Rome, 9 oktober 2024 – In 1968 werd voor de Latijnse Kerk het permanent diaconaat ingesteld. Voordien was het diakenambt een opstapje naar het priesterschap; nu bestaat de geestelijkheid ook uit – vaak gehuwde – mannen, die tot diaken zijn gewijd met als doel dat te blijven. Deze verworvenheid van het Tweede Vaticaans Concilie komt echter slecht tot zijn recht in de Zestiende Gewone Algemene Assemblee van de Bisschoppensynode, zei de Belgische diaken en deelnemer aan de ‘Synode over synodaliteit’ Geert De Cubber vandaag op een persconferentie in Rome.
De Cubber, behorend tot het bisdom Gent, is de enige permanente diaken op de synodale vergadering over meer participatie in de Katholieke Kerk. Hij zei dat ook zijn collega’s uit de VS, waar het ambt erg belangrijk is, erover klagen dat de permanente diakens zijn ondervertegenwoordigd.
Permanente diakens zijn vaak ook werkzaam buiten de kerkelijke kring. Maar als kerkelijk ambtsdragers is hun eerste verantwoordelijkheid de diaconie: de steun aan de armen en andere behoeftigen. In de eucharistische liturgie zijn zij het die de evangelielezing doen. Ook zijn ze gemachtigd om een homilie te houden en voor te gaan bij doopsels, huwelijksvieringen en uitvaarten. Gehuwde mannen kunnen tot diaken worden gewijd, maar ongehuwde diakens zijn echter gehouden aan de celibaatsplicht.
De roeping tot het diaconaat is heel anders dan die tot het priesterschap, benadrukt De Cubber. Dat verschil moet goed begrepen worden bij de behandeling van de vraag of vrouwen tot diaken kunnen worden gewijd of niet. Deze kwestie zou echter niet op de agenda staan van de tweede sessie van de Synode over synodaliteit; paus Franciscus had de discussies over de rol van vrouwen in de kerk al voorafgaande aan de synode uitbesteed aan een werkgroep. Toch is het niet meer dan normaal dat deze vraag aan de orde blijft komen in de synode, aldus De Cubber. Als het gaat om toekomstige bedieningen in de kerk en het diaconaat in het bijzonder, is het volgens hem nodig om te rade te gaan bij de permanente diakens zelf, maar ook bij hun echtgenotes en kinderen.
3 oktober 2024: Vaticaan bereidt leerstuk voor over rol van vrouwen in Kerk
Ondanks de outsourcing van de vrouwenkwestie, vindt dit onderwerp ook herhaaldelijk zijn weg in de synodebesprekingen door middel van interventies. Vandaag riepen synodedeelnemers op tot maatregelen tegen discriminatie van meisjes als misdienaars. Verder zou er een speciale bediening moeten komen waar alleen vrouwen als “luisteraars” kunnen fungeren voor mensen die advies zoeken in parochies.
Kardinaal Victor Fernández, de prefect van het Dicasterie voor de Geloofsleer, kondigde aan dat hij de komende maanden voorstellen en verklaringen over de vrouwenkwestie zou verzamelen van de synodedeelnemers en de theologen die haar adviseren.