Klachten na zwemmen in chloor

Heb jij na het zwemmen in chloorwater weleens last van prikkende ogen, irritaties op je huid of ademhalingsproblemen? Dan is de kans groot dat er in het zwembad ook urine zit. Samen met experts gaat Joep uitzoeken hoe dit komt en of dit schadelijk is voor je gezondheid. 

De eerste urineproef

Joep start met een proef met chemicus Lars Kamphuis. Aan twee bakken met schoon water wordt chloor toegevoegd. Daarna mag Joep ‘zijn plasje doen’ over een van de bakken; zijn urine wordt toegevoegd aan het chloorwater. 

Dan volgt de geurtest: in de eerste bak, die zonder urine, ruikt Joep heel licht de geur van chloor. En in bak twee? Joep: ‘Ja, hier is het een stuk sterker. Dit is echt de typische zwembadgeur.’

De geur van chloor in water

Chemicus Lars legt uit waarom Joep in de tweede bak meer chloor ruikt: ‘Daar heeft het chloor met de urine gereageerd. Dan vormt dat allemaal nieuwe chloormoleculen, waaronder ook het chloorgas. En dat ruik je weer.’ 

Deze geurproef laat zien dat je gewoon zwembadwater met chloor eigenlijk niet ruikt. Maar als je in een zwembad komt waar je een sterke geur van chloor ruikt, dan is de kans groot dat er in het bad geplast is. 

Lars: ‘Als je urine toevoegt, of eigenlijk alle soorten viezigheid in een zwembad, dat reageert allemaal met het chloor.’ Zweet, vuil en ook urine veroorzaken in een zwembad een chemische reactie. ‘Die verbindingen zorgen ervoor dat je last krijgt van je huid, van je ogen of van je luchtwegen,’ aldus Lars. En goed om te weten: die chloormoleculen die ontstaan door viezigheid, kunnen het zwembadwater niet meer desinfecteren. 

Zwembadfeestje met liters urine

Joep vervolgt zijn onderzoek met een nogal ongemakkelijk experiment en laat vijftien zwemmers het in hun zwembroek doen. Zijn collega’s Tim en Marijn zijn uitgenodigd voor Joeps zwembadfeestje en mogen kopje onder in een bad vol verse urine. 

Na twintig minuten komen de drijfnatte proefzwemmers Tim en Marijn uit het urinewater. Hun ogen zijn duidelijk roder dan vóór het zwemmen. Daarnaast heeft Tim last van zijn longen en heeft Marijn huiduitslag op haar wang. 

Irritaties na zwemmen niet schadelijk

Met zijn verzamelde onderzoeksmateriaal gaat Joep in gesprek met sportarts Tom Brandon. Zijn deze reacties schadelijk voor de gezondheid? Tom: ‘Nee, dit is niet schadelijk voor de gezondheid.’ Volgens hem geven de aangemaakte chlooramines in het water enige irritaties, maar die zijn tussen een halfuur en vier uur helemaal weg. ‘Onze ogen kunnen daar prima tegen en onze huid helemaal.’

Zelfs zes uur in een zwembad met viezigheid liggen is niet schadelijk voor de gezondheid. Tom: ‘Stel je hebt een 25 meterbad. Daar zou gemiddeld pakweg 70 tot 80 liter aan urine tegelijkertijd in kunnen liggen en dat is nog niet eens 1 op de 10.000 liter.’

Conclusie

De waarheid is boven water gekomen: plassen in een zwembad is niet gevaarlijk voor de gezondheid van de zwemmers, maar het is zeker niet fris. Kort douchen voor het zwemmen voorkomt viezigheid in het zwembad. En even plassen voor het zwemmen is óók verstandig. Doe het in ieder geval niet in het zwembad. Maar dat deed je al niet, toch?