Vaticaanstad, 4 april 2021 - Paus Franciscus heeft vanochtend aan het Altaar van de Cathedra in de apsis van de Sint-Pietersbasiliek de hoogmis van Pasen gecelebreerd. Na afloop van deze eucharistie, waaraan tientallen gelovigen deelnamen, keerde hij terug om vanaf 12.00 uur op dezelfde plek de traditionele paasboodschap uit te spreken en de pontificale zegen Urbi et orbi te geven.
Vóór de coronacrisis werd de pauselijke paasboodschap op Paaszondag uitgesproken vanaf de centrale loggia van de façade van de Vaticaanse Basiliek, tegenover een menigte op het Sint-Pietersplein. Vorig jaar deed Franciscus het staande voor het hoofdaltaar van een lege Sint-Pieter.
Zoals gebruikelijk in elke pauselijke boodschap van Kerstmis en van Pasen noemde Franciscus alle brandhaarden in de wereld, waaronder Jemen, Myanmar en Irak, dat hij vorige maand bezocht.
Na de paasboodschap leidde de nieuwe aartspriester van de Sint-Pieter, kardinaal Mauro Gambetti O.F.M. Conv., het Urbi et orbi in.
Hieronder de gehele tekst van de pausboodschap van paus Franciscus:
“Dierbare broeders en zusters,
Zalig Pasen! Ik wens u allen een goed, heilig en sereen Pasen toe!
Vandaag weerklinkt in de hele wereld de verkondiging van de Kerk: ‘Jezus, de gekruisigde, is verrezen, zoals Hij gezegd heeft. Alleluia.’
De paasverkondiging laat geen fata morgana zien, geen toverformule, geen ontsnappingsroute tegenover de moeilijke situatie die wij doormaken. De pandemie is nog steeds in volle gang; de sociale en economische crisis is zeer zwaar, vooral voor de armsten; desondanks - en dat is schandalig - houden de gewapende conflicten niet op en worden de militaire arsenalen versterkt.
Geconfronteerd met, of liever, te midden van deze complexe werkelijkheid, bevat de paasverkondiging in enkele woorden een gebeurtenis die hoop geeft die niet teleurstelt: ‘Jezus, de gekruisigde, is opgestaan.’ Er wordt niet gesproken van engelen of geesten, maar van een mens, een mens van vlees en bloed, met een gezicht en een naam: Jezus. Het Evangelie getuigt dat deze Jezus, die onder Pontius Pilatus werd gekruisigd omdat hij had gezegd dat hij de Christus, de Zoon van God was, op de derde dag is opgestaan, volgens de Schriften en zoals Hij zelf aan zijn discipelen had voorspeld.
De gekruisigde, niet een ander, stond weer op. God de Vader heeft zijn Zoon Jezus opgewekt, omdat Hij tot het einde toe zijn heilswil vervuld heeft: Hij heeft onze zwakheid, onze zwakheden, onze dood op Zich genomen; Hij heeft onze pijnen geleden, Hij heeft het gewicht van onze ongerechtigheden gedragen. Daarom heeft God de Vader Hem verheven en nu leeft Jezus Christus voor eeuwig, Hij is Heer.
En de getuigen melden een belangrijk detail: de opgestane Jezus draagt de indruk van de wonden aan zijn handen, voeten en zijde. Deze wonden zijn het eeuwige zegel van zijn liefde voor ons. Wie een zware beproeving doormaakt, naar lichaam en geest, kan in deze wonden een schuilplaats vinden, er de genade van een hoop ontvangen die niet teleurstelt.
De verrezen Christus is hoop voor hen die nog lijden onder de pandemie, voor de zieken en voor hen die een dierbare hebben verloren. Moge de Heer hun troost geven en het werk van artsen en verplegers ondersteunen. Iedereen, vooral de meest kwetsbare, heeft hulp nodig en heeft recht op de nodige zorg. Dit is des te duidelijker in deze tijd waarin wij allen geroepen zijn de pandemie te bestrijden, en vaccins zijn een essentieel hulpmiddel in deze strijd. In de geest van een internationalisme van vaccinatie dring ik er derhalve bij de gehele internationale gemeenschap op aan zich er gezamenlijk toe te verbinden de vertragingen bij de distributie van vaccins te overwinnen en het delen ervan te bevorderen, met name met de armste landen.
De verrezen Gekruisigde is een troost voor hen die hun baan verloren hebben of in ernstige economische moeilijkheden verkeren en geen adequate sociale bescherming genieten. Moge de Heer het optreden van de overheid inspireren, opdat aan allen, en vooral aan de meest behoeftige gezinnen, de nodige hulp kan worden geboden om in hun levensonderhoud te voorzien. De pandemie heeft het aantal arme mensen en de wanhoop van duizenden helaas dramatisch doen toenemen.
‘Het is noodzakelijk dat de armen van welke aard ook weer hoop krijgen’, zei Johannes Paulus II op zijn reis naar Haïti. En het is juist naar het dierbare Haïtiaanse volk dat mijn gedachten en bemoediging op deze dag uitgaan, opdat zij niet door moeilijkheden worden overweldigd, maar de toekomst met vertrouwen en hoop tegemoet zien.
De verrezen Jezus is ook hoop voor zovele jongeren die gedwongen zijn lange tijd niet naar school of de universiteit te gaan en geen tijd met vrienden te delen. Wij hebben allemaal behoefte aan echte menselijke relaties en niet alleen aan virtuele, vooral op de leeftijd waarop karakter en persoonlijkheid worden gevormd. Ik ben dicht bij de jongeren in de hele wereld en op dit ogenblik in het bijzonder bij die in Myanmar, die streven naar democratie, die op vreedzame wijze hun stem laten horen, in het besef dat haat alleen door liefde kan worden verdreven.
Moge het licht van de verrezen Heer een bron van wedergeboorte zijn voor migranten die oorlog en ellende ontvluchten. In hun gezichten herkennen wij het misvormde en lijdende gelaat van de Heer die opgaat naar Golgotha. Moge het hun niet ontbreken aan concrete tekenen van solidariteit en menselijke broederschap, een belofte van de overwinning van het leven op de dood, die wij op deze dag vieren. Ik dank de landen die de lijdende mensen die hun toevlucht zoeken gul ontvangen, met name Libanon en Jordanië, die zoveel vluchtelingen opvangen die het Syrische conflict zijn ontvlucht.
Moge het Libanese volk, dat een moeilijke en onzekere periode doormaakt, de troost van de verrezen Heer ervaren en moge het door de internationale gemeenschap worden gesteund in zijn roeping om een land van ontmoeting, coëxistentie en pluralisme te zijn.
Christus onze Vrede zal eindelijk een einde maken aan het wapengekletter in het geliefde en gemartelde Syrië, waar miljoenen mensen nu in onmenselijke omstandigheden leven, alsook in Jemen, waar de gebeurtenissen met een oorverdovend en schandalig stilzwijgen worden omgeven, en in Libië, waar de uitweg uit een decennium van geschillen en bloedige confrontaties eindelijk merkbaar is. Alle betrokken partijen moeten zich er daadwerkelijk toe verbinden een einde te maken aan de conflicten en de door oorlog uitgeputte volkeren in staat te stellen in vrede te leven en een begin te maken met de wederopbouw van hun respectieve landen.
De verrijzenis brengt ons natuurlijk naar Jeruzalem. Wij smeken de Heer ons vrede en veiligheid te schenken (vgl. Ps. 122), zodat het kan beantwoorden aan de oproep een plaats van ontmoeting te zijn waar allen zich broeders en zusters kunnen voelen, en waar Israëli's en Palestijnen de kracht van de dialoog kunnen vinden om tot een stabiele oplossing te komen waarbij twee staten in vrede en voorspoed naast elkaar kunnen leven.
De verrijzenis brengt ons natuurlijk naar Jeruzalem. Wij smeken de Heer ons vrede en veiligheid te schenken (vgl. Ps. 122), zodat het kan beantwoorden aan de oproep een plaats van ontmoeting te zijn waar allen zich broeders en zusters kunnen voelen, en waar Israëli's en Palestijnen de kracht van de dialoog kunnen vinden om tot een stabiele oplossing te komen waarbij twee staten in vrede en voorspoed naast elkaar kunnen leven.
Op deze feestelijke dag gaan mijn gedachten opnieuw uit naar Irak, dat ik vorige maand heb mogen bezoeken en waarvan ik bid dat het voort zal gaan op de ingeslagen weg van vrede, zodat Gods droom van een menselijke familie die gastvrij is en al haar kinderen verwelkomt, kan worden verwezenlijkt.
Moge de kracht van de Verrezen Heer de volkeren van Afrika ondersteunen die hun toekomst in gevaar zien gebracht door intern geweld en internationaal terrorisme, met name in de Sahel en Nigeria, alsook in de regio van Tigray en Cabo Delgado. Laten wij blijven streven naar vreedzame oplossingen voor conflicten, met eerbiediging van de mensenrechten en de heiligheid van het leven, door middel van een broederlijke en constructieve dialoog in een geest van verzoening en actieve solidariteit.
Er zijn nog steeds te veel oorlogen en te veel geweld in de wereld! Moge de Heer, die onze vrede is, ons helpen de mentaliteit van oorlog te overwinnen. Moge Hij degenen die in de conflicten, met name in Oost-Oekraïne en Nagorno-Karabach, gevangen zitten, veilig naar hun families laten terugkeren, en de leiders van de wereld inspireren om de wedloop naar nieuwe bewapening in te tomen.
Vandaag, 4 april, is het de Mondiale Dag tegen Antipersoneelmijnen, slinkse en afschuwelijke werktuigen die elk jaar vele onschuldigen doden of verminken en de mensheid verhinderen samen te wandelen op de paden van het leven, zonder vrees voor de valkuilen van vernietiging en dood. Hoeveel beter zou een wereld zijn zonder deze instrumenten des doods!
Dierbare broeders en zusters,
ook dit jaar hebben op verschillende plaatsen veel christenen Pasen gevierd met ernstige beperkingen en soms zelfs zonder aan de liturgische vieringen te kunnen deelnemen. Wij bidden dat deze beperkingen, zoals alle beperkingen op de vrijheid van godsdienst en eredienst in de wereld, mogen worden opgeheven en dat iedereen vrijelijk mag bidden en God loven.
Laten we te midden van de vele moeilijkheden die we doormaken, nooit vergeten dat we genezen zijn door de wonden van Christus (vgl. 1 Pe 2,24). In het licht van de Verrezene wordt ons lijden getransfigureerd. Waar dood was, is nu leven; waar smart was, is nu vertroosting. Door het kruis te omhelzen heeft Jezus betekenis gegeven aan ons lijden, en nu bidden wij dat de heilzame werking van deze genezing zich over de hele wereld zal verspreiden.
Een goed, heilig en sereen Pasen voor iedereen!”