De heilige kloosterstichteres Odilia van de Elzas (7e/8e eeuw) gold in West-Europa eeuwenlang als hemelse voorspreekster bij oogkwalen. Haar feestdag is 13 december.

Odilienberg

Sint Odilia van de Elzas (van Hohenburg) was de dochter van Etico (Athich), de als wreed bekend staande hertog van de Elzas. Ze was stichteres en abdis van de kloosters Odilienberg (voorheen Hohenburg) en Niedermünster in de Elzas. Zij stierf omstreeks 720.

Blind

Haar eerste levensbeschrijving dateert van begin 10de eeuw. Daarin wordt verteld dat ze als meisje blind was en daarom door haar vader verstoten werd. Haar blindheid verdween bij haar doopsel. Haar vader zou haar jarenlang dwars blijven zitten. Toen hij stervende was, wilde hij zich echter met zijn vrome dochter verzoenen. Hij schonk haar Hohenburg, waar zij een klooster stichtte. Odilia verpleegde daar haar vader en later ook haar moeder.

Sint Lucia

Een legende vertelt dat de stervende abdis haar zusters naar de kloosterkerk stuurde voor het Officie. Toen zij terugkwamen, vonden ze haar dood. Door hun gebed werd ze echter weer levend. Verbaasd vroeg Odilia waar zij zich zo druk om maakten. Ze zei dat Sint Lucia bij haar was geweest. Daarop nam ze de ciborie met heilige hosties, reikte zichzelf de communie uit en stierf opnieuw.

Relieken

Odilia werd begraven in Odilienberg (thans: Mont Sainte-Odile). Door de eeuwen heen is het klooster geplunderd, verwoest en meer dan eens van eigenaar gewisseld. Niettemin rust haar gebeente nog steeds in een stenen sarcofaag in de crypte.

Patrones van Elzas

Odilia werd (wordt) aangeroepen bij oog-, oor-, en hoofdkwalen. Paus Pius VII riep haar in 1807 uit tot patrones van de Elzas. 

Feestdag

Haar feestdag is 13 december. Deze deelt zij met Sint Lucia, die eveneens wordt aangeroepen bij oogkwalen.

Iconografie

Sint Odilia wordt meestal afgebeeld als een abdis in een habijt en soms een koormantel. Haar attributen kunnen zijn een staf, een kelk, een bril en een pateen of boek met twee ogen erop.

Sint Odiliënberg

Veel kloosters en parochies zijn naar Odilia vernoemd. Mogelijk is zij de naamgever van het dorp Sint Odiliënberg in Nederlands Limburg. Daar wordt echter ook Odilia van Keulen vereerd. Ook in Baarlo en Sweikhuizen bestaat een devotie voor de beide Odilia's, hoogstwaarschijnlijk omdat de ene met de andere verward is. In Nieuwenhagen (Zuid-Limburg) bestaat die verwarring niet. Daar wordt Odilia van de Elzas vereerd sinds 1843 toen de parochie Maria Hulp der Christenen in het bezit kwam van een reliek van haar.