Van draadloze muis tot speelgoed, wekker tot weegschaal. AA- en AAA-batterijen zijn onmisbaar in huis. Maar waarom kost het ene setje van vier batterijen minder dan 2 euro terwijl het A-merk er meer dan 8 euro voor vraagt? Gaan die dure batterijen echt vier keer langer mee?
Zink-koolstof of alkalinebatterijen
Er zijn allerlei verschillende soorten batterijen maar batterijen op basis van alkaline of zink-koolstofbatterijen zijn veruit de meest voorkomende huis-tuin-en-keukenvariant. Het belangrijkste verschil tussen zink-koolstof en alkaline batterijen zit in de chemische samenstelling en de prestaties.
De zink-koolstofbatterij was, vóór de opkomst van alkalinebatterijen, de meest verkochte soort. Zink-koolstofbatterijen bleken echter erg gevoelig voor lekken en hebben een aanzienlijk lagere capaciteit dan alkalinebatterijen.
Fabrikanten van premium batterijen maakten daarom massaal de overstap naar alkalinevarianten en konden daarmee een hoger prijskaartje rechtvaardigen.
Kocht je vroeger goedkope batterijen, dan is de kans groot dat het zink-koolstofbatterijen waren. Inmiddels zijn de meeste AA- en AAA-batterijen die in de schappen liggen — zowel van A-merken als huismerken — alkalinebatterijen. Maar ook die verschillen flink in prijs.
Het prijsverschil
Een pakje alkaline AA- of AAA-batterijen van een premium merk kost tussen de vier en zeven euro voor vier stuks. Bij een discountwinkel of supermarkt-huismerk krijg je voor hetzelfde bedrag soms wel 12 tot 20 batterijen.
Omgerekend kosten de goedkoopste AA-batterijen 19 cent per stuk. Voor de duurste variant van het A-merk betaal je daarentegen 2,35 euro per AA-batterij. Dat is meer dan twaalf keer zoveel.
Mooie claims
Fabrikanten van dure batterijen claimen vaak betere prestaties met termen als ‘Ultra Longlife’, ‘Xtreme Power’ en ‘Power Boost’. Maar houden die twaalf keer duurdere batterijen het echt twaalf keer langer uit dan de goedkoopste variant?
‘Om te weten hoe lang een batterij meegaat, moet je weten wat het voltage en de capaciteit van de batterij is,’ legt Marnix Wagenmaker, batterijenonderzoeker aan de TU Delft, uit. ‘Het voltage is altijd 1,5 volt, maar de capaciteit staat er vaak niet op vermeld.’
De proef op de som nemen
Het prijsverschil tussen alkalinebatterijen kan mogelijk verklaard worden door het verschil in capaciteit. Maar omdat de capaciteit vaak niet vermeld wordt, is er maar één manier om het zeker te weten: door middel van een test.
Het TV-programma De Rekenkamer heeft vijf goedkope en dure batterijen vergeleken op capaciteit. Ze zijn getest in een afstandsbediening bij lage ontlading en in een fotocamera voor het zwaardere werk.
Verschil goedkope en dure batterijen
Wat blijkt? De batterijen doen niet voor elkaar onder. Vooral bij gebruik in apparaten met een lagere belasting, zoals een klok, radio of afstandsbediening, zie je nauwelijks verschil. Bij hoge stroombelasting zijn er wat grotere verschillen. Maar ook hier is een dure batterij van een A-merk geen garantie voor een langere levensduur.
Uit onderzoek van het Belgische Nieuwsblad blijkt zelfs dat batterijen van discountwinkels en drogisterijen langer meegaan dan die van de bekendere merken. Een hogere prijs betekent dus niet automatisch een hogere capaciteit.
Hogere prijs, maar geen hogere capaciteit
Een andere belangrijke factor voor de prestatie van een batterij is de productiedatum. Zodra batterijen de fabriek verlaten, verliezen ze langzaam capaciteit.
Ingenieur Jelle Smekens zegt in Nieuwsblad: ‘Een oudere batterij kan daardoor minder goed presteren. Dit kan een verschil maken van twee tot zes procent.’
Ook hoe de batterijen opgeslagen zijn, speelt mee. Batterijen die langdurig in de warme zon hebben gelegen, kunnen sterk in kwaliteit achteruitgaan.
‘Als batterijen voor een dumpprijs worden aangeboden, moet je sceptisch zijn,’ aldus Peter Notten, hoogleraar energieopslag aan de TU Eindhoven. ‘Je weet namelijk niet wat daarmee gebeurd is, of hoe ze zijn opgeslagen. Het merk maakt daarbij niet uit.’
Welke batterijen kopen?
Er zijn dus verschillende factoren die de prestatie van een alkaline batterij bepalen, waaronder capaciteit en productiedatum. Die twaalf keer duurdere batterij gaat echter in geen enkele situatie twaalf keer langer mee.
Hecht je vooral waarde aan hoe lang een batterij meegaat? Kijk dan liever naar de houdbaarheidsdatum dan naar de prijs of het merk. Wil je de meest duurzame optie? Dan kun je het beste oplaadbare batterijen kopen. Daarmee ben je op lange termijn ook nog eens goedkoper uit.
