Halloween is een griezelfeest dat vooral in Angelsaksische landen zoals Groot-BrittanniĆ«, Ierland, de VS en Canada gevierd wordt. Het vindt jaarlijks plaats in de avond en nacht van 31 oktober. Kinderen dossen zich uit als angstaanjagende figuren en gaan in hun buurt langs de deuren. Zij roepen dan 'trick or treat' (een plagerijtje of iets lekkers); het is de bedoeling dat de kinderen snoep krijgen. Voor jongeren en volwassenen worden er feesten georganiseerd waarbij de deelnemers macabere kostuums dragen. 

Allerheiligen

In de Middeleeuwen was men in de Angelsakisische gebieden naar oud heidens gebruik gewend geraakt zich rond Allerheiligen in verbinding met de doden te stellen. De Allerheiligen-festiviteiten, die al op de avond van 31 oktober plaatshadden, werden soms gekenmerkt door macabere dodenrituelen. Halloween (All Hallows Eve, vooravond van Allerheiligen) zou daaruit voortgekomen zijn. 

Samhain

Volgens een vaak aangehaalde theorie gaat Halloween terug op Samhain, het door de Ierse kerkleiders verafschuwde Keltische feest van 1 november. De Kelten geloofden dat dan de geestenwereld zich opende. De zielen van de doden kregen in de nacht van 31 oktober op 1 november van de goden toestemming naar de aarde terug te keren; zowel de goede als de kwade geesten. Om hun angst tegen te gaan, troffen de Kelten maatregelen. Zo stookten ze grote vuren op de heuveltoppen om de kwade geesten te verjagen en brachten ze offers om alle onvriendelijke goden gunstig te stemmen. Ook droegen ze dierenhuiden en maskers om de kwade geesten te misleiden. Tegelijkertijd wilden de Kelten de familiegeesten op een vriendelijke manier verwelkomen en zoet houden. Daarom zetten ze bieten en anders veldgewas buiten. Ze sneden ook lampen uit suikerbieten die ze rondom het huis plaatsten. Tot in onze tijd zijn van deze gewoonten nog sporen aanwijsbaar, denk aan de pompoenen en verkleedpartijen op Halloween maar ook op Sint-Maarten (11 november). 

 

Geen verband Samhain en Halloween

Het verband tussen Samhain en Halloween werd pas in de 19e eeuw gelegd. Veel hedendaagse etnologen hebben deze theorie verworpen. Halloween is als dodenfeest een recent verschijnsel en het huidige griezelfeest is niet ouder dan de jaren zeventig van de vorige eeuw, zo stellen zij. Dat Halloween met het heidens verleden wordt geassocieerd zou te maken hebben met de toenemende populariteit van het neopaganisme, zoals wicca. 

Nederland

Nederland maakte pas in de jaren tachtig van de vorige eeuw kennis met Halloween. Onder invloed van Amerikaanse films en tv-programma's werden toen rond 31 oktober in discotheken voor het eerst horrorfeesten georganiseerd. 

Bidden tegen Halloween

Voor conservatief-christelijke groepen in Nederland zijn de vermeende heidense wortels van Halloween een gruwel. De uitgeholde pompoen met een lichtje erin waarmee kinderen langs de deuren gaan om snoep op te halen, zou een heidens symbool van de dolende ziel zijn. Ieder jaar worden er gebedsacties tegen de 'duistere machten' achter het Halloween-feest gehouden.