Rome, 17 december 2024 – Paus Franciscus viert vandaag zijn 88ste verjaardag. In oktober vestigde hij al een record: hij is de op één na oudste bisschop van Rome in de geschiedenis.
Jubeljaar
Franciscus, die al enige tijd kampt met gezondheidsproblemen, heeft een vol nieuw levensjaar voor de boeg: op dinsdagavond 24 december opent hij het Heilig Jaar 2025. Er worden meer dan 30 miljoen extra bezoekers in Rome verwacht voor het mega-evenement van de kerk. De paus zal daarbij veel voorgaan in vieringen.
Rolstoel
Franciscus zit al ongeveer tweeënhalf jaar in een rolstoel vanwege onder meer knieproblemen. Hij kampt herhaaldelijk met ernstige verkoudheden. In juni 2023 onderging hij een buikoperatie. Sinds begin deze maand staat er een grote blauwe plek op de rechterkant van zijn kin. Volgens het Vaticaan heeft Franciscus de blauwe plek opgelopen na een “kleine val” tegen zijn nachtkastje.
Apostolische reizen
Ondanks zijn leeftijd en gezondheidsproblemen heeft Franciscus het afgelopen jaar toch volop gereisd. In Italië ging hij naar de steden Venetië, Verona, Fasano (waar hij te gast was bij de 50ste G7-top) en Triëst. Zijn 45ste apostolische reis (2-13 september), de langste van zijn pontificaat, ging naar achtereenvolgens Indonesië, Papoea-Nieuw-Guinea, Oost-Timor en Singapore. In dezelfde maand (26-29) volgde een bezoek aan Luxemburg en België, dat veel van hem vroeg, vooral vanwege de kwestie van seksueel misbruik. En gisteren maakte hij een dagtrip naar het Franse eiland Corsica. Volgend jaar is Franciscus van plan naar Turkije te reizen. Het is dan 1.700 jaar geleden dat het Eerste Oecumenische Concilie van Nicea werd gehouden. En dan is er nog altijd de verwachting dat hij over niet al te lange tijd voor het eerst als paus zijn geboorteland Argentinië zal bezoeken.
Jezuïet
Jorge Maria Bergoglio werd op 17 december 1936 geboren in de Argentijnse hoofdstad Buenos Aires. Nadat hij hersteld was van een ernstige longontsteking en cysten, besloot hij zich in 1958 aan te sluiten bij de Sociëteit van Jezus. Op 13 december 1969 werd hij tot priester gewijd. Van 1973 tot 1979 was hij de provinciaal-overste van de jezuïeten in Argentinië. Op 27 juni 1992 werd hij tot bisschop gewijd nadat hij was benoemd tot hulpbisschop van Buenos Aires. Van dat aartsbisdom werd hij in 1997 coadjutor-aartsbisschop en in 1998 aartsbisschop-metropoliet. Paus Johannes Paulus II verhief hem in 2001 tot kardinaal. Op 13 maart 2013 werd hij gekozen tot paus als opvolger van Benedictus XVI, die was afgetreden. Daarmee was er sprake van drie primeurs: hij was de eerste Latijns-Amerikaanse paus, de eerste jezuïet op de stoel van Petrus en de eerste die de pausennaam Franciscus aannam.
Humor
De Argentijnse jezuïet, wiens familie ooit van Italië naar Zuid-Amerika migreerde, staat bekend om zijn vaak eigenzinnige leiderschapsstijl, maar ook om zijn eenvoud en gevoel voor humor. Hij houdt ervan tijdens ontmoetingen het ijs te breken met grapjes. Onlangs vroeg hij tijdens een audiëntie de leden van de Italiaanse motorrijdersfederatie om hun gebeden, “omdat mijn werk in een stroomversnelling is geraakt en mijn motor ouder is geworden en niet meer goed werkt”. Hij grapte over de duidelijk zichtbare bloeduitstorting in zijn gezicht en zei dat een priester hem uit boosheid op zijn kaak had geslagen omdat die geen kardinaal was geworden.
Leo XIII
Sinds oktober is Franciscus de op één na oudste paus in functie aller tijden, althans onder degenen van wie de levensdata bekend zijn. Alleen Leo XIII (Vincenzo Gioacchino Pecci), die op 20 juli 1903 stierf op 93-jarige leeftijd, was ouder. Om hem in te halen, zou Franciscus de Katholieke Kerk moeten blijven leiden tot 7 mei 2030.
Synodaliteit
Wat zal het voornaamste onderdeel van de nalatenschap van dit pontificaat worden? Volgens veel waarnemers is dat Franciscus' besluit geweest om de Katholieke Kerk synodaler te maken. In 2021 startte hij een wereldwijd proces om de kerkelijke participatie van alle gedoopten te bevorderen. Dat liep uit in een assemblee van de Bisschoppensynode, die werd uitgespreid over twee sessies, waarvan de laatste op 27 oktober van dit jaar werd afgesloten.