De heilige Carolus Borromeus (1538-1584) was kardinaal en aartsbisschop van Milaan. Hij was een van de voormannen van de Contrareformatie en bestrijder van kerkelijke misstanden.

Oom wordt paus

Carlo Borromeo werd geboren op 2 oktober 1538 te Arona in Lombardije. Al in 1559 studeerde hij af op de Universiteit van Pavia als doctor in utroque jure, d.w.z. in burgerlijk en kerkelijk recht. Het jaar daarop werd zijn oom van moeders zijde, Gian Angelo Medici, tot paus gekozen. Deze nam de naam Pius IV aan en riep zijn neef naar Rome.

Kardinaal en aartsbisschop Milaan

De 22-jarige Carlo werd door zijn oom tot kardinaal verheven en belast met het bestuur van de Pauselijke Staat. De paus benoemde hem ook tot aartsbisschop van Milaan, maar weigerde hem naar zijn bisdom te laten gaan.

Trente

Kardinaal Borromeo nam deel aan de laatste sessie van het Concilie van Trente (1562-1563). Daar was hij een van de grote voorvechters van de Contrareformatie en de bestrijding van kerkelijke misstanden, zoals bijgeloof en onwetendheid bij geestelijken. Ook stelde hij het nepotisme (van het Latijnse nepos = kleinzoon, neef) aan de kaak. Dat is ironisch omdat Carolus zijn positie aan zijn oom te danken had.

Pastoraal in aartsbisdom Milaan

Na de dood van Pius IV in 1565 kon hij eindelijk naar Milaan vertrekken om daar zijn eigenlijke pastorale ambt van aartsbisschop te vervullen. Hij bezocht alle parochies van zijn grote diocees, zelfs de meest moeilijk bereikbaar kerkjes in de Alpen.

Heilig

Ofschoon Carlo Borromeo opgroeide in grote weelde, zijn ambt aan nepotisme te danken had en in kringen van de decadente adel verkeerde, was hij toch het toonbeeld van nederigheid, naastenliefde en rechtvaardigheid. Zijn grote sociale bewogenheid werd nog bij zijn leven door vriend en vijand geroemd. Carolus stierf op 3 november 1584. Al zijn bezittingen liet hij na aan de armen. Hij werd begraven in de crypte van de Dom van Milaan. Reeds in 1610 verklaarde paus Paulus V hem heilig. Zijn liturgische gedachtenis is op 4 november.