Oude Stad Jeruzalem

Jeruzalem (KNA/KAP) 30 maart 2022 - Enkele weken vóór Pasen uiten kerkelijke vertegenwoordigers in het Heilig Land hun bezorgdheid over de afnemende aanwezigheid van het christendom in Jeruzalem. Volgens de directeur-generaal van het Latijns Patriarchaat in Jeruzalem, Sami al-Yousef, dreigen de veranderingen van de laatste jaren het sociale en sacrale weefsel van de christelijke wijk in de Heilige Stad te verscheuren. “Men voelt zich een beetje vervreemd als de cultuur en religie niet vertegenwoordigd zijn”, zei de Palestijn in een bijdrage aan de wereldwijde Paascampagne van de Wereldraad van Kerken (WCC) die maandagavond werd gepubliceerd.

Al-Yousef, wiens familie al generaties lang in de Oude Stad van Jeruzalem woont, noemde de liturgie van het ‘Heilig Vuur’ een voorbeeld van de veranderingen in het christelijke weefsel van Jeruzalem. Bij het begin van de ceremonie op Paaszaterdag om 12.00 uur, die als het hoogtepunt van de orthodoxe paasvieringen wordt beschouwd, worden traditiegetrouw de dertien oudste families opgeroepen. Zes van deze families wonen echter niet meer in Jeruzalem, aldus Al-Yousef.

Tegelijkertijd gelden er volgens de directeur-generaal steeds verdergaande beperkingen voor deelname aan de 1200 jaar oude liturgie. Er zijn weliswaar veiligheidsredenen voor de beperkingen, toch is verontrustend dat er geen vergelijkbare beperkingen gelden voor mensen van andere geloofsgemeenschappen. Evenmin worden pelgrims naar Jeruzalem blootgesteld aan de onrechtvaardigheden die de mensen die daar wonen ervaren. “Tenzij de politieke situatie drastisch verandert, zal het christelijk geloof bij de oorsprong van het christendom ongetwijfeld blijven lijden”, zei Al-Yousef.

De rooms-katholieke Palestijn roept op de heiligheid van Jeruzalem te respecteren, onder meer door de mensen toe te staan “naar de vieringen van hun eigen denominatie te gaan”. Telkens wanneer Jeruzalem niet als heilige plaats wordt gerespecteerd, breken geweld, haat en onrechtvaardigheid uit. Om vrede te brengen in de heilige stad, zei hij, is het nodig fysieke en interne barrières af te breken en alle mensen gelijk te behandelen.

Ook de media-adviseur van de katholieke bisschoppen in het Heilig Land, Wadie Abunassar, heeft onlangs zijn bezorgdheid geuit over het dalend aantal christenen in Jeruzalem. “Deze kwestie is verontrustend omdat wij zeggen dat Jeruzalem zich inzet voor de drie godsdiensten, de islam, het christendom en het jodendom, en een van deze godsdiensten staat op het punt bijna te verdwijnen”, citeert de christelijke website Abouna uit een interview dat Abunassar gaf aan het Turkse persbureau Anadolu.

Terwijl de christenen in 1922 nog ongeveer 25 procent van de bevolking van de stad uitmaakten, ligt hun aandeel momenteel op één procent, aldus Abunassar. Dat is een reden tot bezorgdheid “ook voor niet-christenen en voor iedereen die het pluralisme in Jeruzalem een warm hart toedraagt”. De daling van het aantal christenen op de Westelijke Jordaanoever, in Gaza en vooral in Oost-Jeruzalem baart de plaatselijke kerken grote zorgen. In situaties van instabiliteit zijn “etnische of religieuze minderheden altijd de zwakste schakel”.

Abunassar wijt de numerieke ontwikkeling aan een combinatie van economische druk, gebrek aan politieke horizon en Israëlische maatregelen. Het lijdt geen twijfel, zei hij, dat de uitdagingen van alle kanten toenemen. Hij beschrijft de politieke impasse in het conflict in het Midden-Oosten als bijzonder ongemakkelijk voor christenen, nu er noch directe onderhandelingen, noch een politieke oplossing in zicht zijn. Een aantal projecten in verschillende delen van het Heilig Land, waaronder pogingen om kerkelijke eigendommen in beslag te nemen, geeft eveneens aanleiding tot bezorgdheid.

De kerk probeert de voortdurende daling van het aantal christenen op verschillende manieren aan te pakken, onder meer via huisvestingsprojecten en sociale steun. Door middel van pelgrimstochten en bezoeken van buitenlandse kerkleiders tracht zij ook de wereld bewust te maken van de situatie van de christenen en van het Heilig Land.