Russian President Vladimir Putin (L) is welcomed by Archbishop Georg Gaenswein (R) as he arrives for a meeting with Pope Francis at the Vatican, 04 July 2019. Putin is scheduled to meet with the Pope and Italian leaders. EPA/Fabio Frustaci

Rome, 6 juni 2023Sinds het overlijden van paus Benedictus XVI vragen Vatican watchers zich af wat de toekomst is van diens privésecretaris Georg Gänswein. Een paar maanden geleden werd geopperd dat de 66-jarige Duitser apostolisch nuntius in Costa Rica zou worden. Maar onlangs berichtte de Duitse krant Die Welt, op basis van anonieme bronnen, dat paus Franciscus hem zou hebben opgedragen terug te keren naar zijn eigen bisdom in Duitsland.

Titulair aartsbisschop Georg Gänswein, jarenlang de verbindingsman tussen de emeritus paus en de zittende paus, is priester van het aartsbisdom Freiburg im Breisgau, gelegen in de Duitse deelstaat Baden-Württemberg.

Als het waar is wat Die Welt schreef, dan heeft Gänswein nog maar een paar weken om Rome te verlaten. Volgens de krant heeft paus Franciscus hem tijdens een privéaudiëntie op 19 mei bevolen om vóór 1 juli terug te keren naar zijn thuisbisdom.

Welt.de:  Die Abrechnung – Papst Franziskus schickt Georg Gänswein fort

Intussen weigert Gänswein commentaar te geven op het bericht van Die Welt. Ook het aartsbisdom Freiburg wil niets zeggen over de delicate personeelskwestie met betrekking tot Ratzingers assistent.

Elke clericus van een bisdom belooft bij zijn wijding gehoorzaamheid aan zijn bisschop en diens opvolgers. Mocht aartsbisschop Gänswein terugkeren naar Freiburg, is hij dan onderworpen aan het gezag van aartsbisschop Stephan Burger van Freiburg? Die vraag is moeilijk te beantwoorden, aangezien beiden dezelfde rang hebben.

Vanuit het oogpunt van het kerkelijk recht is de situatie heel duidelijk: elke priester moet worden toegewezen aan een bisdom of een orde, congregatie of sociëteit. De technische term hiervoor is incardinatie. Zelfs tijdens zijn lange verblijf in Rome bleef Gänswein steeds behoren tot het aartsbisdom Freiburg. In dat opzicht heeft de aartsbisschop een zorgplicht ten aanzien van Gänswein, die ook prefect van het Pontificaal Huis was en in die hoedanigheid menig staatshoofd ceremonieel naar de paus begeleidde. Maar of mgr. Burger hem ook opdrachten kan geven is nog maar de vraag.

Boek van Ratzingers privésecretaris verschenen  (12 januari 2023)