Kerststallen van lego, handgemaakt van hout, levende kerststallen; de kerststal is er tegenwoordig voor iedereen. Maar waar komt de kerststal eigenlijk vandaan? In de tweedelige docu-serie Francis naar Assisi bezoekt operazangeres Francis van Broekhuizen de plek waar 800 jaar geleden de allereerste kerststal stond.
In Francis naar Assisi gaat Francis naar het bergdorpje Greccio waar Franciscus van Assisi in 1223 de eerste kerststal heeft neergezet. Hij vond dat mensen in zijn tijd te weinig wisten over het echte kerstverhaal. Hij liet een stal bouwen midden in de bossen van Greccio. Hij regelde een os en een ezel en legde een klein kind in een voerbak. En de allereerste levende kerststal was een feit.
Onder de indruk
Gelovigen uit de buurt kwamen ’s nachts naar het bos om kerst te vieren. Franciscus zong het kerstevangelie en vertelde over de geboorte van Jezus. Iedereen was diep onder de indruk. Hierdoor wilden mensen zelf ook het verhaal over de geboorte van Jezus navertellen. Ze sneden hun beeldjes van hout of ze boetseerden ze van klei en zo ontstond de kerststal, zoals we die nu nog steeds kennen.
Kerststalletje onder de boom
Francis is vernoemd naar Fransiscus van Assisi. ‘Van huis uit zijn mijn ouders heel begaan met allerlei mensen, vooral ook mensen die het minder hebben. Vandaar dat ze mij hebben vernoemd naar Franciscus van Assisi. Gek genoeg ben ik nog nooit in zijn geboorteplaats Assisi geweest! Ik ben heel blij dat ik nu zijn bijzondere levensverhaal kan vertellen en op zoek ga naar de oorsprong van het kerststalletje onder de boom.’
'Kerst zijn voor mij dierbare jeugdherinneringen: de magie van de kerstnacht, het samen zingen met ons familiekoor in ziekenhuizen en verzorgingshuizen'
Magie van de kerstnacht
Kerst was voor Francis vroeger al een bijzondere tijd. ‘Heel druk en heel gezellig! Het zijn voor mij dierbare jeugdherinneringen: de magie van de kerstnacht, het samen zingen met ons familiekoor in ziekenhuizen en verzorgingshuizen. Het was bij ons thuis altijd een drukte van belang. En tussen alle optredens door waren er worstenbroodjes, midden in de kerstnacht.’
Voor Francis heeft het geloof altijd een grote rol gespeeld. Ze komt uit een vrolijk katholiek gezin en was negen jaar lang misdienaar. ‘Ik was in die tijd heel devoot. Ik was drie keer in de week in het klooster. Dat was voor mij toen echt het walhalla. Ik wilde eigenlijk ook bij de zusters wonen.'
Volg de zoektocht van Francis naar de kerststal in: Francis naar Assisi. Vrijdag 20 december en vrijdag 27 december om 20.30 uur bij KRO-NCRV op NPO 2 en te streamen op NPO Start.