Opgevoed met Maria 

De moeder van Francis van Broekhuizen is “op een leuke manier jaloers”. Ze is dol op Maria en was graag meegegaan naar de bedevaartsoorden die Francis voor haar televisieserie bezocht. 

Francis: ‘Mijn moeder leefde enorm mee en gaf me veel tips, dat is erg lief. Natuurlijk heb ik een paar Maria-souvenirs voor haar meegenomen. Ze heeft me opgevoed met het credo: “Een kind van Maria gaat nooit verloren”. Ze zei: “Als je je aan haar vasthoudt, raak je niet op het slechte pad.” Ze bidt haar hele leven al de rozenkrans en verzamelt Mariabeelden’. 

De liefde voor Maria is je dus met de paplepel in gegoten. Wat betekent ze in je leven? 

‘Ik heb drie Maria’s in mijn leven. Mijn grote liefde is de zangeres Maria Callas en daarnaast ben ik een grote fan van de film The Sound of Music waarin Maria von Trapp de hoofdpersoon is. Over deze Maria’s weet ik echt álles. Over die andere Maria, de moeder van Jezus, weet ik gek genoeg minder, al ben ik met haar opgevoed. 

Een vorige serie in deze reeks namen we in het bedevaartsoord Lourdes op. Ik ken de heilige maagd Maria vooral op die manier. Ik was jarenlang vrijwilliger bij de bedevaarten naar Lourdes en het overvalt me iedere keer weer hoeveel betekenis Maria voor mensen heeft.’ 

Wat wil je onderzoeken met deze serie? 

‘Ik ben vooral benieuwd naar de achtergrond van de kracht van Maria. Hoe kan het dat na tweeduizend jaar nog steeds mensen over de hele wereld door haar getroost en beschermd worden? Wat is haar geheim?’ 

Heb je een verklaring gevonden waarom juist de figuur van Maria zoveel mensen aanspreekt? 

‘Ze is natuurlijk de vrouw die Jezus op aarde heeft gebracht, maar ze is meer dan een moederfiguur. We hebben in het leven hoopvolle voorbeelden en leidende figuren nodig, waarvan Maria er één is. Ze staat dichterbij ons dan andere figuren uit de Bijbel en de christelijke traditie. Ze staat voor zachtheid en zorgzaamheid en ze staat open voor iedereen. 

Er wordt haar ook een enorme liefde voor kinderen toegedicht. Ik heb gemerkt dat mensen dat echt zo ervaren. Jezus staat veel dichter bij God en is daardoor misschien minder aanraakbaar. Maria wordt door veel mensen gezien als een vrouw die een goed woordje voor ons kan doen bij God.’ 

Heeft de Mariaverering je verbaasd? 

‘Het is echt bijzonder op hoeveel plekken Maria aanwezig is. Zo staan er in Nederland en in de rest van Europa beelden en kapellen die met haar te maken hebben en heel druk worden bezocht. Ik heb vooral ontdekt dat er heel veel verschillende manieren van Mariaverering zijn. Het gaat om meer dan Lourdes en genezing. Op zoveel plaatsen wordt haar verhaal verteld; ze zit in de haarvaten van decultuur. 

Natuurlijk heeft het met geloof te maken, maar het is meer dan dat. Maria is ook belangrijk voor mensen die niet naar de kerk gaan. Wat me ook opviel, is dat het niet alleen vrouwen zijn die Maria vereren. Ik heb tijdens de opnames heel veel mannen ontmoet die gek zijn op Maria.’ 

In sommige zuidelijke landen gaat de Mariaverering heel ver. Wat vind je daarvan? 

Francis reageert lachend: ‘Het kan me eigenlijk niet ver genoeg gaan. Ik merkte dat ik soms nogal Nederlands en nuchter was. Maar op momenten liet ik me helemaal gaan en was ik totaal geëmotioneerd. Ik kan niet goed uitleggen waardoor dat komt. Het is een gevoel dat over me heen kwam. Dat is mooi, het gaat om ervaringen die je niet precies kunt uitleggen. Maria heeft ook die mystieke kant.’ 

Neemt de betekenis van Maria wereldwijd af of juist toe? 

‘Ik vind het moeilijk om daar antwoord op te geven. Maar ik denk dat de behoefte aan hoopvolle figuren in het algemeen toeneemt in deze tijd van polarisatie en oorlogsretoriek.’  

Heb je door het maken van de serie een ander beeld van Maria gekregen? 

‘Geen ander beeld, maar wel een rijker beeld. Door alle verschillende manieren van verering die ik heb gezien en door de vele betekenissen die mensen haar toedichten. Ze blijft voor mij een mystiekeen geheimzinnige vrouw die een prachtige en waardevolle betekenis heeft. Maria zit echt in mijn hart.’ 

Francis en het Maria-mysterie zie je donderdag 25 en vrijdag 26 december om 19.00 uur bij KRO-NCRV op NPO 2.