De lockdown wordt in Nederland met drie werken verlengd. Winkels, scholen, horeca en sportscholen blijven dicht en het water staat bij velen aan de lippen. "Ik ben bang dat dit de moeilijkste periode wordt", aldus Diederik Gommers.
Het kabinet en belangrijk Outbreak Management Team adviseurs zijn dit weekend weer met elkaar in beraad gegaan. De uitkomst van het overleg? De lockdown wordt in Nederland met drie weken verlengd. En hoewel het vaccineren begonnen is, denkt Diederik Gommers dat de meest lastige periode nog in het verschiet ligt…
"De getallen laten toch wel zien dat de lockdown íéts doet, dat is positief. We nemen met elkaar maatregelen en dan zie je ook echt effecten. Maar er is ongewis rondom de Britse mutant, waarvan we weten dat ‘ie ook in Nederland is bij bij een klein aantal mensen. In Engeland was die er ook al in september, maar nu loopt het daar heel hard op."
Stilte voor de storm?
"Ik zou niet in de schoenen willen staan van het kabinet. Wij zullen altijd een advies geven vanuit infectiepreventie gezien, maar er spelen heel veel dingen in een rol. We zijn al heel lang in die lockdown, dat heeft heel veel effecten op de economische kant." De cijfers binnen het Verenigd Koninkrijk lopen hoog op. "In Engeland gaat het echt hard tekeer. Die beelden zien we ook, en die beelden zagen we toen ook in Italië, eind februari vorig jaar. De vraag is of we in een stilte voor de storm zitten."
“Bereid je voor, vaste land. Want het is niet normaal wat er op je afkomt”, kreeg Gommers gisteren te horen van Engelse intensivisten. “Daar schrok ik van”, zegt hij bij M. #ditisM pic.twitter.com/ZeAgSaCuGd
— Margriet van der Linden (@dit_is_M) January 8, 2021
Ondernemers, ouders met thuis lerende kinderen; veel mensen hebben het lastig en het water staat bij velen aan de lippen. "Dat maakt het ook zo moeilijk. Maar wat we ons niet kunnen veroorloven, wat we wel in de eerste golf gezien hebben, was die exponentiële groei. Binnen drie weken ging het heel hard." Zo’n zelfde patroon zien we nu in Engeland, zegt Gommers.
Virus varianten
Naast de Britse variant, werd er vorige week ook een Zuid-Afrikaanse mutant van het virus in Nederland gesignaleerd. De nieuwe varianten, daar zitten wij en de GGD bovenop, legt Gommers uit. "Daar wordt nu vol op getest. Je ziet nu clusters, de school in Rotterdam, Amsterdam is een cluster… Je ziet ze nu op verschillende plaatsen tevoorschijn komen. Dan weten we ook dat ‘ie echt in Nederland aanwezig is."
Gelukkig zijn het in Nederland vooralsnog kleine aantallen, die een variant van het virus dragen. "Maar zo is het in Engeland ook begonnen. Toen is het snel toegenomen omdat het zich zo makkelijk verspreidt. Vorige week zagen we dat het aantal besmettingen omlaag ging, en nu weer omhoog…" Is dit het begin van die Engelse mutant? Vraagt Gommers zich af. "We weten het nog niet", maar de zorgen zijn er wel, zegt hij. "Omdat het heel makkelijk overdraagbaar is."
Verspreiding op school
Hoe het zit met de verspreiding op lagere scholen, is met de komst van de mutant ook onduidelijk, legt Gommers uit. "We hebben steeds gezegd dat kinderen niet ziek worden, dat ze het ook niet zouden doorgeven, dat ze geen verspreiders zijn. We krijgen berichten uit Engeland dat dat met dit virus wél het geval is." Daarover heeft het OMT het kabinet geadviseerd, vervolgt hij. "Het kabinet met daar een besluit over nemen." Inmiddels is duidelijk dat het kabinet hoopt om basisscholen en kinderopvang op 25 januari weer te kunnen openen.
V-day
Het vaccin lijkt ook te werken tegen de verspreiding van mutanten van het coronavirus. "De Engelsen zeggen tot nu toe dat het werkt. Het allerbelangrijkste is dat de hoge risicogroepen zo snel mogelijk gevaccineerd worden; de ouderen en de chronisch zieken. Dat zijn er toch tussen de drie en vier miljoen. Dan haal je de druk van de ziekenhuizen af. Daarna komen de andere groepen en de jongeren als laatst. Zij zijn vooral belangrijk in het verspreiden. Waarom we iedere keer een lockdown doen, is zodat we niet in code zwart komen met de ziekenhuizen. Dat valt of staat met de snelheid waarmee die vier miljoen mensen gevaccineerd worden."
We zijn er nog niet
Het beleid heeft gevolgen voor de ziekenhuizen, legt Gommers uit. "Dat betekent dus dat we het met elkaar nog langer moeten volhouden." Met de start van de vaccinaties is er licht aan het einde van de tunnel, zegt hij. "Maar ik ben bang dat dit de moeilijkste periode wordt, van wat we tot nu toe meegemaakt hebben. Je denkt namelijk dat je klaar bent, maar je bent niet klaar."
"Ik denk dat dit nu de moeilijkste fase wordt. We zitten nog in de winter, bedrijven hebben het ongelooflijk moeilijk en je moet nog maanden volhouden totdat die vier miljoen mensen gevaccineerd zijn. Dan moet je iedere keer balanceren tussen versoepelingen, of niet? Daarbij wordt het draagvlak steeds minder. We zijn er gewoon klaar mee."