Istanbul, 27 december 2023 - Oecumenisch patriarch Bartholomaios heeft met Kerstmis telefonisch gesproken met de Oekraïense president Volodymyr Zelensky. De Byzantijnse kerkleider heeft hem en het Oekraïense volk zijn permanente steun toegezegd. Dat meldt de website Orthodox Times.
De patriarch van Constantinopel, ereprimaat van de Orthodoxe Kerk, sprak opnieuw de hoop uit dat de door Rusland ontketende oorlog zo snel mogelijk eindigt en dat de vrede in Oekraïne wordt hersteld. Bartholomaios bracht ook zijn felicitaties over voor de komende vijfde verjaardag van de toekenning van de autocefalie door het Oecumenisch Patriarchaat aan de Orthodoxe Kerk van Oekraïne.
Op 15 december 2018 fuseerden het Patriarchaat van Kiev, dat in 1992 werd opgericht na de onafhankelijkheid van Oekraïne, en een kleiner kerkgenootschap tijdens een kerkvergadering in Kiev tot de Orthodoxe Kerk van Oekraïne. Op 5 januari 2019 ondertekende patriarch Bartholomaios de zogeheten Tomos van de Heilige Synode van Constantinopel, waarmee de nieuwe Oekraïense kerk onafhankelijkheid werd verleend. Op 6 januari 2019 overhandigde patriarch Bartholomaios het document aan metropoliet Epifanij (Dumenko) van Kyiv, het nieuw verkozen hoofd van de Orthodoxe Kerk van Oekraïense Kerk.
Het verlenen van autocefalie is tot nu toe echter alleen erkend door enkele orthodoxe kerken en heeft ook geleid tot een breuk tussen het Oecumenisch Patriarchaat van Constantinopel en het Patriarchaat van Moskou. Sindsdien strijden de Orthodoxe Kerk van Oekraïne en de Oekraïens-Orthodoxe Kerk, die tot het begin van de oorlog in 2022 bij Moskou was aangesloten, om de gelovigen in Oekraïne.
Dit jaar is in Oekraïne voor het eerst Kerstmis officieel gevierd op 25 december en niet meer op 7 januari, zoals het geval was. De draai symboliseert andermaal dat Kyiv zich op het Westen wil richten en niet op Rusland.
Het Oekraïense parlement besloot afgelopen zomer om de datum van het kerstfeest officieel te veranderen “om afstand te nemen van het Russische erfgoed”en zodat Oekraïners “hun eigen leven kunnen leven met eigen tradities en feestdagen”.
In Rusland en veel voormalige Sovjetlanden wordt kerst traditioneel gevierd op 7 januari, omdat die landen overwegend orthodox-christelijk zijn en de juliaanse kalender aanhouden. 7 januari op de gregoriaanse kalender is 25 december op de juliaanse kalender.
Al sinds de Russische annexatie van de Krim in 2014 is Oekraïne actief bezig om de politieke en culturele banden met Rusland en het Sovjetverleden te verbreken. Zelfs de Oekraïens-Orthodoxe Kerk, dat eigenlijk onder het Patriarchaat van Moskou valt, stond gelovigen afgelopen jaar al toe om kerst te vieren op 25 december.