Roger Schutz (1915-2005), beter bekend als Frère Roger, was de stichter van de oecumenische broedergemeenschap van Taizé. Hij werd alom geprezen om zijn eenvoud en vriendelijkheid. Hij inspireerde miljoenen om te leven volgens het Evangelie.

Jeugd

Roger Louis Schutz-Marsauche werd geboren op 12 mei 1915 in Provence, Zwitserland. Zijn vader Karl Ulrich Schutz was afkomstig uit Bachs in het Zürcher Unterland, zijn moeder Amélie Henriette Schutz-Marsauche uit Bourgogne. Hij was de jongste van negen kinderen. Van 1937 tot 1940 studeerde hij gereformeerde theologie in Straatsburg en Lausanne.

Hulp aan Joodse vluchtelingen

Roger Schutz reed in 1940 op de fiets van Genève naar het Bourgondische plaatsje Taizé, nog net in het door de Duitsers bezette deel van Frankrijk. De grens met Vichy-Frankrijk, de quasi-autonome staat die met de nazi's collaboreerde, was dichtbij. In de eerste jaren daar gaf hij samen met zijn zus Geneviève vluchtelingen, vooral Joden, onderdak. In 1942 werden zij ontdekt en moest iedereen Taizé direct verlaten. Schutz ging terug naar Zwitserland, waar een protestantse broedergemeenschap zich begon te vormen.

Nieuwe broeders

In 1944 keerde Schutz samen met enkele broeders terug naar het inmiddels bevrijde Taizé. Daar zorgden zij voor Duitse krijgsgevangenen en regelden ze opvang voor weeskinderen. Geleidelijk sloten een enkele jongemannen zich aan bij de eerste broeders. Op paaszondag 1949 verbonden zeven van hen zich voor het leven aan elkaar in celibaat, gemeenschap en grote eenvoud.

Regel van Taizé

In de stilte van een lange retraite tijdens de winter van 1952-53 schreef Frère Roger in navolging van de grote kloosterstichters La Règle de Taizé ('De Regel van Taizé'), waarin hij zijn broeders uitlegt hoe hun gemeenschapsideaal kan worden gerealiseerd.

Oecumene

Frère Roger geloofde dat hij geroepen was tot het gebed voor de eenheid van alle christenen. Zijn christelijke identiteit vond hij in een door hem zelf tot stand gebrachte verzoening "tussen het geloof van mijn oorsprong en het mysterie van het katholieke geloof, zonder de verbondenheid met wie dan ook te verbreken”.

Miljoenen geïnspireerd

Bijna zeventig jaar lang stond hij aan het hoofd van Taizé. Miljoenen jongeren hebben in de loop der jaren de broedergemeenschap daar bezocht. Velen vonden er inspiratie om in deze tijd van secularisatie en ontkerstening trouw te blijven aan het Evangelie. Anderen maakten dankzij het getuigenis van Frère Roger en zijn Taizé-broeders opnieuw of voor het eerst kennis met de boodschap van Jezus Christus.

Jaarlijkse brief

Frère Roger schreef meer dan twintig boeken over christelijke spiritualiteit. Elk jaar publiceerde hij een brief over een onderwerp waarmee hij jongeren aan het denken hoopte te zetten. Die schreef hij vaak schreef vanuit een plek op de wereld waar armoede heerst en waar hij een tijdje woonde: Calcutta, Chili, Haïti, Ethiopië, Zuid-Afrika. Hij ontving verscheidene internationale prijzen, zoals de prestigieuze Templeton Prize.

Communie op uitvaart paus

Tijdens de uitvaartmis van paus Johannes Paulus II op 8 april 2005 kreeg Frère Roger de Heilige Communie uit handen van de toenmalige kardinaal Ratzinger, de later paus Benedictus XVI. Dit baarde wereldwijd opzien, omdat het volgens de katholieke opvatting aan protestanten verboden zou zijn te communie te gaan. Sommige waarnemers trokken de conclusie dat het Vaticaan hiermee een nieuwe stap had gedaan, anderen concludeerden dat Frère Roger in stilte rooms-katholiek geworden was. De pauselijke woordvoerder Joaquín Navarro-Valls verklaarde na de uitvaart dat het een zeer uitzonderlijk geval was en dat het bovendien algemeen bekend was dat Frère Roger het katholieke geloof in de werkelijke tegenwoordigheid van Christus in de Eucharistie deelde.

Doodgestoken

Op 16 augustus 2005 werd de 90-jarige Frère Roger kort na 20.30 uur, tijdens het avondgebed in de Verzoeningskerk van Taizé, waarbij ongeveer 2500 jongeren aanwezig waren, aangevallen door Luminita Solcan, een 35-jarige verwarde Roemeense vrouw. Zij stak hem met een mes, waardoor hij om het leven kwam. Hij werd begraven op 23 augustus 2005 op het plaatselijke kerkhof rond de romaanse kerk waar de gemeenschap van Taizé zijn eerste kerkdiensten hield.

Opvolger

De opvolger van Frère Roger als prior van de Gemeenschap van Taizé is Frère Alois (in 1954 geboren als Alois Löser).