In de supermarkt kopen we een liter melk voor minder dan een euro. Om de prijs zo goedkoop mogelijk te houden moeten boeren noodgedwongen zo veel mogelijk melk produceren. In De prijsknaller zagen we dat boeren daarom zijn overgegaan op het zaaien van efficiënte grassoorten, waarbij geen ruimte is voor kruiden en andere gewassen. Dit heeft enorme gevolgen voor de biodiversiteit. 

Als we allemaal aan ons eigen belang en aan onze eigen portemonnee blijven denken, zal de biodiversiteit alleen maar verslechteren. Maar waar moeten we dan op letten als we de biodiversiteit willen ontzien? Wij leggen het je uit. 

Eva met ecoloog Ron van 't Veer

Wat is vogelvriendelijke zuivel?

Ze zijn nog flink in de minderheid, maar gelukkig komen er steeds meer boeren die bij de melkproductie rekening houden met het leefgebied van de weidevogel. Deze boeren zetten zich in voor een omgeving waar weidevogels, zoals de veldleeuwerik en grutto, genoeg ruimte en voedsel hebben om te kunnen leven en broeden.  



Je kunt zuivel pas vogelvriendelijke zuivel noemen als de boeren aan een hele lijst voorwaarden voldoen. Zo moet minimaal 20% van het boerenbedrijf worden ingericht voor grutto’s, veldleeuweriken en andere weidevogels. Dit houdt onder andere in dat er pas na het broedseizoen gemaaid wordt, dat het glasland veel kruiden en bloemen heeft en dat er nauwelijks gewasbeschermingsmiddelen worden gebruikt. Naast die 20%, moeten in ieder geval alle nesten beschermd worden. Bestaande elementen in het landschap, zoals sloten en greppels, moeten worden behouden. Er moet voldoende gelegenheid op het erf zijn om te broeden. Alle plannen worden door een onafhankelijk ecologisch adviseur vastgelegd in een natuurbedrijfsplan en de resultaten worden elk jaar geëvalueerd. Elk jaar moet de boer rapporteren aan de zuivelpartner, die vervolgens weer rapporteert aan de Vogelbescherming. 

 

Als een zuivelproduct het logo van Vogelbescherming Nederland draagt, weet je zeker dat het voldoet aan strenge criteria voor boerenlandvogels die opgesteld zijn door Vogelbescherming Nederland. 

Eva in gesprek met melkboer

Waar kan ik nog meer op letten als ik zuivel koop?

Tip 1: Let op keurmerken

Naast het logo van de Vogelbescherming, kun je letten op verschillende keurmerken, zoals deze: 

 

Beter Leven Keurmerk 1 ster voor zuivel 

Producten met dit keurmerk voldoen aan verschillende duurzaamheidscriteria, niet alleen op het gebied van dierenwelzijn, maar ook wat betreft biodiversiteit. Zo moet er meer ruimte zijn voor weidevogels, bloemen en insecten en moeten veehouders mestoverschotten afbouwen, groene energie gebruiken en het gebruik van pesticiden verminderen. Dit wordt gecontroleerd door onafhankelijke partijen. Ook gelden er sancties wanneer er niet aan de eisen wordt voldaan.  

 

Boeren die producten maken met een Beter Leven Keurmerk 1 ster voor zuivel besteden dus meer aandacht aan de biodiversiteit dan boeren die hier helemaal geen rekening mee houden, maar het is nog niet te vergelijken met de boer die te zien was in De prijsknaller.  

 

On the Way to Planet proof 

Dit keurmerk stelt basiseisen aan klimaat, dierenwelzijn en biodiversiteit. Op een van deze drie thema’s moet de boer aan extra eisen voldoen, bijvoorbeeld eisen op het gebied van het voorkomen van vermesting, broeikasgasremissie en blijvend grasland. Dit wordt gecontroleerd door geaccrediteerde partijen.  

 

Ook hierbij geldt: boeren die zuivelproducten produceren met dit keurmerk besteden aandacht aan de biodiversiteit, maar nog lang niet zoveel als de boer in de aflevering. 


 

Demeter keurmerk 

Producten met dit keurmerk voldoen aan de eisen van biologische landbouw en voldoen daarbij aan aanvullende voorwaarden. Er is veel aandacht voor het sluiten van kringlopen en biodiversiteit is van groot belang. Op ieder boerenbedrijf moet minimaal 10% van de oppervlakte worden aangemerkt als (ondersteunend voor) biodiversiteit. De controle vindt plaats door een onafhankelijke organisatie.  

Tip 2: Stel vragen

Vraag aan de supermarkt, de boer of de organisatie waarvan je de zuivelproducten koopt, of er bij de productie rekening is gehouden met de biodiversiteit. Als het goed is weten zij dit je te vertellen, en anders kun je ze altijd vragen het voor je uit te zoeken.  

Tip 3: Google!

Sta je in de winkel en twijfel je? Google op de naam van het product en merk en zoek op of het vogelvriendelijke zuivel is.  

Ga jij rekening houden met de biodiversiteit bij het kopen van zuivel?
Keuzen

Alles weten over de herkomst van je eten, groene keuzes en recepten?

Schrijf je dan in voor de Groener eten & leven nieuwsbrief!

Keuringsdienst van Waarde - team