A demonstrator holds a placard which reads 'We are the firewall' in front of the Reichstag building in Berlin, Germany on February 3, 2024, during a rally called for by international non-profit organisation 'Hand in Hand' to protest against right-wing politics. Thousands of protesters gathered outside the Reichstag building in central Berlin to demonstrate against racism and the far right, with many more peaceful rallies planned across the country. Adam BERRY / AFP

Berlijn, 4 februari 2024 - In Berlijn en vele andere Duitse steden demonstreerden gisteren opnieuw duizenden mensen tegen rechts-extremisme, racisme en antisemitisme.

Alleen al in de bondshoofdstad namen naar schatting ongeveer 150.000 mensen deel aan een grote betoging. De menigte scandeerde leuzen als ‘Heel Berlijn tegen het fascisme’ en ‘Wij zijn de firewall tegen de AfD’.

Duitse bisschoppen achter protesten tegen extreemrechts  (29-1-2024)

De voorzitter van de katholieke organisatie Caritas Deutschland, Eva Maria Welskop-Deffaa, nam ook deel aan de demonstratie en zei tegen het persbureau KNA: “Iedereen die vandaag in gezamenlijkheid de straat op gaat, wil de bedreiging van onze democratie afwenden. Omdat we weten: Nooit meer is nu.”

Aanleiding van de sociale onrust is een onthulling van het onderzoeksjournalistieke netwerk Correctiv. Tijdens een bijeenkomst van rechts-extremisten in Potsdam in november, die ook werd bijgewoond door hooggeplaatste AfD-leden, werd een remigratieplan voorgesteld. Het zou gaan over de massale deportatie van migranten naar de landen van herkomst.

De preses van de Synode van de Evangelische Kerk in Duitsland, Anna-Nicole Heinrich, had alle Duitse protestanten opgeroepen deel te nemen aan de demonstratie in Berlijn. “Wanneer extremistische, racistische en etnisch-nationalistische houdingen steeds openlijker worden, worden we allemaal opgeroepen om samen, resoluut, luidkeels en vreedzaam op te staan voor een open, tolerante samenleving.”

Ook elders vonden betogingen plaats. In Mainz bijvoorbeeld verzamelden zich volgens de politie bijna 10.000 mensen onder het motto ‘Bescherm de democratie; stop rechts-extremisten’. Rooms-katholiek bisschop Peter Kohlgraf van Mainz was een van de sprekers. Hij zei dat er een grens was overschreden met de oproep tot ‘remigratie’ van migranten en voegde eraan toe: “Ieder mens heeft waardigheid, ongeacht zijn afkomst, geslacht of religie.”

In Augsburg benadrukte rooms-katholiek bisschop Bertram Meier ten overstaan van zo'n 25.000 mensen: “Deze aarde is ons gemeenschappelijke thuis en iedereen, kind of oud, man of vrouw, homo of hetero, zonder uitzondering, iedereen is hier thuis op deze wereld en heeft recht op een waardig leven!”Meiers woorden werden beantwoord met een luid applaus.

“Mensen worden gediscrimineerd en gemarginaliseerd. Misantropie waarvan gedacht werd dat ze overwonnen was, krijgt ruimte en een stem”, zo staat in een verklaring die gisteren in Erfurt werd opgesteld door de diocesane raden van het aartsbisdom Berlijn en de bisdommen Görlitz, Dresden-Meißen, Erfurt en Maagdenburg. Veel katholieken in de voormalige DDR zijn bezorgd dat de grenzen van het betamelijke steeds worden verlegd. De ondertekenaars van de verklaring houden met name de AfD daarvoor verantwoordelijk; daarvan “distantiëren wij ons heel duidelijk”.

Volgens een enquête voor Bild am Sonntag juicht 55 procent van de respondenten de demonstraties toe, 26 procent vindt ze slecht en 12 procent staat er onverschillig tegenover. Bovendien vindt 61 procent dat de democratie in Duitsland gevaar loopt.