Petrus Leyten (1834-1914) was van 1885 tot zijn dood de vierde bisschop van Breda.

Vroege leven

Petrus Leyten werd op 16 juli 1834 geboren in Heusdenhout, een klein dorp onder de rook van Breda. Hij bezocht het diocesaan kleinseminarie, dat toen nog gevestigd was in Oudenbosch, en studeerde vervolgens aan het grootseminarie Bovendonk in Hoeven. Hij werd op 13 februari 1859 door mgr. Joannes van Hooydonk tot priester van het bisdom Breda gewijd. Daarna werkte hij enkele maanden als kapelaan van de hoogbejaarde deken van Ginneken. In 1860 werd Leyten kapelaan in het Noord-Brabantse Alphen. Hij zou daar twaalf jaar blijven.



Prefect kleinseminarie

In 1872 werd hij benoemd tot prefect van het kleinseminarie in Oudenbosch, als opvolger van mgr. Nijs, die tot deken van Oosterhout was bevorderd. Vol overgave wijdde hij zich aan de opleiding van jonge seminaristen. In de kroniek van het kleinseminarie valt over de periode-Leyten te lezen: "Negen jaren duurde zijn zegenrijke werkzaamheid en al dien tijd wist hij de achting en liefde te winnen, zoowel van de studerende jeugd, toevertrouwd aan zijne zorg en leiding, als de hartelijke genegenheid der leeraren, werkzaam onder zijn bestuur en toezicht." In 1881 vroeg en kreeg hij ontslag als prefect en werd hij benoemd tot pastoor in Bavel.

Bisschop

Paus Leo XIII benoemde hem op 26 april 1885 tot bisschop van Breda als opvolger van mgr. Henricus van Beek die het jaar ervoor was overleden. Leyten koos als wapenspreuk In te Domine speravi ('Op U Heer hoop ik'). Op 29 juni 1885, Hoogfeest van de heilige Petrus en Paulus, werd hij in de Bredase Sint-Barbarakathedraal tot bisschop gewijd. De aartsbisschop van Utrecht, Petrus Snickers, was de eerstwijdende bisschop.

Bescheidenheid

Door paus Pius X werd hij benoemd tot pauselijk huisprelaat en bisschop-assistent bij de pauselijke troon. Vanwege de Nederlandse regering viel hem het ridderschap in de Orde van de Nederlandse Leeuw ten deel. Mgr. Leyten werd door tijdgenoten geroemd vanwege zijn bescheidenheid en zijn onwil om op de voorgrond te treden. Deze eigenschappen maakten hem een niet al te krachtige bestuurder. Petrus Hopmans, sinds 1897 zijn secretaris en later zijn vicaris-generaal had feitelijk heel veel invloed op het bestuur.

Katholieke Actie

Mgr. Leyten richtte dertien nieuwe parochies op en was verantwoordelijk voor de nieuwbouw van tweeëntwintig kerken. Hij was de drijvende kracht achter de oprichting van de Katholieke Actie in het bisdom. Ook stimuleerde hij – in navolging van de encycliek Rerum Novarum de stichting van katholieke werkliedenverenigingen. Leyten was de eerste Nederlandse bisschop die – in zijn vastenbrief van 1912 – katholieke huisgezinnen aanspoorde om zelf een bijbel aan te schaffen.

Overlijden

Leyten overleed op 17 mei 1914, bijna tachtig jaar oud. Zijn vicaris-generaal Hopmans volgde hem op.