‘Wereldjongerendagen’ is de Nederlandse naam voor een onder auspiciën van het Vaticaan georganiseerd jongerenevenement. Om de twee of drie jaar komen op uitnodiging van de paus honderdduizenden jongeren uit heel de wereld in een bepaald bisdom samen voor een meerdaags programma met muziek, catechese, vieringen, gebed, dans en festival. Doel van het evenement is het versterken van het geloof, het stimuleren van het missionaire élan van de Kerk en jongeren ervan bewustmaken dat de Rooms-Katholieke Kerk een wereldwijde gemeenschap is.
Grootste jongerenfestijn
De Wereldjongerendagen (WJD) vormen het grootste jongerenevenement ter wereld. Om de twee of drie jaar komen op uitnodiging van de paus honderdduizenden jongeren uit heel de wereld samen voor een meerdaags programma met muziek, catechese, vieringen, gebed, dans en festival. Het evenement vindt meestal in juli of augustus plaats. In 2019 wordt het in januari gehouden, omdat het dan in gastland Panama de droge tijd is.
Paus
Hoogtepunt van de week met honderden deelprogramma's zijn de plenaire ontmoetingen met de paus. Aan de nachtwake en de afsluitende eucharistieviering in de open lucht nemen honderdduizenden jongeren deel. Het is een katholiek evenement waarbij ook niet-katholieke jongeren welkom zijn.
Geschiedenis
Paus Johannes Paulus II staat aan de oorsprong van de Wereldjongerendagen. Bij gelegenheid van het 'Heilig Jaar van de Verlossing' in 1984 nodigde hij de jongeren van de wereld uit om samen met hem Palmzondag te vieren in Rome. Ruim 300.000 jongeren gaven gehoor aan de oproep van Wojtyla. Toen één jaar later de Verenigde Naties het jaar 1985 uitriepen tot 'Internationaal Jaar van de Jeugd', werd de uitnodiging herhaald. Opnieuw kwamen de jongeren massaal naar Rome.
Palmzondag
Na de goedbezochte jongerenontmoetingen in 1984 en 1985 riep Johannes Paulus II de Wereldjongerendagen in het leven die jaarlijks op Palmzondag zouden plaatsvinden. Omdat het aanvankelijk een eendaags evenement was, kreeg het de enkelvoudige naam World Youth Day, Weltjugendtag, Giornata Mondiale della Gioventù etc. In het Nederlands wordt sinds de WJD in Parijs in 1997 de meervoudige term 'Wereldjongerendagen' gehanteerd.
Eerste internationale WJD
In 1987 vonden in de Argentijnse hoofdstad Buenos Aires de eerste internationale en meerdaagse Wereldjongerendagen plaats. Sindsdien worden de WJD afwisselend op lokaal en internationaal niveau gehouden. 'Sydney 2008' is de 23ste editie van het evenement dat een belangrijke plaats heeft verworven in het leven van de RK-Kerk. In de jaren dat er geen internationaal evenement is, worden de WJD op lokaal of diocesaan niveau gevierd. Sinds 1997 komen ook in alle Nederlandse bisdommen op die dag jongeren samen.
Locatie
De internationale Wereldjongerendagen worden eens in de twee tot drie jaar gehouden in wisselende gastlanden. Tot nu toe wordt een editie in Europa doorgaans gevolgd door WJD in een ander continent. In 2008 vinden de dagen voor het eerst in Oceanië plaats. Afrika is daarmee het enige continent dat nooit als gastheer optrad voor de jongerenontmoeting. Voor de organisatie van de WJD van 2011 lijkt de Spaanse hoofdstad Madrid de beste papieren te hebben. De paus kondigt de locatie voor de volgende WJD aan na de slotviering van 'Sydney 2008'.
Organisatie
De Wereldjongerendagen worden georganiseerd door de ontvangende kerkprovincie en de Pauselijke Raad voor de Leken. De lekenraad is namens de paus eindverantwoordelijk voor het evenement. Bisdommen, ordes en congregaties, nieuwe kerkelijke bewegingen en andere organisaties organiseren deelprogramma's. Ook bieden zij reizen aan naar de WJD.
Huisvesting
Na een door de plaatselijke kerkprovincie of andere organisatie aangeboden voorprogramma op verscheidene locaties, reizen alle jonge pelgrims naar de stad waar het zesdaagse hoofdprogramma wordt gehouden. De jongeren worden gehuisvest bij gastgezinnen, in tentenkampen, in alle jeugdherbergen en hotels, in scholen en sporthallen. Middels een grote logistieke operatie krijgen de honderdduizenden deelnemers dagelijks op uitdeelpunten verspreid over de stad drie maaltijden.
Programma
Vaste elementen in het centrale programma van de WJD zijn de openingsmis, de catecheseochtenden, het jongerenfestival, de aankomst van de paus en de avondwake en slotviering. Op de openingsdag komen alle jongeren voor het eerst samen voor een eucharistieviering met de bisschop van de stad die als gastheer optreedt. In de avond begint het zogeheten jongerenfestival, een aanbod van honderden deelprogramma's verspreid over de stad, waaruit de jongeren kunnen kiezen.
Jongerenfestival
Het jongerenfestival is een afspiegeling van de universaliteit van de Kerk en de culturele diversiteit van de jongerencultuur. Op pleinen, in zaaltjes, op podia, in kerken en kloosters in de hele stad worden drie dagen lang onder meer concerten, dans, spelen, bezinningsbijeenkomsten, eucharistische aanbidding, oecumenische vieringen en diaconale activiteiten aangeboden.
Aankomst paus
Op de derde dag van de WJD wordt de paus door de jongeren onthaald. In Sydney komt hij net als in 2005 in Keulen per boot aan in de haven. Hij spreekt de pelgrims die dag voor het eerst toe. Ook begint de Heilige Vader dan aan een serie ontmoetingen met religieuze en wereldlijke hoogwaardigheidsbekleders en bezoeken aan plaatsen van kerkhistorische betekenis.
Catechese
Op drie ochtenden worden op tientallen locaties catecheseprogramma's aangeboden. Dat gebeurt per taalgroep. Zo hebben de Nederlanders sinds 2000 hun eigen programma waarbij meegereisde Nederlandse bisschoppen de catechese verzorgen.
Kruisweg
Een vast onderdeel van de WJD is de kruisweg door de straten van de stad. De Kruisweg is een godsdienstoefening waarbij gelovigen al biddend en zingend langs de veertien afbeeldingen van de lijdensweg van Christus trekken. Tientallen acteurs spelen op de WJD het passieverhaal na dat door duizenden jongeren langs de kant wordt bekeken en bemediteerd.
Avondwake
De Wereldjongerendagen culmineren in de gezamenlijke avondwake, gevolgd door een overnachting op een veld en een afsluitende eucharistieviering op zondagmorgen. Vanwege de massaliteit van het evenement en de overnachting op het veld kregen de WJD de bijnaam Popestock. Tijdens de avondwake houdt de paus een toespraak over het thema van de WJD. Ook zijn er dans, muziek, folklore, gebed en getuigenissen. Op het veld is ook gelegenheid tot aanbidding van het uitgestald sacrament van de eucharistie en het ontvangen van het sacrament van boete en verzoening (biecht).
Nederland en de WJD
Tot 1997 namen vanuit Nederland kleine groepjes jongeren deel aan de WJD. In 1997 kwamen de WJD voor het eerst dichter bij huis, was de kerkelijke polarisatie op haar retour en diende zich een nieuwe, kleine maar zelfbewuste en onbevangen generatie jonge katholieken aan. De WJD fungeren sindsdien als een belangrijke katalysator voor het katholieke jongerenwerk, met groeiende deelnemersaantallen aan het evenement.
overzicht edities:
- Vaticaanstad; 14-15 april 1984
- Rome (Italië), 30-31 maart 1985
- Buenos Aires (Argentinië), 11-12 april 1987
- Santiago de Compostela (Spanje), 19-20 augustus 1989
- Częstochowa (Polen), 10-15 augustus 1991
- Denver (Verenigde Staten), 10-15 augustus 1993
- Manilla (Filipijnen), 10-15 januari 1995
- Parijs (Frankrijk), 19-24 augustus 1997
- Rome (Italië), 15-20 augustus 2000
- Toronto (Canada), 23-28 juli 2002
- Keulen (Duitsland), 16-21 augustus 2005
- Sydney (Australië), 15-20 juli 2008
- Madrid (Spanje), 16-21 augustus 2011
- Rio de Janeiro (Brazilië), 23-28 juli 2013
- Krakau (Polen), 26-31 juli 2016
- Panama-Stad (Panama), 22-27 januari 2019
- Lissabon (Portugal), 1-8 augustus 2023
- Seoul (Zuid-Korea), 2027.