Warschau, 28 oktober 2020 - Jarosław Kaczyński, vicepremier van Polen en leider van de conservatieve regeringspartij PiS, heeft het door het Constitutionele Hof afgekondigde verbod op abortus op basis van eugenetische indicaties, verdedigd. 

Kaczyński zei in een videoboodschap die gisteravond door zijn partij werd gepubliceerd, dat de Poolse grondwet geen ander oordeel toestaat. In zijn eerste toespraak als reactie op de uitspraak van het hoogste rechtscollege riep hij alle leden en sympathisanten van de PiS op de Katholieke Kerk te beschermen tegen agressie van betogers.

Lees ook: Poolse primaat roept op tot kalmte

“We moeten vooral de Poolse kerken verdedigen, we moeten ze koste wat het kost verdedigen”, zei Kaczyński. De massale protesten tegen de uitspraak van het Constitutioneel Hof hadden volgens hem tot doel de Poolse natie te vernietigen. ”Laten we Polen verdedigen, laten we het patriottisme verdedigen”, zei hij. 

De oppositie had scherpe kritiek op de toespraak van Kaczyński. Het oproepen tot haat en het aanzetten tot een burgeroorlog zijn strafbaar, schreef Borys Budka, voorzitter van de grootste oppositiepartij Platforma Obywatelska (‘Burgerplatform’) op Twitter.

Kaczyński benadrukte dat de morele leer van de Katholieke Kerk “het enige morele systeem is dat algemeen bekend is”. Het afwijzen ervan zou “nihilisme” zijn. Het niet onderschrijven van de katholieke doctrine is gezien de in Polen garandeerde volledige religieuze tolerantie, uiteraard toegestaan, maar dat kracht bij te zetten door gewelddadig protest is niet tolereerbaar, aldus de vicepremier. Betogingen zijn onder normale omstandigheden toegestaan, maar vanwege de corona-pandemie zijn samenscholingen van meer dan vijf personen verboden. Daarom, voegde Kaczyński toe, moet er een einde komen aan de betogingen. Die brengen immers de volksgezondheid in gevaar. 

Het Constitutioneel Hof had een uitzondering op de sinds 1993 geldende abortuswet ongrondwettig verklaard. De vorige regeling stond abortus toe als een prenataal onderzoek “met grote waarschijnlijkheid een ernstige en onomkeerbare aantasting van de foetus of een ongeneeslijke, levensbedreigende ziekte” had aangetoond. Dat is echter in strijd met de door de grondwet gewaarborgde bescherming van het leven, aldus het arrest. Als gevolg daarvan zullen abortussen in de toekomst in Polen alleen legaal zijn als de gezondheid van de zwangere vrouw in gevaar is of als de zwangerschap het gevolg is van een strafbaar feit zoals incest en verkrachting. Op zich is die uitzondering vreemd, want waarom zegt het Hof niet dat ook het ongeboren kind van een verkrachter beschermwaardig is.

Sinds de uitspraak zijn er dagelijks straatprotesten. Demonstranten marcheerden ook gisteravond in vele steden naar kantoren van de regerende partij en naar kerkgebouwen en bisschoppelijke paleizen. Uit protest tegen de steun van de Katholieke Kerk voor een bijna volledig verbod op abortus, verstoorden activisten afgelopen zondag ook eucharistievieringen. Daarnaast werden godshuizen besmeurd met slogans.

De PiS (Prawo i Sprawiedliwość, ‘Recht en Rechtvaardigheid’) werd in 2001 opgericht door de streng gelovige tweelingbroers Kaczyński. Lech Kaczyński was president van Polen van 2005 tot zijn dood ten gevolge van een vliegtuigongeluk in 2010. Jarosław Kaczyński was premier van Polen van 14 juli 2006 tot 9 november 2007. Sinds 6 oktober 2020 is bij vicepremier. De partij kreeg bij de parlementsverkiezingen van 2019 43,6 procent van de stemmen, een record in de geschiedenis van de Poolse democratie. 

bronnen: PAP, KNA, Kathpress