Bratislava, 13 september 2021 - Paus Franciscus, die gistermiddag aankwam in Slowakije, heeft vandaag onder meer een ontmoeting gehad met de joodse geloofsgemeenschap van de Slowaakse hoofdstad Bratislava. Hij herdacht de slachtoffers van de Holocaust en veroordeelde het antisemitisme.
De bijeenkomst vond plaats op de historische Rybné námestie (‘Visplein’), waar tot 1969 de synagoge in de directe nabijheid van de katholieke Sint-Maartenskathedraal stond. Dit joodse bedehuis werd door de socialistische autoriteiten samen met de omliggende gebouwen gesloopt om plaats te maken voor de ‘Brug van de Slowaakse Nationale Opstand’. Thans staat er op het plein een Holocaust-monument.
In zijn toespraak tot de gemeenschap onder leiding van de voorzitter van de Centrale Unie van Joodse Religieuze Gemeenschappen in de Slowaakse Republiek beschreef de paus zichzelf als een pelgrim, onder de indruk van de geschiedenis van het betekenisvolle plein. “Ook ik voel het verlangen om mijn sandalen uit te trekken op een plaats die gezegend is door menselijke broederschap in de naam van de Allerhoogste.”
Franciscus sprak over hoe “Gods naam werd onteerd in een razernij van haat, tijdens de Tweede Wereldoorlog [toen] meer dan honderdduizend Slowaakse Joden werden vermoord”. Vervolgens, zei hij, “werd de synagoge afgebroken in een poging om elk spoor van de gemeenschap uit te wissen”. Volgens de paus is het godslasterlijk als “de unieke en kenmerkende waardigheid van de menselijke persoon, geschapen naar zijn beeld, wordt geschonden”.
“Dierbare broeders en zusters, uw geschiedenis is onze geschiedenis, uw lijden is ons lijden”, zei Franciscus tot de joodse geloofsgemeenschap van Bratislava.
De paus herinnerde aan het Bijbelse verbod op afgoderij. “De thans aanbeden afgoden zijn die van macht en geld. Dat gaat ten koste van de menselijke waardigheid.” Ook sprak hij over de “geest van onverschilligheid die de andere kant opkijkt; en vormen van manipulatie die de godsdienst willen uitbuiten ten dienste van de macht of haar anders tot irrelevantie reduceren”.
Verder veroordeelde de bisschop van Rome geschiedvervalsing, discriminatie en antisemitisme. Hij bad tot slot om de zegen van de Allerhoogste “opdat u, te midden van alle tweedracht die onze wereld bezoedelt, altijd samen zult getuigen van vrede. Sjaloom!”
Paus Franciscus blijft nog tot 15 september in Slowakije.