Komt Goudse kaas uit Gouda?

Hoewel wel de naam doet vermoeden dat Goudse kaas uit Gouda komt, is dat niet het geval. ‘In Gouda wordt helemaal geen kaas gemaakt’, vertelt een kaashandelaar in de Keuringsdienst van waarde-uitzending. Maar waar komt de verwijzing naar Gouda dan vandaan? 

Kaasmarkt in Gouda

De stad Gouda was historisch vooral een handelsplek waar boeren uit omliggende dorpen hun kazen naartoe brachten om ze te laten keuren en verhandelen.  

De kaas kwam uit plaatsen als Stolwijk, Haastrecht, Reeuwijk en Berkenwoude, waar de koeien stonden en waar de melk werd verwerkt. Gouda had dus vooral een belangrijke marktfunctie, en zo werd Goudse kaas een wereldwijd begrip. Tegenwoordig is het vooral een toeristische bedoeling en niet meer de kaasmarkt die het eerst was. 

Goudse kaas uit Polen? 

Vandaag de dag wordt Goudse kaas door heel Nederland geproduceerd, zowel in grote fabrieken als op boerderijen. Maar misschien verrassender is dat een aanzienlijk deel van de Goudse kaas helemaal niet uit Nederland komt. Hoe kan dat?  

De naam ‘Goudse’ is niet beschermd. In principe mag elk land Goudse kaas produceren, zonder dat daar een vastgelegde herkomst aan verbonden is. Zo maken landen als Duitsland, België, Polen, Tsjechië, Zuid-Afrika, Kenia en Nieuw-Zeeland allemaal Goudse kaas. Maar waarom? 

Goudse Kaasboer Jaap Schep, vertelt in de uitzending over het Imago van Gouda: ‘Gouda heeft wereldwijd toch een bepaalde naam gekregen en dat verkoopt goed.’ Daarbij is het maken van kazen in het buitenland goedkoper dan in Nederland. Die goedkope Goudse kaas uit de buurtsuper kan dus zomaar uit Polen, Kenia of Nieuw-Zeeland komen. 

Goudse kaas of Gouda Holland 

Nederland importeert jaarlijks tientallen miljoenen kilo’s buitenlandse Goudse kaas, die hier ze hier versnijden en verpakken. Het is daarom soms moeilijk op het eerste oog te zien of je met Goudse kaas van Hollandse bodem te maken hebt. Gelukkig heeft de industrie daar wat op gevonden.  

Wanneer je kaas koopt met het label Gouda Holland kan je er zeker van zijn dat het uit Nederland komt.  Deze heeft namelijk een Beschermde Geografische Aanduiding (BGA) van de Europese Unie en garandeert dat de kaas volgens traditionele Nederlandse regels is geproduceerd, met Nederlandse melk en de juiste rijping.   

Daarnaast is er ook nog een Noord-Hollandse Gouda kaas met een beschermde oorsprongsbenaming (BOB), deze kaas is een minder zoute versie van de kaas, die alleen met melk uit de provincie Noord-Holland wordt gemaakt. 

Conclusie  

De Goudse kaas dankt zijn naam aan een stad waar hij nooit is gemaakt, maar vooral werd verhandeld. Wat ooit begon op de kaasmarkt in Gouda, is inmiddels uitgegroeid tot een kaassoort die overal ter wereld mag worden geproduceerd.  

Wil je er zeker van zijn dat de kaas uit Nederland komt, let dan op het Noord-Hollandse Gouda-of Gouda Holland‑label.