Waarom komen ieder jaar honderden Spanjaarden naar een Brabants dorpje? Dat heeft te maken met het ‘Wonder van Empel’. In 1585 hielp Maria een Spaans legerkorps om op miraculeuze wijze te ontsnappen, zo gaat het verhaal. Wat is er gebeurd? En waarom is het belangrijk om deze vergeten geschiedenis te vertellen?

Een wonder

Het is winter 1585, tijdens de Tachtigjarige Oorlog. Een Spaans legerkorps is omsingeld bij het Brabantse dorpje Empel. De Staatse troepen (van de opstandige noordelijke gewesten van de Nederlanden) hebben de dijken doorgestoken. Ontsnappen lijkt onmogelijk. 

Dan gebeurt het: wanneer de Spanjaarden een wal aanleggen, stuiten ze op een puntgaaf houten paneel met een afbeelding van Maria. Die nacht begint het hevig te vriezen. Dat blijkt hun redding. De Staatse schepen lopen vast in het ijs, en de Spanjaarden kunnen de volgende dag – op 8 december, het feest van Maria Onbevlekte Ontvangenis - ontsnappen naar Den Bosch. 

Spanjaarden in Empel tijdens de jaarlijkse herdenking
Harry van den Berselaar in Mariakapel

Spaanse traditie

Voor het Spaanse leger is het duidelijk: ze zijn gered door Maria. Maria zou later mede dankzij dit ‘Wonder van Empel’ de beschermheilige van het Spaanse leger worden.

Tijdens geschiedenisles leren veel Spaanse kinderen over ‘El Milagro de Empel’. Toch wisten tot voor kort maar weinig Spanjaarden dat Empel nog altijd bestaat. Dat verandert in 2007, als een Spaanse militair Empel opnieuw ontdekt. Het jaar daarop komen honderden Spanjaarden naar Empel om het Wonder te herdenken, en inmiddels is dat een jaarlijkse traditie. 

Wonder van Empel

Bezetting of bevrijding?

Waarom is dit verhaal in Nederland relatief onbekend? Dat komt doordat het niet goed past in het meest gangbare verhaal  van de Tachtigjarige Oorlog. Empel – en het nabijgelegen Den Bosch – waren katholiek en stonden aan de Spaanse kant. Toen Den Bosch in 1629 werd veroverd door stadhouder Frederik Hendrik zagen velen dit als een bezetting. 

Ook dit jaar is het Wonder groots herdacht. Wat is er destijds gebeurd? Waarom verdient deze geschiedenis ook in Nederland meer aandacht? En kunnen wonderen bestaan? 

Kruispunt: het Wonder van Empel, zondag 7 december om 17:10 bij KRO-NCRV op NPO 2.

Elke week inspiratie in je mailbox?

Schrijf je dan in voor de KRO-NCRV inspiratienieuwsbrief

Levensbeschouwing Nieuwsbrief