Transeamus usque Bethlehem (‘Laat ons naar Bethlehem gaan’) is een van oorsprong Silezisch kerstlied dat in Nederland bekendheid geniet omdat het in vroeger dagen altijd te beluisteren viel op kerstavond bij de KRO-radio.
Het lied is een typisch voorbeeld van een pastorale, dat wil zeggen, een lied dat de sfeer heeft van herdersmuziek. Lange tijd werd het lied toegeschreven aan de componist Joseph Ignaz Schnabel (1767-1831), maar later onderzoek heeft uitgewezen dat Schnabel uitsluitend een aandeel heeft gehad in het schrijven van de begeleidende orkestpartij. Het lied zelf komt uit Silezië en is van onbekende componist. Aannemelijk is dat Scnabel de partituur heeft gevonden in een klooster en dat het ooit werd gecomponeerd ter gelegenheid van een kerstspel.
Vorm
Het lied is geschreven voor vierstemmig koor. De bassen vervullen de rol van de herders ('Laat ons naar Bethlehem gaan'), terwijl de drie overige stemmen het gezang van de hemelse heerscharen ('Gloria in Excelcis Deo') vertolken. Het lied kan worden begeleid door een klein orkest of door orgel.
Tekst
Transeamus usque Bethlehem
et videamus hoc verbum quod factum est.
Mariam et Joseph et Infantem positum in praesepio.
Transeamus, audiamus multitudinem
militiae coelestis laudantium Deum,
Mariam et Joseph et Infantem
positum in praesepio.
Gloria, Gloria in Excelsis Deo.
Gloria, Gloria et in terra pax hominibus.
Bonae voluntatis, et in terra pax.
Transeamus et videamus quod factum est.
Vertaling
Laat ons naar Bethlehem gaan
En het woord aanschouwen dat (mens) geworden is
Maria en Jozef en het Kind,
in een kribbe gelegd
Laat ons gaan aanhoren de menigte
van Hemelse Heerscharen die God loven
Maria en Jozef en het Kind,
in een kribbe gelegd
Ere, Ere zij God in den Hoge
Ere, Ere en vrede op aarde voor de mensen
van goede wil, en vrede op aarde
Laat ons gaan en zien wat gebeurd is.