In het conciliedocument 'Nostra Aetate' (1965) verklaart de Kerk plechtig dat er ook waarheid te vinden is in andere godsdiensten. Paus Johannes Paulus II heeft zich de afgelopen decennia bijzonder sterk gemaakt voor de dialoog, hetgeen onder meer bleek op twee indrukwekkende gebedsdagen in Assisi.

Assisi

Een van de historische hoogtepunten in het pontificaat van Johannes Paulus II vond plaats op 27 oktober 1986 in Assisi, de geboorteplaats van Sint Franciscus. Het was de eerste keer in de geschiedenis dat afgevaardigden van álle wereldgodsdiensten op uitnodiging van een paus bijeenkwamen om te bidden.

Bronnen van vrede

In 1986 was de Koude Oorlog nog in volle gang en ging de wereld gebukt onder de nucleaire dreiging. Johannes Paulus wilde de wereld laten zien dat godsdiensten bronnen van vrede kunnen en moeten zijn. Aan deze bijzondere bijeenkomst waar zeker 110 verschillende delegaties aan deelnamen, ging een intensieve dialoog tussen de godsdiensten vooraf.

'Nostra Aetate'

In de RK-Kerk werd het startschot voor de interreligieuze dialoog gegeven met de publicatie, in 1965, van het baanbrekende conciliedocument Nostra Aetate. Wat weinigen ooit voor mogelijk hadden gehouden gebeurde: de Kerk verklaarde plechtig dat er ook waarheid te vinden is in andere godsdiensten. Sindsdien werd op hoog niveau gesproken met de leiders van andere religies. Doel was het vreedzaam communiceren over elkanders overtuigingen. 

Pauselijke Raad

In 1988 werd op gezag van Johannes Paulus II de Pauselijke Raad voor de Interreligieuze Dialoogopgericht, een volwaardig orgaan van de Romeinse Curie. In de geest van Sint Franciscus, die in zijn tijd vreedzaam met moslims in gesprek ging, wilde de paus bewerken dat de wereld nooit meer zou kunnen zeggen dat godsdienst per sé een bron van oorlogen is.

Tweede gebedsdag

Op 24 januari 2002 organiseerde de paus voor de tweede keer in de geschiedenis een interreligieuze gebedsdag voor de vrede in Assisi. Directe aanleiding waren de terreuraanvallen van Al-Qaida op de Twin Towers in New York en het Pentagon in Washington. Deze keer waren meer dan 50 delegaties en 200 afgevaardigden met de pauselijke trein naar Assisi gekomen. Kardinalen, imams, pandits, rabbijnen, orthodoxe bisschoppen, zoroastriaanse priesters, boeddhistische monniken, jaïnisten: allen richtten ze zich op eigen wijze tot het Opperwezen, God of Boeddha.

Christus enige verlosser

Het hebben en tonen van respect voor andere wereldgodsdiensten betekende voor paus Johannes Paulus II niet dat alle religies eigenlijk op hetzelfde neerkomen. De paus bleef hameren op de katholieke overtuiging dat Christus de enige Verlosser is. In juli 2003 zei hij 19 katholieke bisschoppen uit India dat interreligieuze dialoog weliswaar zeer belangrijk is, als het maar niet ten koste gaat van de evangelische opdracht om de bekering van niet-christenen te bewerken. De paus voegde eraan toe bewondering te hebben voor de rijke religieuze en wijsgerige tradities van het Indiase subcontinent, maar stelde wel vast dat die het Evangelie niet kunnen vervangen.