De groep van Apostolische Vaders (1e en 2e eeuw) is de eerste generatie van christelijke schrijvers die direct aansluiten op het Nieuwe Testament.

Oudste geschriften

Met 'Apostolische Vaders' wordt zowel de eerste generatie kerkleiders aangeduid als de verzameling van oudste christelijke geschriften die aansluiten op het Nieuwe Testament.

Vaders in het geloof

“Terecht worden zij Vaders genoemd, omdat zij onze vaders zijn in het geloof, omdat zij ons als vaderlijk erfdeel hebben nagelaten: de oudste overlevering der Kerk naast de H. Schrift. Zij zijn Apostolische Vaders omdat zij leerlingen waren der Apostelen en nog ten tijde der Apostelen of niet lang daarna schreven”, schrijft de Nijmeegse patroloog D. Franses O.F.M. in de inleiding van zijn Nederlandse vertaling van de Griekse grondteksten, die in 1941 werd gepubliceerd. 

Meteen na Nieuwe Testament

In de patrologie, de studie van de Kerkvaders, worden verschillende post-nieuwtestamentische geschriften onderscheiden: de Apostolische Vaders, de Apologeten en de Apocriefen. De meeste 'Apostolische Vaders' volgen chronologisch op het Nieuwe Testament, waarmee ze naar stijl en inhoud verwant zijn. Sommige zijn echter ouder dan de Openbaring van Johannes of werden zelfs als 'geïnspireerd' beschouwd.

Heiligen

Onder de Apostolische Vaders behoren zowel bekende als anonieme auteurs. De bekende zijn: Sint Clemens van Rome, Sint Ignatius van Antiochië, Sint Polycarpus van Smyrna en Sint Papias van Hierapolis.

Overzicht:

• 'De Leer der Twaalf Apostelen' (Didachè), het oudste voorbeeld van een kerkelijk tuchtdocument;
• 'De Brief van Clemens van Rome aan de Kerk van Korinthe';
• 'De Zeven Brieven van Ignatius van Antiochië'
• 'De Brief van Polycarpus van Smyrna aan de Filippenzen';
• 'Het Martelschap van Polycarpus', het oudste martelaarsverhaal;
• 'De Verklaring van de Woorden des Heren' van Papias van Hierapolis, slechts een fragment is ervan bewaard gebleven;
• 'De Brief van Pseudo-Barnabas', ook tot de Apocriefen gerekend;
• 'De Pastor van Hermas', apokalyptisch werk, Ireneüs van Lyon, Tertullianus en Clemens van Alexandrië rekenden het tot de nieuwtestamentische canon;
• 'De Brief aan Diognetus', ook tot de Apologeten gerekend.