Vaticaanstad, 25 maart 2023 - Paus Franciscus heeft de regels aangescherpt waarmee seksueel misbruik binnen de Katholieke Kerk harder worden bestraft. Dat heeft het Vaticaan vandaag bekendgemaakt.
Het nieuwe stuk is een aanpassing van het motu proprio Vos estis lux mundi van 7 mei 2019. De regels die toen werden ingevoerd waren ad experimentum en dus tijdelijk, maar vanaf 30 april maken ze permanent onderdeel uit van de kerkelijke wetgeving.
De belangrijkste wijziging in de nieuwe versie van de normatieve tekst betreft de bepalingen in ‘Titulus II’ waarin de verantwoordelijkheden van bisschoppen, religieuze oversten en geestelijken die de leiding hebben over een bepaalde kerk of prelatuur zijn vastgelegd. De bijgewerkte tekst bepaalt dat ook lekengelovigen die moderator zijn of zijn geweest van internationale verenigingen van gelovigen die door de Apostolische Stoel zijn erkend of opgericht, verantwoordelijk zijn voor daden die zij tijdens hun ambtstermijn hebben gesteld.
Verschillende andere wijzigingen werden ingevoerd om de procedurele tekst tegen misbruik in overeenstemming te brengen met andere normatieve hervormingen die tussen 2019 en nu zijn ingevoerd. Deze omvatten de herziening van het motu proprio Sacramentorum sanctitatis tutela (normen gewijzigd in 2021), wijzigingen aangebracht in Boek VI van het Wetboek van Canoniek Recht (hervorming van 2021), en Praedicate evangelium, de nieuwe constitutie van de Romeinse Curie.
Een opmerkelijke wijziging betreft de opname van “kwetsbare” volwassenen in de normatieve tekst. De vorige versie verwees naar “seksuele handelingen met een minderjarige of een kwetsbare persoon”. De bijgewerkte tekst spreekt echter van “een misdrijf tegen het Zesde Gebod van de Decaloog gepleegd met een minderjarige, of met een persoon die gewoonlijk niet goed bij zijn verstand is, of met een kwetsbare volwassene”.
Een andere wijziging betreft de bescherming van de persoon die aangifte doet van vermeend misbruik. Terwijl in de eerdere tekst stond dat de persoon die vermeend misbruik meldt geen zwijgplicht kan worden opgelegd, is deze bescherming nu uitgebreid tot “de persoon die beweert te zijn aangevallen en degenen die getuige waren”.
Verder versterkt de tekst de oproep om “de rechtmatige bescherming van de goede naam en de persoonlijke levenssfeer van alle betrokkenen” te waarborgen, alsook het vermoeden van onschuld voor degenen tegen wie een onderzoek loopt gedurende de periode waarin de verantwoordelijkheid wordt vastgesteld.
De bijgewerkte versie van Vos estis lux mundi specificeert ook dat bisdommen moeten beschikken over een “organisatie of bureau” (de eerdere versie sprak in het algemeen over een “stabiel systeem”), dat gemakkelijk toegankelijk is voor het publiek om meldingen van gevallen van misbruik te ontvangen. Tevens wordt verduidelijkt dat het onderzoek onder de verantwoordelijkheid valt van de bisschop of de ordinaris van de plaats waar de gemelde feiten zouden hebben plaatsgevonden.