Rome/Lyon/Kiev, 20 maart 2022 – De paus bedankte vandaag in zijn angelustoespraak alle vertegenwoordigers van de kerk die in Oekraïne blijven om de bevolking daar bij te staan. Onder hen is aartsbisschop Visvaldas Kulbokas, apostolisch nuntius in Oekraïne. “Sinds het begin van de oorlog is hij met zijn medewerkers in Kiev gebleven; met zijn aanwezigheid brengt hij mij elke dag dicht bij het gefolterde Oekraïense volk”, aldus Franciscus.
De 47-jarige Kulbokas, afkomstig uit Litouwen, werd in juni benoemd tot nuntius; zijn missie startte op 7 september. Hij is vastberaden om, ondanks alle gevaren, op zijn post in de Oekraïense hoofdstad Kiev te blijven.
Onlangs lukte het de Franse katholieke radiozender RCF telefonisch contact met de nuntius te krijgen. Tegenover de interviewer schetste mgr. Kulbokas de toestand in Kiev. “Er zijn wegversperringen in elke straat. Het is moeilijk om je in de stad te verplaatsen, behalve voor humanitaire organisaties en hulpverleners. We bereiden ons voor op de aanval. De meesten van ons zitten in kelders, in hoekjes die beschermd zijn tegen raketten en bommen. Wij hebben allen contact met elkaar om humanitaire problemen te bespreken en na te denken over wat de Kerk nog kan doen, afgezien van bidden”, zei hij.
Toen op 24 februari het Russische offensief begon, verlieten vele diplomaten de Oekraïense hoofdstad. Aartsbisschop Kulbokas besloot echter te blijven. “Ik ben niet alleen een ambassadeur. Ik ben een priester. Ik ben een bisschop. We moeten bij de gelovigen blijven. Twee dagen geleden vroeg ik een priester naar de nuntiatuur te komen omdat zijn wijk dichter bij de gevechtszone ligt. Hij antwoordde dat er elke dag gelovigen naar zijn flat komen om er te bidden en dat hij liever bij hen zou blijven. Dat is de keuze. Het is niet alleen een plicht, het is een deel van onze identiteit”, aldus de nuntius.
Kulbokas zei verder dat het niet meevalt om op een normale manier te blijven functioneren. “We hebben geen garantie dat er geen raket of bom op de nuntiatuur zal vallen. Overdag en 's nachts blijven we op de begane grond, en als er bombardementen zijn, gaan we naar de kelder, net als andere burgers. In de kerken bidden de gelovigen in de kelder. Soms brengen ze er de nacht door. Het is een humanitaire operatie, om de religieuze diensten voort te zetten.”
Sinds het begin van het conflict is de diplomatie in volle gang, ook die van de Heilige Stoel. Paus Franciscus is volgens de Litouwer bijzonder betrokken bij de toestand in Oekraïne. “Ik sta voortdurend in contact met mijn superieuren in Rome, schriftelijk en telefonisch. We coördineren. Als we het over de oorlog hebben, benadrukt de paus het menselijke aspect. Oorlog veroorzaakt dood, migratie en lijden. Het is al een diplomatieke actie om dit aspect te onderstrepen. Het andere diplomatieke aspect zijn de bilaterale contacten tussen de Heilige Stoel en de betrokken landen. De paus koos voor een bezoek aan de ambassade van de Russische Federatie bij de Heilige Stoel. Niet alle aspecten van deze bijeenkomst zijn genoemd. Op mijn niveau geef ik interviews om te zeggen dat we tegen niemand maar voor vrede zijn”, benadrukte de nuntius.
De kerkelijke diplomaat zei verder onder de indruk te zijn van de solidariteit die in veel landen met Oekraïne wordt betuigd. “Je voelt je bijna in het centrum van de wereld. We voelen ons geliefd. Je kunt deze liefde met je handen aanraken. Ik kan het voelen. Het is voor mij ook een manier om mijn aanwezigheid in Kiev te verklaren: het is een zeer diepe ervaring. Het is dramatisch, en tegelijkertijd erg mooi. Oorlog zuivert onze harten. Het nodigt mensen uit om solidair te zijn. Ik zeg niet dat het een gave is. Wij moeten ons allen verenigen om een oplossing te vinden om deze oorlog nu te stoppen.”