Francis van Broekhuizen (48) gaf als student haar hart aan Lourdes. In het nieuwe programma Francis naar Lourdes neemt de katholieke operazangeres ons mee naar dit bijzondere bedevaartsoord in het zuiden van Frankrijk. 'In Lourdes wordt uitgedragen wat het geloof inhoudt.'
Tekst: Marjolein de Jong • Beeld: Alex Wrights
Stream Francis naar Lourdes op NPO Start
Het complete plaatje
‘De vrolijke, drukke operazangeres: dat is het beeld dat veel mensen van mij hebben. Dat past toch niet op zo’n stille, serieuze plek als Lourdes? In Francis naar Lourdes zal de kijker me zien zoals ik ben - het complete plaatje. Soms druk, soms aan het zingen, maar ook terwijl ik in de kerk een kaarsje opsteek en serieuze gesprekken met de bedevaartgangers heb.’
Dingen doen
‘Ik ben al achttien keer als vrijwilliger in Lourdes geweest. Als zogeheten brancardier begeleidde ik groepen mindervalide personen, ouderen en zieken langs alle Lourdes-activiteiten. De eerste keer was toen ik op het conservatorium zat. Ik was toen net gestopt als maatschappelijk werker en kon via deze weg toch dat sociale aspect in mijn leven houden. Daarnaast ben ik van huis uit katholiek en is geloven voor mij altijd een kwestie geweest van dingen doen. Zo heb ik van mijn zevende tot mijn vijftiende drie keer per week de mis gediend in het klooster naast mijn school.'
Dicht bij Maria
'In de Lourdes-reizen kwamen het uitdragen van het geloof – het “doen” – en het helpen van de medemens mooi samen. Altijd als ik in het Franse stadje ben, voel ik me thuis. Ik ervaar daar heel sterk dat ik dicht bij Maria ben; dat zij mij ziet en mij goed vindt zoals ik ben.'
Uiteenlopende verhalen
'In Francis naar Lourdes mag ik met een groep pelgrims en vrijwilligers opnieuw de reis maken, maar dan voor de camera’s. De groep bestaat uit heel verschillende mensen met uiteenlopende verhalen. Zo hebben we een Irakese katholieke zangeres en twee beste vriendinnen met een leeftijdsverschil van bijna 45 jaar – Jos is 95 en Michelle is 51. Ook Judith reist mee, samen met haar zus. Judiths dochter werd op 24-jarige leeftijd om het leven gebracht door haar vriend. Ze wil voelen of ze in Lourdes tot rust kan komen, ook al heeft ze niks met de kerk of met Maria.’
Lichtprocessie
‘We lopen als groep mee met de nachtelijke lichtprocessie, shoppen in winkels met kitscherige spullen en zitten gezellig op het terras. Er worden emotionele gesprekken gevoerd, er wordt gelachen en natuurlijk gezongen. Zo zing ik, als iemand op straat erom vraagt, ter plekke het Ave Maria. Dat lied heeft altijd veel impact. In de gezichten van de mensen zie ik hun hele leven voorbijkomen. Dan denken ze terug aan een bruiloft of begrafenis waarin het lied een rol speelde.'
'Dat ik met mijn talent, dat ik van boven gekregen heb, mensen op dit soort momenten kan steunen, blijf ik heel bijzonder vinden. Ook tijdens de lichtprocessie, waarbij duizenden mensen ’s avonds met een kaarsje over de promenade lopen, mocht ik het Ave Maria zingen. Ik was heel nerveus, omdat het voor al die mensen een heel heilig moment is. Gelukkig ging het goed. Het was bijzonder, echt een kado.’
Magneet
‘Natuurlijk gaan we uiteindelijk ook naar de Grot van Massabielle – de plek waar Maria in 1858 achttien keer is verschenen aan het arme, veertienjarige meisje Bernadette. Er staat een beeltenis van Maria en je kunt er water drinken dat als geneeskrachtig bekend staat. Iedereen die de grot bezoekt, voelt zich op een bepaalde manier gesteund en sommigen zullen diep in hun hart hopen op een wonder. Zelf geloof ik daadwerkelijk dat de verschijningen hebben plaatsgevonden en dat Maria daar “is”.'
'Het is lastig te omschrijven, maar die grot is een soort magneet. Er gaat een heel bijzondere energie van uit, waardoor je er naartoe wordt getrokken. Als je dan eindelijk bij Maria bent, overvalt je een soort stilte, waardoor je even alles van je af kan gooien. Alle pelgrims uit de groep hebben in hun leven iets meegemaakt waarvan je denkt: jeetje, hoe kom je daar uit? Maar in de grot bij Maria zag ik dat ze de kracht kregen om in beweging te komen en hun leven een positieve draai te geven. Ze werden echt door Maria geïnspireerd.’
‘Lourdes laat zien wat compassie betekent, ook als je niet gelooft’
Wonderen
‘Zelf heb ik geen wonderen zien gebeuren in de zin van mensen die ter plekke opstaan uit hun rolstoel. Maar je raakt bij Maria wel open van gemoed. Daardoor kun je ineens in heel kleine dingen iets bijzonders of wonderlijks zien. Zelfs Judith besloot te gaan proberen om het grote verlies van haar dochter een plek te geven. Dat was heel hoopvol om te zien. Mensen maken verschrikkelijke dingen mee, maar uiteindelijk gebeuren er ook weer mooie dingen.’
'In Lourdes wordt uitgedragen wat het geloof naar mijn idee inhoudt: dat je anderen helpt'
Geen polarisatie
‘Ik hoop dat de kijker ziet dat Lourdes veel meer is dan het stereotype beeld dat veel mensen hebben. In Lourdes zit je even in een snelkookpan waar geen polarisatie is. Er heerst een heel lieve sfeer, waarin iedereen iets voor elkaar over heeft, elkaar vriendelijk gedag zegt en een luisterend oor biedt. Zieken krijgen altijd voorrang bij de grot en speciaal voor mensen in een rolstoel liggen er rode banen op het asfalt. In Lourdes wordt uitgedragen wat het geloof naar mijn idee inhoudt: dat je anderen helpt. Zelfs als je niet gelooft, is dat mooi om te zien. Je krijgt weer even mee wat compassie betekent en ziet dat liefde wezenlijk bestaat.’