Rome, 6 september 2023 - Paus Franciscus heeft vandaag een grote groep bisschoppen van de Oekraïense Grieks-Katholieke Kerk (УГКЦ) ontvangen en uitgebreid met hen gesproken. Tijdens de bijna twee uur durende ontmoeting, die plaatsvond vóór de algemene audiëntie op het Sint-Pietersplein, spraken sommige bisschoppen hun teleurstelling uit over de uitspraken van Franciscus over Rusland. Dat blijkt uit een persbericht van grootaartsbisschop Svjatoslav Sjevtsjoek van Kyiv-Halych.
Tijdens de bijeenkomst bedankten de bisschoppen de paus echter ook voor zijn voortdurende betrokkenheid bij Oekraïne op internationaal niveau, zijn humanitaire initiatieven en zijn persoonlijke inzet voor de bevrijding van gevangenen.
De Heilige Stoel zegt in zijn eigen persverklaring over de bijeenkomst dat paus Franciscus aandachtig heeft geluisterd en met een aantal uitspraken zijn verbondenheid met het Oekraïense volk heeft benadrukt. Oekraïners zijn volgens de paus het slachtoffer van wreedheid en misdaden, met een “dimensie van martelaarschap” waar niet genoeg over gesproken wordt, aldus de verklaring. Franciscus gaf verder aan het gevoel van machteloosheid tegenover de oorlog te betreuren; hij noemde dat “een zaak van de duivel die wil vernietigen”.
De ongeveer vijftig bisschoppen en kerkvertegenwoordigers uit Europa, de VS, Canada, Brazilië, Argentinië en Australië zijn momenteel in Rome voor de УГКЦ -synode onder leiding van grootaartsbisschop Sjevtsjoek. Tot volgende week zullen ze pastorale kwesties bespreken met het oog op de Russische aanval op Oekraïne.
Controversiële uitspraken paus over Russische rijk (29 augustus 2023)
Volgens de verklaring van het Vaticaan kwam het debat over de controversiële zinnen van de paus over de spirituele grootheid van Rusland ook ter sprake tijdens de ontmoeting van de bisschoppen met Franciscus. In deze context verwees de paus naar wat hij op 4 november op zijn terugvlucht uit Mongolië tegen journalisten had gezegd. Bij die gelegenheid had hij benadrukt dat hij het had willen hebben over het spirituele en culturele erfgoed van Rusland en niet over het imperialistische handelen of denken van de tsaren. Hij betreurde uitdrukkelijk het daaruit voortvloeiende misverstand.
In de verklaring van de УГКЦ beschreef groot-aartsbisschop Sjevtsjoek de ontmoeting als een “moment van wederzijds luisteren en een gelegenheid voor een directe en oprechte dialoog”. De bisschoppen, vervolgde de verklaring, hadden Franciscus verteld dat “bepaalde uitspraken en gebaren” van het Vaticaan en de paus “pijnlijk en moeilijk waren voor het Oekraïense volk”. Ze hadden erop gewezen dat “Russische propaganda misverstanden tussen Oekraïne en het Vaticaan gebruikt om de moorddadige ideologie van de ‘Russische wereld’ te rechtvaardigen”.
Verder zeiden de bisschoppen van de УГКЦ tegen de paus: “De gelovigen van onze Kerk besteden zeer veel aandacht aan elk woord van Uwe Heiligheid als wereldwijde stem van waarheid en gerechtigheid.” Volgens de verklaring van de Oekraïners zei de paus over de kwestie: “Het feit dat u twijfels had over bij wie de paus is, was bijzonder pijnlijk voor het Oekraïense volk. Ik wil u verzekeren van mijn solidariteit en mijn voortdurende nabijheid in gebed. Ik ben bij het Oekraïense volk.”
De bisschoppen van de УГКЦ zijn sinds 3 september bijeen in Rome. De afgelopen dagen hebben ze onder andere al een ontmoeting gehad met kardinaal-staatssecretaris Pietro Parolin. Volgens Vatican News zei hij dat gezien de “herhaalde en belangrijke gebaren” van de paus het oneerlijk zou zijn om “diens genegenheid voor het Oekraïense volk en diens inspanningen, die niet altijd begrepen en gewaardeerd worden, te ontkennen”.