Colombo, 13 juli 2022 - De regering van Sri Lanka heeft de noodtoestand uitgeroepen omdat president Gotabaya Rajapaksa naar het buitenland is gevlucht. Het staatshoofd stond onder grote druk door felle volksbetogingen tegen corruptie en armoede. De Katholieke Kerk in Sri Lanka steunt het protest.
De Sri Lankaanse premier Ranil Wickremesinghe heeft laten verklaren dat de noodtoestand noodzakelijk is om de crisis in het land aan te pakken.
President Rajapaksa zou met een militair vliegtuig naar de Malediven zijn vertrokken. Hij moest afgelopen zaterdag ook al vluchten, toen betogers zijn residentie in de hoofdstad Colombo binnendrongen. Nadat het nieuws over het vertrek bekend was geworden, scandeerden betogers in Colombo dat de president een dief is. Honderden betogers bestormden ook het kantoor van premier Wickremesinghe.
De massale demonstraties tegen de regering zijn ingegeven door woede om de heersende corruptie en de toenemende armoede. Om het groeiende aantal demonstraties tegen de regering in te dammen, geldt in de Westelijke Provincie waar Colombo onder valt vanaf nu een uitgaansverbod.
Het land heeft te maken met de ergste economische crisis sinds het toenmallige Brits-Ceylon in 1948 onafhankelijk werd. Betogers geven Rajapaksa de schuld van de economische crisis en willen dat hij opstapt. De president zei vorige week bereid te zijn af te treden, nadat hij eerder had geweigerd. Een bron binnen de zijn partij heeft gezegd dat Rajapaksa vandaag zijn ontslag zal indienen. Na zijn vertrek wordt Wickremesinghe als zijn tijdelijke vervanger aangewezen. De premier heeft al gezegd daartoe bereid te zijn, maar de protestbeweging wil dat ook hij opstapt. Bij het aftreden van zowel de president als de premier wordt de voorzitter van het parlement aangewezen als waarnemend president. Die blijft aan totdat er een nieuw staatshoofd zal zijn gekozen.
De Katholieke Kerk vormt een kleine minderheid in Sri Lanka; 6,1 procent van de 23,2 miljoen inwoners is rooms-katholiek. Geestelijken en religieuzen hebben de afgelopen actief mee gedemonstreerd. De aartsbisschop van Colombo, kardinaal Albert Malcolm Ranjith Patabendige Don, riep al weken op tot het aftreden van president Rajapaksa.
In de campagne voor de presidentsverkiezingen in het najaar van 2019 presenteerde Rajapaksa zich als een sterke man en beschermer van de Singalese boeddhistische meerderheid tegen geweld van Sri Lanka's moslimminderheid. Lange tijd werd hij door de boeddhisten als een volksheld beschouwd, nadat hij de strijd van de Tamil-minderheid voor gelijke rechten en autonomie had beëindigd met een bloedbad onder leiding van de Tamil Tijgers in mei 2009, toen hij nog minister van defensie was. Zijn broer Mahinda was toen president. De Tamils zijn overwegend hindoe, maar er zijn aanzienlijke enclaves van katholieken en protestanten onder hen.
Het katholieke protest verwijt de regering ook dat zij niet voldoende onderzoek heeft gedaan naar de verantwoordelijken van de terreuraanslagen op diverse kerken in het land met Pasen 2019. In april eiste kardinaal Ranjith gerechtigheid en klaagde de voormalige president, Maithripala Sirisena, aan dat die te weinig maatregelen had genomen om kerken te beschermen tegen terroristen.