Montecassino in Italië is het belangrijkste klooster van de benedictijnen en een van de bakermatten van de Europese cultuur. Sinds de stichting door Sint Benedictus (480-547) werd de abdij vier maal verwoest, de laatste keer in de Tweede Wereldoorlog. De bibliotheek bevat vele documenten van onschatbare waarde.
Berg Casinum
Montecassino maakt deel uit van de gemeente Cassino in de Italiaanse provincie Frosinone, regio Lazio. Het ligt zo'n 130 kilometer ten zuiden van Rome. De naam betekent 'Berg Casinum', naar het Romeinse fort dat er gelegen heeft. Aan de voet van de berg ligt de door monniken gestichte stad Cassino, die vóór 1863 San Germano heette.
Sint Benedictus
Op de berg van Montecassino ligt het beroemde klooster dat omstreeks 529 werd gesticht door Sint Benedictus van Nursia. De heilige monnik vestigde zich er tussen de ruïnes van het verwoeste Casinum. Hij maakte van de restanten van een antieke Apollo-tempel een gebedsruimte. Samen met zijn medebroeders bouwde hij een complex dat geschikt was voor het kloosterleven dat hij met zijn Regel had beschreven. Benedictus bleef er tot zijn dood in 547. Hij werd er ook begraven. Ook zijn zus Scholastica vond er haar laatste rustplaats.
Benedictijnen
De Orde van Sint Benedictus (O.S.B.) is opgedeeld in diverse congregaties. In 1504 sloot de abdij van Montecassino zich aan bij de Congregatie van Sint Justina, die toen de naam Congregatio Cassinensis aannam.
Territoriale abdij
Montecassino is ook de naam van het kerkelijk territorium dat tot 2014 onder de supervisie van de abt van Montecassino viel. In dit territorium had de abt het recht om te pontificeren (het dragen van de bisschoppelijke waardigheidssymbolen, zoals ring, borstkruis en mijter). Het territorium besloeg 567 km² en telde ongeveer 79.900 katholieken. Op 23 oktober 2014 werden de 53 tot de abdij behorende parochies door paus Franciscus met zijn motu proprio Ecclesia Catholica ingelijfd in het diocees Sora-Cassino-Aquino-Pontecorvo.
Bibliotheek
De bibliotheek van Montecassino is een van de belangrijkste intellectuele schatkamers ter wereld met onder meer 20.000 perkamenten en 1200 boekrollen. Geleerden en studenten uit heel de wereld doen er onderzoek. De Italiaanse republiek heeft de bibliotheek uitgeroepen tot nationaal monument.
Eerste verwoesting
Montecassino werd in 581 verwoest door de Longobarden. De monniken konden aan het geweld ontkomen en vluchtten naar Rome. Daar vonden ze een onderkomen bij het Lateraan. Van daaruit startte abt Petronax in 717 de organisatie van het herstel van de abdij.
Karel de Grote
In 787 bezocht de Frankische koning Karel de Grote de abdij en verleende haar tal van privileges. De abt werd daardoor een feodaal heer.
Tweede verwoesting
Montecassino raakte in de Middeleeuwen door zijn strategische ligging vaak betrokken bij politieke conflicten. Zo werd de abdij in 883 geplunderd en in de as gelegd door Arabische troepen, die in het gebied gekomen waren om de strijd tussen twee prinsdommen te beslechten. Zij vermoordden vele ingezetenen van de abdij, onder wie abt Bertario.
Bloei en verval
Na de wederopbouw in de 10e eeuw vergaarde de abdij veel bezittingen en macht. Op religieus gebied waren er periodes van grote bloei maar ook van decadentie. Telkens weer moest de kloosterlijke tucht door vastberaden hervormers worden bevochten. De abdij bracht vele heiligen en geleerden voort, zoals Sint Appolinaris en Sint Bertharius (9e eeuw). Sint Thomas van Aquino(1225-1274) ontving er zijn eerste intellectuele vorming.
Abt Desiderius
Een van de grootste abten van Montecassino was Desiderius (1058-1087). Hij gaf de abdij een rijkere uitstraling. De basiliek die hij liet bouwen liet hij door voorname kunstenaars verfraaien. Op politiek vlak geldt hij als een voorname vredestichter, vooral in de betrekkingen tussen de paus en de Roomse keizer. Hij bemiddelde ook succesvol in de verzoening van de Noormannen met de Kerk van Rome. In 1086 werd hij tot paus gekozen: de zalige Victor III.
Derde verwoesting
In 1349 werd de abdij voor de derde keer verwoest, deze keer niet door menselijk geweld maar door een aardbeving. Daardoor stortte de door Desiderius gebouwde basiliek in en vele andere gebouwen van het abdijcomplex. Pas acht jaar later startte de wederopbouw.
Staatsbezit
Na de Franse Revolutie werd Montecassino geplunderd door de troepen van Napoleon. Vele kostbaarheden in de schatkamer en de bibliotheek werden buitgemaakt of vernietigd. In 1806 werd het feodale systeem afgeschaft en raakte de abt al zijn jurisdictionele bevoegdheden kwijt. In 1868 werd de abdij het bezit van de Italiaanse staat en tot nationaal monument verklaard.
Vierde verwoesting
De vierde verwoesting van Montecassino vond plaats tijdens de Tweede Wereldoorlog. In juli 1943 landden de Geallieerden op Sicilië. Van daar wilden ze oprukken naar Rome. Zij stuitten op de Gustav Linie die dwars door Montecassino liep. In oktober 1943 brachten de Duitsers, die zich in de abdij hadden verschanst, de belangrijkste kostbaarheden, de relieken, de codices en perkamenten in veiligheid. Op 15 februari 1944 werd het abdijcomplex door Geallieerde luchtmacht gebombardeerd. Montecassino werd opnieuw een ruïne. Abt Gregorio Diamare en een aantal monniken konden ternauwernood aan de dood ontsnappen.
Slag om Montecassino
De Slag om Montecassino duurde vier maanden. Tijdens de laatste aanval slaagden Poolse en Franse troepen erin de berg op de Duitsers te veroveren. Op 18 mei 1944 werd het verwoeste kloostercomplex door Poolse ulanen bezet. Deze overwinning maakte de opmars van de Britten en de Amerikanen naar Rome mogelijk, dat op 4 juni 1944 door de Geallieerden werd bevrijd. Bij de Slag om Montecassino sneuvelden tienduizenden militairen aan beide zijden.
Wederopbouw
In september 1945 besloot de Italiaanse regering tot de wederopbouw van de abdij. Zij werd een symbool voor de wederopbouw van de Italiaanse natie. In de jaren zestig was het werk voltooid. Op 24 oktober 1964 consacreerde paus Paulus VI de nieuwe basiliek. Bij die gelegenheid riep hij Sint Benedictus uit tot de voornaamste beschermheilige van Europa.