap moedigt Sarah “iedere bisschop aan hetzelfde te doen”als de bisschoppenconferenties van Kameroen, Tsjaad en Nigeria.

De kardinaal merkt op dat het Dicasterie voor de Geloofsleer niet in staat is geweest om de fouten van de Katholieke Kerk in Duitsland te corrigeren, waar controverse over de zogeheten Synodale Weg heeft geleid tot kerkelijke verdeeldheid.

In maart 2023 keurde de Synodale Weg, een samenwerking tussen de Duitse Bisschoppenconferentie en de machtige lekenlobby ZdK, het ontwikkelen van geformaliseerde rituele teksten voor zegeningen voor mensen van hetzelfde geslacht goed.

Het Dicasterie voor de Geloofsleer staat weliswaar “spontane zegeningen” toe, maar geen liturgische. Maar volgens Sarah heeft de verklaring de zaken alleen maar erger gemaakt. “Sterker nog, door haar gebrek aan duidelijkheid heeft ze de verwarring die in de harten heerst alleen maar versterkt en sommigen hebben haar zelfs aangegrepen om hun poging tot manipulatie te ondersteunen.”

Volgens Sarah moet “ijdel gekibbel over de betekenis van het woord zegen”vermeden worden. Hoewel hij opmerkte dat zegeningen voor zondaars een gegeven zijn, benadrukte Sarah dat de Kerk “nooit om de tuin kan worden geleid door er een legitimatie van zonde, van de structuur van zonde, of zelfs van de volgende gelegenheid van zonde van te maken”.

Sarah, die van 2001 tot 2010 secretaris was van de Congregatie voor de Evangelisatie der Volken, zegt verder bezorgd te zijn dat de “verwarring” die Fiducia supplicans teweeg heeft gebracht, subtiel “terug zou kunnen komen”in de tweede sessie van de Synode over Synodaliteit in oktober 2024.

Volgens hem moet de Kerk homoparen de genade van de waarheid aanreiken. “Wat te zeggen tegen mensen die betrokken zijn bij verbintenissen tussen mensen van hetzelfde geslacht? Net als Jezus durven we de eerste barmhartigheid aan: de objectieve waarheid van handelingen”, schrijft hij. Een zegen, beweert de kardinaal, is niet de juiste reactie. “Het enige wat we kunnen vragen van mensen die een relatie hebben die tegen hun natuur ingaat, is om zich te bekeren en zich aan te passen aan het woord van God.”

Sarah herinnert aan de opdracht van paus Benedictus XVI aan Afrika om de ‘spirituele long’ van de mensheid te zijn in tegenstelling tot het nihilisme, materialisme en relativisme dat het Westen treft.

“De Kerk van Afrika is de stem van de armen, de eenvoudigen en de kleinen”, schrijft Sarah. Afrikaanse christenen moeten het evangelie verkondigen aan westerlingen die “denken dat ze geëvolueerd, modern en wijs zijn door de wijsheid van de wereld”. “Het is daarom niet verrassend dat de bisschoppen van Afrika, in hun armoede, vandaag de herauten zijn van deze goddelijke waarheid tegenover de macht en rijkdom van sommige bisschoppen van het Westen”, aldus kardinaal Sarah.

In Frankrijk, de voormalige kolonisator van het land waar Sarah vandaan komt, heeft thans negen bisschoppen die de clerus van hun bisdommen hebben geïnstrueerd dat homoseksuele individuen wel gezegend mogen worden mogen maar liefdeskoppels van hetzelfde geslacht niet.

Kardinaal Victor Manuel Fernández, die als prefect van het Dicasterie voor de Geloofsleer Fiducia supplicans ondertekende, houdt tegen de felle weerstand vol dat de verklaring geen ketterijen bevat en dat zij een bekrachtiging is van de orthodoxe leer over huwelijk en seksualiteit.