In de tweede aflevering van waarde van de aarde doet presentator Twan Huys onderzoek naar de wereld achter gas. De Russische president Poetin blijkt namelijk een grotere vinger in de gaspap te hebben dan de meeste mensen zouden verwachten. We spreken Twan over de aflevering: Wat heeft de meeste indruk op hem zelf gemaakt?
Gazprom
Mediaman Derk Sauer noemt Gazprom in de uitzending de portemonnee van Poetin. ‘’Gazprom is cruciaal voor Poetins presidentschap’’, vertelt Twan. ‘’Met de winst van Gazprom behoudt hij zijn machtsbasis en het presidentschap.’’
Sinds we onze eigen gaskraan in Slochteren bijna hebben dichtgedraaid is Nederland, en eigenlijk elk Europees land, in steeds grotere mate afhankelijk van Russisch gas. Twan: ‘’De clue van deze aflevering is dat we ons af moeten vragen of het wel moreel verantwoordelijk is onszelf zo afhankelijk te maken van deze man.’’
Belastingparadijs Nederland
Het Russische Gazprom kan op de Zuidas, door de Nederlandse fiscale regels, heel gemakkelijk belasting ontduiken. Twan Huys vraagt zich af waarom Nederland daar zo makkelijk aan mee werkt: ‘’Juist omdat de president verantwoordelijk wordt gehouden voor het neerhalen van MH17, waarbij 196 Nederlandse slachtoffers vielen en het de uit weg ruimen van leden van de oppositie, zou Nederland geen rode loper moeten uitrollen voor Poetin op de Zuidas.’’
Navalny
Deze aflevering met het thema gas zou eigenlijk pas later worden uitgezonden, maar is bewust vervroegd door de behandeling van oppositieleider Aleksej Navalny. Hij is veroordeel tot tweeënhalf jaar celstraf nadat hij een aanslag met het zenuwgif novitsjok ternauwernood overleefde. ‘'We moeten ons er van bewust worden dat Poetin verdacht wordt van het vermoorden van zijn politieke tegenstanders terwijl hij Nederland en andere Europese landen gebruikt om inkomsten te genereren,’’ aldus Twan.
Zou alle commotie rondom Navalny de gasaanvoer uit Rusland dan kunnen bemoeilijken? ‘’Ja’’, antwoordt Twan, ‘’daarom richten we ons tijdens de aflevering ook op de enorme pijplijn de Nordstream 2 die van Leningrad naar het Duitse eiland Rügen loopt. De Amerikanen zetten Europa onder enorme druk om het gasproject niet af te maken en de pijpleiding niet in gebruik te nemen.’’
In Duitsland zelf is er ook veel protest tegen de aanleg van de pijplijn. ‘’En de gifmoordaanval op Navalny draagt daar zeker aan bij’’, vertelt Twan.
Onafhankelijkheid
De Russische gasaanvoer staat dus onder druk, maar kúnnen we wel zonder dat gas? Twan: ‘’Het zal heel lastig worden om onafhankelijk te worden van het Russische gas omdat nu al meer dan 30% van het Europese gas uit Rusland komt.’’
Toch moeten we in actie komen. ‘’Zolang wij op deze grote schaal Russisch gas importeren, zijn we afhankelijk van een president die persvrijheid verbiedt, de democratische rechten vermorzelt en die beschuldigd wordt van het opzettelijk vermoorden van zijn politieke tegenstanders. Dit alles zou reden genoeg moeten zijn om ons af te vragen: waarom willen we met deze man zakendoen?’’
‘’Misschien’’, voegt Twan daaraan toe, ‘’moeten we onszelf nog wel een strengere vraag stellen: zijn we door gas van Gazprom te importeren niet medeplichtig aan het dictatoriale beleid dat Poetin voert?’’
