Trauma’s verwerken door te hallucineren met het drankje ayahuasca, cacao-rituelen om met angsten om te gaan of ademsessies voor het wegademen van depressies: steeds meer jongeren lijken de reguliere geestelijke gezondheidszorg in te ruilen voor deze alternatieve therapieën.

Noodzaak voor het maken van de podcast

Journalist Elif Kan (29) onderzoekt in haar nieuwe podcastserie Dokters en sjamanen waarom steeds meer jongeren kiezen voor alternatieve therapieën. Waarom vindt Elif het belangrijk om dit onderwerp te bespreken en wat zijn de mogelijke gevaren van deze therapieën?  

De toenemende mate van populariteit onder jongeren van alternatieve therapieën ontgaat Elif niet. Wanneer ze door haar Instagram of TikTok scrollt, lijken er steeds meer coaches, sjamanen en andere goeroes voorbij te komen die deze therapieën aanbieden.  

Een jaar geleden begint ze zich af te vragen hoe deze sjamanen in haar algoritme terechtkomen. Zelf gelooft ze namelijk meer in de traditionele gezondheidszorg, zoals academisch opgeleide psychologen. ‘Ik begon me af te vragen of het misschien een bredere trend zou kunnen zijn onder jongeren,’ vertelt ze.  

Onderzoek in eigen omgeving

Elif begint haar zoektocht naar eigen zeggen als botte boer, ze begrijpt niet waarom iemand zou kiezen voor een andere route dan de reguliere geestelijke gezondheidszorg.  

Wanneer ze uit nieuwsgierigheid rondvraagt in haar eigen sociale kringen, valt ze van de ene verbazing in de andere. ‘Mijn eigen collega’s en zelfs vriendinnen kiezen steeds vaker voor de alternatieve therapieën,’ vertelt ze.  

Veranderde blik op alternatieve therapieën

Nu, een jaar later, is haar blik op alternatieve therapieën veranderd. ‘Door zoveel mensen van binnen en buiten mijn bubbel te spreken, heb ik wel degelijk een andere kijk hierop gekregen,’ vertelt ze.  

In haar podcast spreekt Elif onder andere met collega Bob. Hij ruilt succesvol zijn reguliere therapie in voor alternatieve therapieën zoals familieopstellingen, paardencoaching en mannencirkels om van zijn depressie af te komen.  

Daarnaast belicht ze ook de duistere kanten van alternatieve therapieën. Zo spreekt ze iemand die door een ritueel met hallucinerende ayahuasca drankjes in een langdurige psychose raakte en nog steeds problemen ondervindt van de nasleep ervan.  

'We zitten soms in een ontzettende sneltrein waarin we veel druk op onszelf leggen'

Elif Kan

Aantrekkingskracht van alternatieve therapieën voor jongeren

Volgens Elif is het geen verrassing dat juist jongeren openstaan voor alternatieve therapieën. ‘We zitten soms in een ontzettende sneltrein waarin we veel druk op onszelf leggen en willen laten zien hoe goed het met ons gaat.   

Daarbij komt dat de wachtlijsten in de reguliere GGZ erg lang zijn en sommige mensen zich niet echt gehoord voelen. Wanneer er dan op social media wordt gezegd hoe je op een gemakkelijke en snelle manier met trauma’s kunt omgaan, of van je depressieve gevoelens af kunt komen, snap ik wel dat dat aantrekkelijk klinkt,’ zegt Elif.  

Memorabele ontmoeting

De ontmoeting met hoogleraar gedragswetenschappen Levi van Dam is haar bijgebleven. Hij stelt dat het niet slechter gaat met de jongeren van nu, maar dat deze generatie er meer over durft te praten en daarom ook meer hulp zoekt. Dat vindt hij een goede ontwikkeling, en tegelijkertijd zegt hij ook dat niet iedereen naar de psycholoog hoeft.  

‘Levi van Dam adviseert om kleine gewoontes in te bouwen om je mentaal fit te voelen. Net zoals we naar de sportschool of de kapper gaan om er goed uit te zien, moeten we dat ook doen voor onze mentale gezondheid. Ik denk dat het goed is als jongeren zich daar meer mee bezighouden,’ zegt Elif.  

'Het is in deze wereld niet altijd baat het niet, dan schaadt het niet'

Elif Kan

Nieuwe blik

Met Dokters en sjamanen wil Elif vooral nuance brengen. ‘Ik hoop dat luisteraars na het luisteren niet in hun eigen bubbel blijven hangen. En dat ze kritisch blijven. Want het is in deze wereld niet altijd baat het niet, dan schaadt het niet,’ sluit ze af.

Luister wekelijks naar een aflevering van Dokters en sjamanen via NPO Luister, Spotify of andere podcastapps.