Belgrado, 6 juni 2022 - Het orthodoxe christendom krijgt een zestiende autocefale nationale kerk erbij. De Servisch-Orthodoxe Kerk heeft vandaag officieel de onafhankelijkheid van de orthodoxe kerk van Noord-Macedonië erkend.
De Servische patriarch Porfirije heeft in zijn kathedraal in Belgrado aan aartsbisschop Stefan van Ohrid het decreet (tomos) over de volledige zelfstandigheid van diens kerk overhandigd.
Porfirije zei dat de Macedonisch-Orthodoxe Kerk niet alleen aan de voorwaarden hiervoor voldeed, maar dat autocefalie ook noodzakelijk was. “Het blijkt de best mogelijke weg en methode te zijn voor het leven van de orthodoxe kerk en onze orthodoxe broeders en zusters in Noord-Macedonië”, aldus de 60-jarige patriarch.
Aartsbisschop Stefan sprak van een “stap van historisch belang” voor zijn kerk en de gehele orthodoxie. De Servische kerk heeft volgens de 67-jarige aartsbisschop laten zien hoezeer zij hecht aan “vrede en harmonie tussen de broeders”.
De erkenning door de Servisch-Orthodoxe Kerk van de volledige onafhankelijkheid van de Noord-Macedonische kerk maakt een einde aan een conflict dat 55 jaar heeft geduurd. Nadat de kerk van de meest zuidelijke Joegoslavische republiek zich in 1967 eenzijdig had afgescheiden van het Patriarchaat van Belgrado, werd zij door de Orthodoxe Kerk in haar geheel als “schismatiek” beschouwd.
Het Oecumenisch Patriarchaat van Constantinopel herstelde begin mei voor het eerst de eucharistische gemeenschap met de Noord-Macedonische kerk. Constantinopel verleende de Servisch-Orthodoxe Kerk het recht om bestuurlijke kwesties tussen haarzelf en de kerk in Noord-Macedonië te regelen. De Heilige Synode van de Servische kerk keurde uiteindelijk unaniem de kerkelijke onafhankelijkheid van Noord-Macedonië goed. Op 16 mei werd het schisma officieel opgeheven; op 19 mei werd dat groots gevierd met een gezamenlijke viering van de eucharistie in Belgrado (zie video hieronder).
Nu nog moeten de andere autocefale kerken beslissen of ze de autocefalie van hun Noord-Macedonische zusterkerk zullen erkennen.
Haar officiële naam luidt ‘Macedonisch-Orthodoxe Kerk - Aartsbisdom Ohrid’. De Servische Kerk noemt haar ook zo, waaruit blijkt dat zij, in tegenstelling tot het Patriarchaat van Constantinopel, geen problemen heeft met de naamscomponent ‘Macedonisch’.
In mei had Constantinopel echter de term ‘Macedonisch’ en elke andere afleiding van de naam ‘Macedonië’ verboden. Het Oecumenisch Patriarchaat gaf de kerk in plaats daarvan de naam ‘Kerk van Ohrid’. Ohrid is een stad met 40.000 inwoners in het zuidwesten van Noord-Macedonië en wordt beschouwd als het historische centrum van het christendom in het land.
De bezwaren van Constantinopel tegen de aanduiding ‘Macedonisch-Orthodox’ heeft te maken met het feit dat de Helleense Republiek (Griekenland) een landstreek heeft die Macedonië heet.
Over de naam ‘Macedonië’ bestond een jarenlange strijd. In februari 2019 besloot de voormalige Joegoslavische republiek, sinds 1991 onafhankelijk, tegemoet te komen aan de eisen van Griekenland door haar naam te veranderen in Noord-Macedonië.
Volgens de census van 2021 is 46 procent van de Noord-Macedoniërs orthodox christelijk; 32 procent is moslim en slechts 0,4 procent rooms-katholiek.