Freiburg (Kerknet), 24 april 2023 - Een onafhankelijk onderzoeksrapport over seksueel misbruik door geestelijken in het aartsbisdom Freiburg, dat vorige week werd gepubliceerd, maakt brandhout van het beleid van emeritus aartsbisschop Robert Zollitsch, die van 2008 tot 2014 ook voorzitter van de Duitse Bisschoppenconferentie was. Er zal een Vaticaanse procedure tegen de thans 84-jarige prelaat worden gestart omdat hij alle kerkelijke rechtsregels met betrekking tot de aanpak van misbruik aan zijn laars lapte.
Het onderzoek gaat niet over individuele gevallen van misbruik. Wel over de wijze waarop de beschuldigingen tegen priesters binnen het aartsbisdom Freiburg werden behandeld, ook voordat Zollitsch in 2003 aartsbisschop werd en hij in de jaren negentig verantwoordelijk was voor personeelszaken in het aartsbisdom.
De werkgroep, waarin ook ervaren rechercheurs zitting hadden, vond ruim 250 aantoonbaar schuldige of beschuldigde priesters en deed nader onderzoek in 24 zaken. Alle namen waren bekend bij Zollitsch, maar er werd verrassend weinig schriftelijk vastgelegd. In sommige gevallen werden brieven gewoon niet gearchiveerd.
Zollitsch liet wel een priester die een seksuele relatie had met een volwassen vrouw kerkrechtelijk vervolgen wegens schending van het celibaat, maar deed tijdens zijn ambtstermijn niets tegen kindermisbruik door priesters. Het rapport beschrijft in detail de zaak van een priester die van meerdere misdaden werd beschuldigd. In een gesprek met Zollitsch zei hij: “Een kleine jongen merkt dat niet als je je hand in zijn broek steekt.” De enige reactie van de aartsbisschop was dat hij de priester adviseerde contact op te nemen met een psycholoog.
Zollitschs opvolger Stephan Burger heeft inmiddels de portretten van zijn twee voorgangers uit het aartsbisschoppelijk paleis laten verwijderen.
Zollitsch zelf liet weten dat hij zijn hoge onderscheiding van de Bondsrepubliek Duitsland zal teruggeven en tevens zal afzien van het recht om na zijn dood in de kathedraal van Freiburg te worden bijgezet.
Eind maart aanvaardde paus Franciscus het ontslag van Franz-Josef Bode. Hij had als eerste bisschop in Duitsland zijn ontslag ingediend in verband met beschuldigingen van laks beleid ten aanzien van seksueel misbruik in de Kerk. Hij was de langstzittende bisschop in Duitsland. De hervormingsgezinde Bode was als bisschop van Osnabrück decennia lang populair, maar een wetenschappelijk rapport van de Universiteit van Osnabrück constateerde ernstige fouten bij zijn behandeling van gevallen van seksueel geweld. Onmiddellijk na de presentatie van het rapport in september sloot de bisschop aftreden uit. Als gevolg hiervan kreeg Bode in zijn eigen bisdom veel afkeurende reacties. Uiteindelijk was zijn positie onhoudbaar geworden.
Ook de in 2018 overleden kardinaal Karl Lehmann is van zijn voetstuk gevallen. Die was van 1983 tot 2016 bisschop van Mainz en van 1987 tot 2008 tevens voorzitter van de Duitse Bisschoppenconferentie. Lehmann, ooit gewaardeerd als een van de grote theologen en kerkleiders van zijn tijd, komt uit een onafhankelijk rapport in het bisdom Mainz naar voren als een harteloze leugenaar die tegen beter weten in alles deed om het instituut te beschermen. “Omwille van de waarheid voor de getroffenen mogen er in de Kerk geen onschendbare monumenten meer zijn”, zei de opvolger van Lehmann, bisschop Peter Kohlgraf, in een reactie op het onderzoek.
