De Gemeenschap van Taizé is een in de jaren veertig van de 20ste eeuw gestichte oecumenische broedergemeenschap, toegewijd aan gebed en vrede. Zij is gevestigd in het Bourgondische plaatsje Taizé. Op jongeren oefent zij een grote aantrekkingskracht uit.

Bourgondië

Taizé is een plaatsje in het Franse departement Saône-et-Loire in de regio Bourgogne. Het ligt in de buurt van de voormalige benedictijnenabdij Cluny. In een oude dependance van Cluny in Taizé is de oecumenische kloostergemeenschap gevestigd.

Celibataire broeders

De Gemeenschap van Taizé (Communauté de Taizé) bestaat uit celibataire broeders die worden geleid door een prior. Hun spiritualiteit staat in het teken van de Zaligsprekingen van Jezus en van de eenheid onder de christenen. Oorspronkelijk konden alleen protestantse mannen toetreden. In 1968 werd echter de eerste rooms-katholieke broeder in de gemeenschap opgenomen.

Roger Schutz

De kloostergemeenschap komt voort uit de christelijke studentenfederatie in het Zwitserse Lausanne, waarvan Roger Schutz (1915-2005) de voorzitter was. Vlak voor het uitbreken van de Tweede Wereldoorlogoorlog ontstond bij een twintigtal studenten het verlangen om samen te bidden en retraites te houden.

Joodse vluchtelingen

In 1940 vertrok Roger Schutz naar Frankrijk, het geboorteland van zijn moeder. Hij vestigde zich in Taizé, vlak bij de grens met Vichy-Frankrijk, de quasi-autonome staat die met de nazi's collaboreerde. Schutz en zijn zus Geneviève boden in Taizé schuilplaatsen aan vluchtelingen uit het bezette Europa, vooral Joden. In 1942 werden zij ontdekt en ging Schutz terug naar Zwitserland, waar de broedergemeenschap zich begon te vormen.

Regel van Taizé

In 1944 keerde Schutz samen met enkele broeders terug naar het inmiddels bevrijde Taizé. Daar zorgden zij voor Duitse krijgsgevangenen en regelden ze opvang voor weeskinderen. Langzaamaan sloten een paar jonge mannen zich aan bij de eerste broeders. Op paaszondag 1949 verbonden zeven van hen zich voor het leven aan elkaar in celibaat, gemeenschap en grote eenvoud. In de stilte van een lange retraite tijdens de winter van 1952-53 schreef Frère Roger in navolging van de grote kloosterstichters La Règle de Taizé ('De Regel van Taizé'), waarin hij zijn broeders uitlegt hoe hun gemeenschapsideaal kan worden gerealiseerd.

Jongeren

De Gemeenschap van Taizé staat bekend om zijn aantrekkingskracht op jongeren. Het hele jaar door (maar vooral rond Pasen en in de zomer) komen duizenden jongeren van verschillende nationaliteiten naar Taizé voor ontmoeting en bezinning.

Gezangen

Elke dag geven de broeders lezingen over de Heilige Schrift. Drie maal per dag komen zij met alle bezoekers bijeen voor het gemeenschappelijk gebed in de Verzoeningskerk. Daarbij wordt veel gezongen. De Taizé-gezangen kenmerken zich door veelvuldige herhalingen van gewijde teksten. Het beoogde effect is een sfeer van sereniteit, eenheid en overgave. Tijdens deze diensten wordt er ook veelvuldig gezwegen. Buiten de vieringen is er veel ruimte voor persoonlijk gebed en discussie. Ook belangrijk is de aandacht voor huishoudelijke arbeid, zoals afwassen, poetsen en eten uitdelen.

Pelgrimage van vertrouwen

In 1974 hielden de broeders van Taizé een 'jongerenconcilie', die een paar jaar later overging in een 'Pelgrimage van vertrouwen op aarde', een jaarlijkse jongerenbijeenkomst elders in de wereld. De broeders van Taizé zeggen bij de organisatie van deze 'pelgrimages' er uitdrukkelijk bij dat ze niet bedoeld zijn om een beweging rond de kloostergemeenschap te vormen. De doelen zijn dat jongeren leren vertrouwen op God, dat ze zich meer bewust worden van hun eigen innerlijke leven, dat ze leven in de geest van de Zaligsprekingen en dat zij zich met concrete gebaren van solidariteit dienstbaar maken aan de wereld om hen heen.

Honderd broeders

De Gemeenschap van Taizé telde in 2010 ongeveer 100 broeders uit 25 landen. Een dertigtal van hen leeft op tijdelijke basis in kleine fraterniteiten onder de armen in Senegal, Kenia, Brazilië, Bangladesh en Korea. Ongeveer de heft van de Taizé-broeders is katholiek.

Misbruik

In juni 2019 maakte Frère Alois Löser, de prior van Taizé, bekend dat er drie broeders waren die in de vorige eeuw minderjarigen seksueel hebben misbruikt.