06-11-2019

In het Amsterdamse debatcentrum De Balie vond gisteravond het symposium Zeespiegelstress?! plaats, georganiseerd door de Waddenvereniging en De Balie. Onder de sprekers waren curiekardinaal Peter Turkson en minister Cora van Nieuwenhuizen van Infrastructuur en Waterstaat. 

Kardinaal Peter Kodwo Appiah Turkson, afkomstig uit Ghana, is prefect van het in 2016 door paus Franciscus opgerichte Dicasterie voor de Dienst aan de Integrale Menselijke Ontwikkeling. Namens de paus houdt Turkson zich bezig met tal van kwesties, waaronder ecologie en klimaatverandering. 

Het symposium in De Balie ging over de gevaren van klimaatverandering. “Doen we niets aan het uitstoten van broeikasgassen, dan vormen de oceanen de grootste bedreiging voor de mensheid. Met welke scenario’s wordt op dit moment rekening gehouden door de Nederlandse overheid? Moet de mens zich aanpassen aan de natuur, of zetten we alles in op technologie?”, aldus de door de Waddenvereniging gestelde kwestie. 

De kardinaal, die werd aangekondigd als Father Peter Turkson, zei dat de zorg voor het Waddengebied niet alleen de drie landen Nederland, Duitsland en Denemarken aangaat, maar dat het behoud van dit gebied een zaak is van het “gemeenschappelijk goed” (common good). De Wadden zijn immers werelderfgoed. Het gebied is geërfd en dient volgens hem ongeschonden aan de volgende generaties te worden overgedragen. Hij hekelde het gebrek aan mondiaal denken bij veel regeringen en economische belanghebbenden die worden geconfronteerd met aan de klimaatverandering gerelateerde rampscenario’s. 

Naar aanleiding van zijn aanwezigheid in Amsterdam werd de kardinaal geïnterviewd door Trouw. Tegenover die krant zei hij nog nooit bij de Waddenzee te zijn geweest. “(…) ik heb gehoord dat het er paradijselijk moet zijn. Er is een grote biodiversiteit, met veel vogels en zeehonden. Maar het gebied is ook kwetsbaar voor de stijgende zeespiegel. Misschien kan ik een keertje met de bisschop van Groningen mee”. Hij doelde op monseigneur Ron van den Hout, hoofd van het ‘Waddenbisdom’ Groningen-Leeuwarden. Die had voor de Waddenvereniging bemiddeld bij de uitnodiging van Turkson om naar Amsterdam te komen.

De curieprelaat is een van de drijvende krachten achter de encycliek Laudato si’ (2014) van paus Franciscus. In het vandaag gepubliceerde interview met Trouw zegt hij dat dit document de Katholieke Kerk een stem heeft gegeven. “Het is een signaal, een handvat voor politici, voor wetenschappers en economen. Iedereen kan er iets in vinden. Het is eigenlijk geen document over klimaatverandering: het volgt de traditie binnen de kerk op het gebied van sociale problematiek. Dat is al veel langer aan de gang. Als er een maatschappelijk probleem is, schrijven de pausen er over. In onze tijd is het grote probleem de relatie tussen de mens en de schepping.”

Turkson zegt dat de menselijke verhouding met de schepping is verstoord. Vooral christengelovigen moeten zich dat aantrekken. “Hoe kun je, als iemand die van God houdt en in hem gelooft, niet houden van datgene wat hij gemaakt heeft? De schepping wordt op dit moment uitgebuit: de bossen verdwijnen, mineralen worden uit de aarde getrokken. We kunnen niet van God houden en tegelijkertijd de aarde en de schepping misbruiken. De uitbuiting van de aarde is een belediging voor God”, aldus de kardinaal in Trouw, dat 'zeespiegelstress' heeft gekozen tot woord van de dag. 

Een van de aanwezigen bij het symposium was monseigneur Jan Hendriks, bisschop-coadjutor van Haarlem-Amsterdam. Lees zijn verslag (met foto's) van de avond op zijn website Arsacal.nl.