Laatste tsaar

Moskou, 25 januari 2022 - Met een verklaring van het Patriarchaat Moskou is een kwestie die al sinds het einde van de Sovjetperiode speelt, in Rusland weer op de voorgrond getreden: de erkenning van de stoffelijke resten van de laatste tsaar Nicolaas II en leden van zijn familie, gevonden in massagraven in de bossen bij Ekaterinburg. De bolsjewieken hadden hen in juli 1918 op bevel van Lenin vermoord. De tsaar werd in 2000 gecanoniseerd als een ‘strastoterpets’ (“dulder van lijden”), de categorie van Russische martelaren die niet direct vanwege hun verdediging van het geloof werden gedood, maar die het lijden geduldig en gehoorzaam aan de voorzienigheid hebben gedragen. 

Sinds 1998 rusten de vermoedelijke stoffelijke resten van de tsaar, zijn vrouw en vijf kinderen, onder wie 'tsarevitsj' Alexis, en zijn bedienden (o.a. een katholieke arts en een protestants kindermeisje) in een speciale kapel. De kapel werd ingehuldigd door de toenmalige president Boris Jeltsin tijdens de staatsbegrafenis in de kathedraal van de Heiligen Petrus en Paulus in Sint-Petersburg, naast de graven van alle andere tsaren van de Romanov-dynastie.

Afgelopen zaterdag sprak metropoliet Hilarion in zijn wekelijkse televisieprogramma ‘De Kerk en de Wereld’ op het kanaal Rossija-24 over de kwestie. De hoge geestelijke verklaarde dat “niets de erkenning van de authenticiteit van de ‘overschotten van Ekaterinburg’ nu nog in de weg staat, maar dat daarvoor een synodaal besluit van de Kerk nodig zal zijn”.

Sinds 1990, toen de beenderen werden gevonden, is er een lang en controversieel proces van analyse en studie geweest, dat aanleiding heeft gegeven tot verschillende discussies; president Poetin besloot uiteindelijk het laatste woord aan de Orthodoxe Kerk over te laten.

Hilarion herinnerde eraan dat tijdens de synode van vorig jaar juni het verslag van de speciale onderzoekscommissie was vernomen; de voorzitter van deze commissie die de bisschoppen had de resultaten van het onderzoek “op overtuigende wijze” voorgelegd. De volgende synode zou in november 2021 worden gehouden, maar vanwege corona werd deze verschoven naar mei 2022; als er geen verdere uitstel meer komt, kan de langverwachte officiële erkenning plaatsvinden.

Hilarion verklaarde verder dat in dat geval “de resten heilige relikwieën zullen worden, en dat de nodige verering zal worden toegestaan”. 

Jarenlang was de belangrijkste pleitbezorger van de erkenning van de resten als vererenswaardige relikwieën Poetins geestelijke vader, metropoliet Tikhon (Ševkunov). Daarom is aan zijn aandringen een politieke en ideologische betekenis toegeschreven, om de continuïteit tussen Poetin en de tsaren tot stand te brengen.

Plechtigheden worden nu niet alleen in de hoofdstad verwacht, maar ook in Jekaterinenburg in de Oeral, bij het heiligdom van Galina Jama, dat is opgericht op de plaats van het martelaarschap van Nicolaas en waar de gelovigen zelfs in tijden van pandemie massaal naartoe trekken, ondanks verboden.

De resten van tsaar Nicolaas zullen zo geestelijke wapen van de Russen worden tegen elke bedreiging van Rusland, extern en intern, van Oost tot West, en het “patriottische offer” verheerlijken van hen die heiligheid vonden in nederlaag en vernedering.

bron: Asia News