Londen, 13 december 2020 - Paus Franciscus heeft gisteren tijdens de virtuele eendaagse VN-klimaattop opgeroepen tot een radicale koerswijziging op het gebied van milieukwesties. Toekomstige generaties mogen niet beroofd worden van hoop op een betere toekomst, zei het opperherder van de Katholieke Kerk tijdens de videoconferentie.
De secretaris-generaal van de Verenigde Naties, António Manuel de Oliveira Guterres, schetste tijdens de top een somber beeld. Guterres waarschuwde voor een “catastrofale stijging” van de temperaturen van 3 graden tegen het einde van de eeuw.
“Vijf jaar na Parijs gaan we nog steeds niet de goede kant op”, zei de VN-chef. De toezeggingen die in 2015 zijn gedaan, waren niet voldoende om de beoogde maatregelen tegen de opwarming van de aarde te verwezenlijken, en zelfs die toezeggingen werden niet nagekomen, aldus Guterres. De wereld staat volgens hem voor een “dramatisch ongeluk”. Hij riep daarom alle regeringen op hun nationale klimaatdoelstellingen flink aan te scherpen.
Paus Franciscus waarschuwde in zijn Spaanstalige bijdrage dat de huidige pandemie en de klimaatverandering, met alle sociale, economische en politieke gevolgen van dien, vooral de armste en meest kwetsbare mensen treffen. Volgens de pontifex behoeft de wereld een “zorgcultuur” (cultura del cuidado), die de menselijke waardigheid en het algemeen belang centraal stelt.
Naast politieke en technische maatregelen pleitte Franciscus voor een educatief proces om een cultuur van “broederschap en van een alliantie tussen mens en milieu” te bevorderen. Hij zei dat hij de meer dan 70 miljoen studenten op katholieke hogescholen en universiteiten wereldwijd gevoeliger wil maken voor ecologische kwesties door middel van het wereldwijde onderwijspact dat hij heeft gelanceerd. Hij verwees ook naar het initiatief ‘Economie van Francesco’, dat tot doel heeft jonge economen en ondernemers samen te brengen op het gebied van alternatieve vormen van economie in de geest van Sint-Franciscus van Assisi (1181/82-1226).
De bisschop van Rome beloofde de netto-uitstoot van Vaticaanstad tegen 2050 tot nul te reduceren. De inspanningen die al jaren worden geleverd om een efficiënt gebruik van water en energie, duurzame mobiliteit, herbebossing en recycling te bevorderen, zullen worden geïntensiveerd, aldus Franciscus.
Verschillende wereldleiders kondigden gisteren nieuwe stappen aan om de opwarming van het klimaat op planeet aarde te vertragen. Volgens klimaatexperts zetten deze beloften echter weinig zoden aan de dijk. Dat belooft volgens waarnemers niet veel goeds voor COP26, de volgende ronde van klimaatonderhandelingen in 2021 in Glasgow, Schotland.
De tussentijdse top van gisteren werd beschouwd als een kans om het momentum voor 2021 op te bouwen. Ondanks het pessimisme over de slagvaardigheid van veel regeringen, deden sommige toch al een aantal concrete toezeggingen. In een afgelopen week gesloten deal sprak de Europese Unie af om de uitstoot van CO2 tegen 2030 met minstens 55 procent te verminderen, het Verenigd Koninkrijk deed daar nog een schepje bovenop met een reductie van 68 procent.
De Indiase premier Narendra Modi zei tijdens zijn bijdrage aan de virtuele klimaattop dat zijn land het verbruik aan schone energiebronnen zal verdubbelen en dat het op schema ligt om de emissienormen te halen die in het klimaatakkoord van Parijs uit 2015 zijn vastgelegd. India, met bijna 1,4 miljard inwoners, geldt als een van de grootste uitstoters van broeikasgassen.
Imran Khan, premier van Pakistan, beloofde te stoppen met de bouw van nieuwe kolengestookte elektriciteitscentrales. Pakistan, waar ongeveer 216 miljoen mensen wonen, heeft de afgelopen vijf jaar de capaciteit voor kolencentrales zien toenemen van een zeer laag niveau tot een aanzienlijke 5 gigawatt. Maar hij zei dat 60 procent van alle energie tegen 2030 afkomstig zal zijn van hernieuwbare energiebronnen en 30 procent van alle voertuigen zal worden aangedreven door elektriciteit.
De Chinese president Xi Jinping kondigde stapsgewijze verhogingen aan van de klimaatdoelstellingen, waar hij naar verwachting zou voortbouwen op zijn ambitieuze belofte om tegen 2060 koolstofneutraal te zijn. Xi zei dat de Volksrepubliek zou proberen de uitstoot tegen 2030 met “meer dan” 65 procent te verminderen ten opzichte van het niveau van 2005. De doelstelling ligt daarmee iets hoger dan het vorige doel om de vervuiling met 60 procent terug te dringen. China, dat 1,4 miljard inwoners heeft, zal proberen om tegen het einde van het decennium ongeveer 25 procent van zijn energie te halen uit niet-fossiele brandstoffen.
Klimaatexperts waren echter teleurgesteld over de beloften van het bewind van China. “Dit is een stap in de goede richting, maar er moet meer worden gedaan om actie op de korte termijn en China's koolstofvrije visie op elkaar af te stemmen”, aldus Li Shuo, klimaatanalist bij Greenpeace Oost-Azië.
De Duitse bondskanselier Angela Merkel sprak over de geleidelijke stopzetting van kernenergie en kolengestookte elektriciteitsproductie in de Bondsrepubliek. “Duitsland is zich bewust van zijn verantwoordelijkheid en van het feit dat voor ambitieuze doelstellingen ook ambitieuze nationale bijdragen nodig zijn”, zei ze tijdens de virtuele top. Naast de uitbreiding van hernieuwbare energieën noemde Merkel de CO2-prijsstelling en de nationale emissiehandel vanaf 2022 voor transport en warmte als maatregelen. Voor de financiering van wereldwijde investeringen in klimaatbescherming wil Duitsland bijna 500 miljoen euro beschikbaar stellen. “Duitsland houdt zich aan zijn belofte om zijn budget voor klimaatfinanciering te verdubbelen tot 4 miljard euro per jaar in 2020”, aldus Merkel. Zij voegde eraan toe dat de Bondsrepubliek ook in de toekomst een “passende bijdrage” zal blijven leveren. Merkel verwees verder naar het Green Recovery Initiative, dat samen met de Wereldbank 160 miljard dollar aan economische hulp naar duurzaamheid en klimaatbescherming stuurt. “Ambitieuze doelen stellen als wereldwijde gemeenschap is één ding; ze verwezenlijken is iets anders. Wij willen beide bereiken.”