Tweehonderd jaar na de uitvinding van spitzen zijn eindelijk bruine en bronzen varianten te koop. The New York Times maakte een prachtige reportage over hoe zwarte balletdansers jarenlang hun spitzen verfden. En spreekt met een ballerina die vertelt wat het betekent.
Poederroze, prachtig glanzende linten en een ongemakkelijk draagcomfort. We hebben het over het schoeisel waar menig balletdanser een haat-liefde-verhouding mee heeft. En niet in de laatste plaats vanwege de kleur, want tweehonderd jaar lang is er niet meer keus geweest dan wit of lichtroze.
Van oorsprong was het idee achter deze kleuren dat het wat spookachtigs had, zo’n sneeuwwit pantoffeltje. Maar dat is inmiddels naar de achtergrond verdwenen. Spitzen worden nu vooral gezien als het verlengde van het menselijk lichaam. En door alleen poederroze varianten aan te bieden, lijkt het wel alsof er jarenlang gedacht is dat alle ballerina's blank zijn.
Spitzen ‘pancaken’
Maar ballerina’s met een andere huidskleur zijn er wel degelijk. Met als gevolg dat je als zwarte vrouw een carrière als klassieke danser je nieuwe spitzen telkens moest ‘pancaken’. Ballerina-slang voor je spitzen bruin verven met textielverf, een spuitbus of foundation. De Braziliaanse ballerina Ingrid Silva maakt YouTube video's waarin ze jonge dansers laat zien hoe ze hun spitzen kunnen verven.
Dit bericht bekijken op Instagram
Een bericht gedeeld door An Rong Xu: 許安榮 (@anrizzy) op 5 Nov 2018 om 7:18 (PST)
Dat het zelf verven van het schoeisel verre van even ideaal is, laat de Amerikaanse professionele balletdanser Cira Robinson zien. Jarenlang voorzag ze haar spitzen van een laagje bruine spuitverf, maar dat zorgde voor een “knapperig” effect wanneer ze erop dansde. Niet bepaald geslaagd dus.
Daarom maakte ze een paar jaar later - toen ze danste bij het Dance Theater - de overstap naar foundation. Ze zocht naar de goedkoopste bruine foundations, want al gauw gingen er vijf flacons per week doorheen om al haar twaalf tot vijftien spitzen van de juiste kleur te voorzien. En naast de kosten was er ook nog de tijd die ze ermee kwijt was. Het ‘pancaken’ van een paar kost je al gauw drie kwartier.
Vanaf nu ook bruine spitzen in de verkoop
Cira Robinson kan de verfspuitbussen en foundationflaconnen eindelijk in de kast opbergen, want sinds kort zijn er ook bruine spitzen verkrijgbaar. De spitzenleverancier Freed of London van Robinson heeft namelijk begin oktober twee nieuwe soorten spitzen op de markt gebracht: een bruine en een bronzen uitvoering. En hoewel het merk niet het allereerste bedrijf is dat spitzen verkoopt in verschillende kleuren - het Amerikaanse bedrijf Gaynor Minden ging haar een jaar geleden tenslotte voor - is het wel een van de grootste producenten die diversiteit nu ein-de-lijk omarmt.
Dit bericht bekijken op Instagram
Een bericht gedeeld door Ingrid Silva (@ingridsilva) op 5 Nov 2018 om 2:45 (PST)
“Dit gaat over wie wel en niet bij ballet hoort”
Het is een mooie stap in de richting naar meer diversiteit, maar we zijn er nog niet. Veel ballerina’s zitten ook met de kleur panty. Die hoort namelijk roze te zijn. In september bracht Precious Adams, danser van het English National Ballet, het thema ‘roze panty’ ter sprake. Want ongeacht van welke huidskleur je hebt, je moet en zal er zo-een dragen als balletdanser.
“Het dragen van een bruine panty wordt op de een of andere manier gezien als 'incorrect',” zegt Adams. “In de balletwereld wordt veel waarde gehecht aan tradities. Bestuurders van dansscholen en -gezelschappen houden vaak vast aan tradities en uniformiteit. Daardoor is er weinig ruimte voor verandering.”
Dit bericht bekijken op Instagram
Een bericht gedeeld door Sarah Jones Reports (@sarahjreports) op 4 Nov 2018 om 10:49 (PST)
Volgens voormalig danser Virginia Johnson, artistiek directeur van het danstheater van Harlem, gaan de discussies en ophef eigenlijk niet over de kleding zelf. Het gaat veel meer over wie er wel en niet bij het ballet hoort. En zwarte ballerina’s - zoals zij - horen er gewoon bij, vindt zij. Daarom begon ook zij jaren geleden met het verven van haar spitzen. Passende kleding helpt dansers ook om zichzelf te zijn op het podium, vindt ze: "Het was geweldig om destijds op het podium gewoon mezelf te zijn. Één lijn, één vorm en één integere kleur."
The New York Times maakte een prachtig artikel en indrukwekkende fotoreeks van zwarte vrouwen die decennialang hun spitzen moesten verven. Benieuwd? Bekijk het via de link hieronder.
