Sint Amandus (7e eeuw) wordt vereerd als de Apostel der Franken en de Apostel van Vlaanderen. Hij was de 17e heilige bisschop van Maastricht.

Kluizenaar en missiebisschop

Amandus werd omstreeks 594 geboren bij Nantes. Zijn leven werd door een onbekende auteur in de 8ste eeuw beschreven in de Vita Sancti Amandi. Deze vita is lang toegeschreven aan de priester Baudemundus (7e eeuw). Volgens dit werk was Amandus een aantal jaren monnik op Île d'Yeu. Daarna leefde hij veertien jaar lang als kluizenaar, ingemetseld in een cel bij de kathedraal van Bourges. Hij kwam vrij toen hij aangaf een bedevaart naar Rome te willen maken. Samen met Sint Humbertus van Maroilles maakte hij zijn reis. Teruggekomen werd hij in 628 geconsacreerd tot bisschop.

Gent

Op verzoek van de Frankische koning Chlotarius II trok hij naar de Vlaamse stad Gent om daar onder de heidense bevolking te prediken. Hij begon gaandeweg zijn missie tot geheel Vlaanderen uit te breiden. Daarbij had hij vervolging en veel tegenslag te verduren. Onder zijn toezicht werden kloosters gesticht. De heilige Bavo stond onder zijn invloed.

Conflict met Dagobert

Terug in het Frankenrijk stuitte hij koning Dagobert I tegen de borst door diens zedeloze gedrag te veroordelen. De vorst ontstak daarop in toorn en verbande Amandus uit zijn rijk. De missiebisschop evangeliseerde vervolgens in de gebieden waar hij als balling verbleef. Later kreeg Dagobert spijt en verzocht Amandus om vergeving. Hem werd zelfs gevraagd om de erfgenaam van de troon te onderwijzen, maar Amandus sloeg dit af.

Donau

Amandus trok vervolgens naar het Donau-gebied om te missioneren onder de Slavische volkeren die er woonden. Maar dat liep uit op een mislukking. Vandaar reisde hij naar Rome om er aan de paus verslag uit te brengen.

Maastricht

Van 647 tot 650 was Amandus bisschop van Maastricht. De kerkgemeenschap die hij daar aantrof verkeerde in grote wanorde, mede veroorzaakt door een ongehoorzame clerus. Ontmoedigd vertrok hij naar het Scheldegebied, waar hij een aantal kloosters stichtte, om zich vervolgens te wijden aan de opdracht van de paus om in de Frankische landen Neustrië en Austrasië concilies te organiseren. Ook heeft hij gemissioneerd in Baskenland.

Abdij van Elnon

Amandus stierf op hoge leeftijd in 675 of 684 in de door hemzelf gestichte abdij van Elnon, in het huidige Saint-Amand-les-Eaux (Noord-Frankijk).

Feestdag

Zijn feestdag is 6 februari. In de Nederlandse kerkprovincie is zijn liturgische gedachtenis verplicht in het bisdom Breda.

Iconografie

Sint Amandus wordt vaak afgebeeld met mijter en staf, en met de attributen kerk (vanwege de vele kloosters die hij stichtte) en draak of slang (vanwege het verhaal in de Vita Sancti Amandiwaarin hij als jonge monnik een gifslang verdreef door er een kruisteken over te maken).

Beschermheilige

In Nederland werd Sint Amandus aangeroepen als genezer van reuma en roos en als beschermer van varkens.