Dat Nederland niet de snelste is met vaccineren, moge inmiddels duidelijk zijn. Onze buren gaan daarentegen wél als een trein… Wat kunnen we leren van het Verenigd Koninkrijk? En werken de huidige vaccins ook tegen de opkomende mutanten?
"Wij zijn tijdig begonnen met voorbereiden", zegt Marcel Levi vanuit Londen. Hij is daar ziekenhuisdirecteur in Londen en ziet - in tegenstelling tot Nederland - het vaccineren op hoog tempo plaatsvinden. "In oktober zagen we al dat de vaccins eraan zaten te komen", zegt hij via een videoverbinding. "Toen zijn we begonnen met voorbereidingen treffen." Dat helpt enorm, laat Levi weten. Al is dat niet de enige reden dat we met wat jaloezie naar onze buren kijken…
"In Engeland wordt het gezien als een nationaal programma, waar iedereen aan mee wil doen. Dit is zó belangrijk. Daarnaast wordt de boel rechtstreeks aangestuurd door de minister en de baas van de National Health Service", zij vertellen aan het land hoe ze willen dat het gebeurt, voegt hij toe. Daar ziet hij een verschil met Nederland.
Houd je mond, je gaat gewoon doe wat ik ze
"De minister wordt voor vanalles en nog wat verantwoordelijk gehouden, maar hij heeft niet het mandaat om beslissingen te nemen." Levi heeft een advies voor minister De Jonge: "Als ik de minister was, zou ik zeggen: ik snap dat jullie commentaar hebben, maar geef me dan nu het mandaat, zodat ik met mijn vuisten op tafel kan slaan. Als een van die eenenzestig GGD’s niet mee wil doen, kun je dan zeggen: houd je mond, je gaat gewoon doe wat ik zeg."
Is een chief medical officer, zoals ze die in Engeland hebben, ook een idee voor ons land? "Het werkt in Engeland wel", vertelt Levi. "Chris Whitty heeft heel veel gezag, krijgt uiteraard ook wel eens commentaar. Maar er wordt wel naar hem geluisterd - hij is typisch iemand die met dat gezag een vaccinatieprogramma kan uitrollen." De ziekenhuisdirecteur ziet nationale regie. "Aan het einde van de week hebben we tien miljoen mensen gevaccineerd." Op de vraag of Levi geïnteresseerd is om die functie in Nederland te vervullen, moet hij lachen. "Ik heb al een vrij druk baantje momenteel."
Klopt het dat het coronavaccin niet werkt tegen de nieuwe mutaties? ''Ik vind die doom verhalen die je leest in kranten dat de vaccins 'niet meer werken', dat is veel te vroeg geroepen'', aldus arts en ziekenhuisdirecteur @MarcelLevi. #ditisM pic.twitter.com/nV07FC122K
— Margriet van der Linden (@dit_is_M) February 3, 2021
De mutaties
Terug naar ons land, waar een derde golf onvermijdelijk lijkt. Hoe zit het nu precies met al die mutaties? En hoe gevaarlijk is die ontwikkeling? “Dat is eigenlijk onbekend”, vertelt microbioloog Rosanne Hertzberger bij M. “Van de Britse variant is bekend dat ‘ie gevaarlijker is.” Die mutant is besmettelijker, voegt Hertzberger toe. "Besmettelijker is erger dan dodelijker: hoe meer mensen je besmet, hoe meer doden je hebt." Eigenlijk is er maar één belangrijke vraag te stellen: werken de huidige vaccins tegen de mutanten?
"De enige manier waarop je dat nu goed kan meten, is door bloed af te nemen van mensen die gevaccineerd zijn." Dat bloed komt vervolgens in een tube. "Dan kijk je hoe dat het virus onschadelijk maakt." Precies wat ziekenhuisdirecteur Levi aan het doen is. "Wij hebben in ons eigen laboratorium vrijwel alle mutanten kunnen testen. De een is wat beter dan de ander in de hoeveelheid bescherming wat het gevaccineerde bloed biedt." Maar, laten we vooral niet te veel in de paniek schieten.
"Ze zitten allemaal nog zwaar onder de linie van niet meer effectief zijn. Er is nog heel veel veiligheidsmarge. Die doemverhalen, die je soms leest in kranten, dat de vaccins niet meer werken, worden veel te vroeg geroepen. Ook al kan je misschien nog geïnfecteerd raken, dan word je wellicht niet zo ziek dat je naar het ziekenhuis moet." En dat is waar het ons allemaal om te doen was, besluit Levi zijn verhaal. "Hoe meer mensen je vaccineert, hoe meer bescherming er in de populatie is tegen alle coronavirussen."
Benieuwd naar het hele verhaal?