Paus Silvester I, meestal kortweg Sint-Silvester genoemd, was de 33ste paus van de Rooms-Katholieke Kerk. Zijn pontificaat duurde van 314 tot zijn dood op 31 december 335 en viel samen met de bekering van keizer Constantijn de Grote tot het christendom. In de ranglijst van langst regerende pausen bekleedt hij de achtste plaats.

Leven

Over het leven van Silvester is bijzonder weinig bekend. De eerste beschrijving komt voor in het Liber Pontificalis uit de zevende of achtste eeuw. Daar valt te lezen dat Silvester de zoon was van een zekere Romein genaamd Rufinus en verder bevat het een lijst van geschenken die paus Silvester ontvangen zou hebben van keizer Constantijn de Grote. Tijdens zijn pontificaat werden belangrijke kerken gebouwd als de Sint-Jan van Lateranen, de Santa Croce in Gerusalemme en de Sint-Pietersbasiliek. Hoewel hij zelf niet deelnam aan het Eerste Concilie van Nicea (325) keurde hij wel de besluiten van dat Concilie goed, zoals de vastgestelde eerste geloofsbelijdenis en de definitieve veroordeling van het arinisme.

Legende

Over Silvester gaat de volgende legende. Volgens deze legende leed keizer Constantijn aan lepra. Hij zou zo hem verteld was, alleen van deze ziekte kunnen genezen door te baden in kinderbloed. Daags voordat de kinderen, die ten behoeve van dit heilzame bad, gedood zouden worden, verschenen evenwel in een visioen Petrus en Paulus aan Constantijn. Deze zouden hem hebben opgedragen Silvester bij zijn ziekbed te ontbieden. De paus doopte vervolgens Constantijn die spontaan van zijn aandoening genas. Constantijn overlaadde Silvester vervolgens met geschenken en schonk Silvester zijn tiara. De keizer zou Silvester ook een paleis geschonken hebben, waarnaar hij de paus zelf begeleidde. Hierbij zou de paus op een paard gezeten hebben, dat door de keizer aan de teugels werd geleid.

Donatio Constantini

De naam van paus Silvester is ook verbonden aan de zogenoemde Donatio Constantini. Met dit document zou Constantijn het wereldlijk oppergezag over het Westen hebben overgedragen aan paus Silvester. Ook werd in deze oorkonde de bisschop van Rome erkend als eerste onder alle bisschoppen. Het document zou lange tijd bepalend zijn in de strijd tussen pausen en vorsten, en tussen de bisschop van Rome en de overige bisschoppen, totdat het in de vijftiende eeuw als een vervalsing werd ontmaskerd.

Heiligverering

Paus Silvester I wordt als heilige vereerd. In de Grieks-orthodoxe en Bulgaars-orthodoxe Kerk valt zijn gedenkdag op 2 januari. In de Russisch-orthodoxe Kerk op 15 januari. De Katholieke Kerk gedenkt hem op zijn sterfdag: 31 december. In het Duits wordt Oudejaarsavond daarom ook wel Silvesterabend genoemd. Hij was de eerste heilige paus die niet de martelaarsdood stierf. Hij geldt als patroon van de huisdieren, de oogst en een gelukkig nieuwjaar.