Brussel, 15 december 2025 – In België zal voortaan iedereen die in de Katholieke Kerk werkt een training moeten volgen over seksualiteit en grensoverschrijdend gedrag. Bovendien worden jongerenwerkers verplicht een uittreksel van het strafregister te overleggen. Dat staat onder meer in het vernieuwde beleidsplan van de bevoegde kerkelijke autoriteiten en de Stichting Dignity.
Alle Belgische bisschoppen en de koepels van de in België aanwezige religieuze orden en congregaties hebben het plan goedgekeurd. Daarin staat hoe ze de slachtoffers van seksueel misbruik in de Katholieke Kerk willen ondersteunen en nieuwe gevallen willen voorkomen.
Het plan is een uitvloeisel van de parlementaire aanbevelingen van vorig jaar. Ook misbruikslachtoffers zelf hadden inspraak in het beleidsplan.
Medewerkers van de kerk die ooit veroordeeld zijn of verdacht worden van zedendelicten, moeten dat voortaan verplicht melden. Er komt ook een vertrouwelijke klokkenluidersprocedure, zodat iedereen seksueel misbruik kan melden zonder angst voor represailles. Verder komt er een betere screening van buitenlandse geestelijken die in België gaan werken.
“De maatregelen rond preventie zijn erg belangrijk”, zegt misbruikslachtoffer Koen Van Summeren, die in september 2024 paus Franciscus ontmoette, tegenover omroep VRT. “Dat is een positief punt, dat we ook zelf hebben aangehaald in onze aanbevelingen.”Maar dat is meteen ook het enige wat Van Summeren positief vindt aan het vernieuwde beleidsplan. Over het voornemen om slachtoffers meer opvang, begeleiding en juridische bijstand te bieden en over de komst van een nieuw meldpunt zegt hij: “Too little, too late. En daarbij: misbruik melden is één ding, maar je moet er vervolgens ook iets mee doen, en daar zit het probleem.”
Tot slot wordt de financiële tegemoetkoming voor slachtoffers vanaf 2026 ieder jaar automatisch geïndexeerd, stelt het plan. Toch zijn veel slachtoffers ontevreden, omdat er nog geen wettelijk kader bestaat om de kosten van levenslange zorg van hun trauma te vergoeden.
“Wij blijven in de kou staan”, zegt Van Summeren. “Als ik naar de psycholoog ga, moet ik nog steeds betalen. De daders daarentegen worden goed begeleid en mogen op retraite en worden nog steeds beschermd: zo zijn er nog altijd daders die bijvoorbeeld als priester mogen werken in rusthuizen. Ook over het statuut van slachtoffers is overigens niets terug te vinden in hun tekst.”
In afwachting van een structurele oplossing door de overheid heeft de kerk een eenmalige ondersteuning voor psychotherapeutische zorg van 3.000 euro voorzien voor ieder erkend slachtoffer.
“De verwachtingen ten aanzien van de Kerk zijn terecht hoog”, zegt Jessika Soors, nationaal coördinator van Stichting Dignity tegen VRT. “Het verleden kan niet ongedaan gemaakt worden, maar structurele verandering is mogelijk en noodzakelijk om erkenning, herstel en veiligheid te bieden. Dit beleidsplan zet de bakens uit.”