De heilige Benedictus van Aniane (c. 747-821) was een benedictijnse monnik en abt. Vanwege zijn kloosterhervorming wordt hij de Tweede Benedictus genoemd.

Zijn oorspronkelijke naam van Benedictus was Witiza. Hij werd omstreeks 747 geboren. Volgens Ardo, de auteur van zijn vita, was hij de zoon van Aigulf, de Visigotische graaf van Maguelonne. Witiza werd opgeleid aan het hof van Pepijn de Jongere.

Op veldtocht

Als hoveling van koning Karel de Grote werd hij opgeroepen voor militaire dienst. Hij nam deel aan Karels veldtocht op het Italische schiereiland in 773. Tijdens deze campagne verdronk zijn broer in een rivier bij Pavia. Toen hij diens leven wilde redden, ontsnapte hij ternauwernood aan de dood. Daarna vroeg hij om toestemming om monnik te worden, wat hij kreeg. Hij trad toe tot het klooster van Sint Sequanus (Saint-Seine) bij Dijon en nam de naam Benedictus aan.

Regel van Benedictus

Rond het jaar 780 stichtte Benedictus een monastieke gemeenschap op basis van Byzantijns ascetisme in Aniane (Languedoc). Twee jaar later stichtte hij daar een tweede gemeenschap, dit keer gebaseerd op de Regel van Benedictus. Dit klooster bloeide zeer, waardoor hij een grote invloed kreeg in het Frankisch monasticisme. Uiteindelijk werd hij de abt-generaal van alle kloosters in het rijk van Karel de Grote.

Willem van Gellone

Onder zijn hoede stond ook het door zijn vriend Willem van Aquitanië gebouwde klooster in Gellone. Deze Willem was van aristocratische huize en evenals Benedictus een ex-strijder in dienst van de Karolingen.

Abtenconcilie van Aken

In 817 werd in Aken een synode van abten gehouden, die hij voorzat. Daar werd bepaald dat de Regel van Benedictus voortaan de standaardcode zou zijn voor het Latijnse monnikendom. Ook werd er een onderscheid gemaakt tussen monniken en kanunniken.

Contra adoptionisme

Benedictus wordt ook genoemd als verdediger van de orthodoxie tegen het adoptionisme van de Spaanse bisschop Felix van Urgell. Deze verkondigde dat Jezus als mens niet werkelijk de zoon van God was, maar slechts diens adoptiefzoon.

Overlijden

Koning Lodewijk de Vrome was de beschermheer van Benedictus van Aniane. Voor hem liet de vorst een modelklooster bouwen: Abdij Maursmünster. Benedictus stierf op 11 februari 821 in de Abdij Kornelimünster bij Aken, die Lodewijk had laten bouwen als moederklooster van zijn hervormingsbeweging.

Feestdag

In de benedictijnse ordes van de Katholieke Kerk wordt zijn liturgische gedachtenis gehouden op 11 februari.