Het heiligdom van Onze Lieve Vrouw van Aparecida in Brazilië is een van de grootste Maria-oorden wereld.

Tussen São Paulo en Rio

Onze Lieve Vrouw van Aparecida is de patrones van Brazilië. Deze titel van Maria, de Moeder Gods, werd toegekend aan een mirakelbeeld dat in 1717 werd opgevist in de Paraíba bij het plaatsje Guaratinguetá (provincie São Paulo). Het donkerkleurig beeldje (ongeveer 40 cm hoog) wordt vereerd in het nationaal heiligdom in Aparecida. Dit naar het beeld vernoemde stadje, gelegen tussen São Paulo (166 km) en Rio de Janeiro (266 km), telt meer dan 35.000 inwoners. In Brazilië zijn meerdere plaatsen die Aparecida heten. Zij kregen die naam uit eerbied voor Maria, de Koningin van Brazilië.

Geschiedenis

In oktober 1717 was Dom Pedro de Almeida, graaf van Assumar en gouverneur van de provincie São Paulo, in de regio Guaratinguetá op doorreis naar een of andere goudmijn. De bevolking van het stadje Guaratinguetá wilde een feest voor de gouverneur geven. Om een feestmaal aan te richten moest er vis gevangen worden. Drie vissers, te weten Domingos Garcia, João Alves en Filipe Pedroso, gooide hun netten uit in de rivier Paraiba, maar vingen niets. Volgens het officiële relaas begonnen zij daarop te bidden tot Onze Lieve Vrouw van de Onbevlekte Ontvangenis. Opnieuw gooiden zij hun netten uit. Na verloop van tijd haalden ze een net binnen en zagen tot hun verbazing dat ze een Mariabeeld zonder hoofd hadden opgevist. Later vingen zij ook het bijbehorende hoofd. Vanaf dat moment werden de overige netten rijkelijk gevuld met vis.

‘Verschenen Ontvangenis’

De vissers maakten het beeld schoon en bevestigden het hoofd erop. Zij noemden het beeld Nossa Senhora da Aparecida Conceição (Portugees voor ‘Onze Vrouwe van de Verschenen Ontvangenis’). Al spoedig verspreidde het verhaal van de wonderbaarlijke visvangst zich. Er groeide een cultus voor het beeld, dat zich korte tijd in het huis van visser Filipe Pedroso bevond totdat zijn buren er een kapelletje voor bouwden.

Eerste kapel

In 1734 besloot het stadsbestuur van Guaratinguetá dat er een groter heiligdom moest komen voor Nossa Senhora da Aparecida – het woord Conceição werd al snel weggelaten. Deze kapel werd gebouwd op een locatie buiten Guaratinguetá, die uiteindelijk naar het Mariabeeld genoemd zou worden: Aparecida. In 1745 werd de kapel ingewijd.

Prinses Isabella

Om de groter wordende toestroom van pelgrims naar Aparecida op te kunnen vangen werd in 1834 een kerk gebouwd. Onder de bedevaartgangers waren ook edellieden. Zelfs kroonprinses Isabella, de dochter van de Braziliaanse keizer Peter II, bezocht het heiligdom. Bij haar tweede bezoek op 6 november 1888 deed de prinses, die toen regentes van Brazilië was, een opzienbarende schenking. Zij liet het Mariabeeld omhullen met een blauwe koningsmantel. Ook schonk zij goud, diamanten en robijnen, ter vervaardiging van een kroon. Eerder dit jaar had Isabelle de zogenoemde Gouden Wet ondertekend, waarmee de slavernij in Brazilië werd afgeschaft. Haar populariteit was daardoor zo gestegen dat het volk haar uitriep tot Redentora(‘verlosseres’). In 1889 kende paus Leo XIII haar een Gouden Roos toe, een belangrijke onderscheiding waarmee de pausen blijk geven van hun waardering en affectie. Van het goud en de edelstenen die Isabella geschonken had werd een kroon gemaakt, waarmee het beeld in 1904, bij de vijftigste verjaardag van het dogma van de Onbevlekte Ontvangenis, op last van de paus werd gekroond.

Patrones van Brazilië

In 1908 kreeg de kerk van Aparecida de status van basilica minor. In 1928 was het aantal woningen die om het heiligdom heen gebouwd waren, zo gegroeid dat Aparecida als een heuse stad werd erkend. Het jaar daarop riep paus Pius XI Onze Lieve Vrouw van Aparecida uit tot koningin en patrones van Brazilië. Haar feestdag werd 12 oktober.

Basilica Nova

In 1955 begon de bouw van een nieuwe basiliek. Deze werd op 4 juli 1980 geconsacreerd door paus Johannes Paulus II. Op dat moment was de kerk nog niet klaar. Het neoromaanse gebouw heeft de vorm van een Grieks kruis. De lengte is 188 m en de breedte 183 m. De koepel is 70 m hoog en de toren 102 m. De oppervlakte van de basiliek is 18.000 m² en biedt plaats aan 45.000 mensen. Op het terrein van het heiligdom bevinden zich een kliniek, winkels en restaurants. Er is op de parkeerplaats ruimte voor 4.000 touringcarbussen en 6.000 auto’s.

Benedictus XVI

Paus Benedictus XVI bezocht het heiligdom op zondag 13 mei 2007 bij de opening van de Vijfde Algemene Vergadering van de CELAM, de raad van alle bisschoppen van Latijns-Amerika. Hij schonk de Mariabasiliek tijdens deze viering een Gouden Roos.

Brasilia

De metropolitane kathedraal van Brasilia, de hoofdstad van Brazilië, is gewijd aan Onze Lieve Vrouw van Aparecida.