Moskou, 5 juni 2023 – Een van de beroemdste van de christelijke wereld is nu een middel van de Russische oorlogspropaganda geworden. De ‘Heilige Drievuldigheid’ van Andrej Roebljov kan sinds gisteren worden vereerd in de Kathedraal van Christus de Verlosser in Moskou.
In opdracht van president Vladimir Poetin heeft de Tretjakovgalerij, die in handen is van de staat, het vereerde schilderij overgedragen aan het Patriarchaat Moskou. Het meesterwerk van religieuze kunst was zaterdagavond naar de kathedraal gebracht, ondanks aanvankelijk verzet van de galerie.
Patriarch Kirill, hoofd van de Russisch-Orthodoxe Kerk, prees Poetin voor de teruggave van de ‘miraculeuze afbeelding’, die ongeveer een eeuw geleden door de communistische staat in beslag werd genomen.
De teruggave van de laatmiddeleeuwse icoon van de in 1988 heiligverklaarde Andrej Roebljov heeft volgens de patriarch een grote historische betekenis, nu Rusland het hoofd moet bieden aan “geduchte tegenkrachten”. Kirill steunt de zogenaamde ‘militaire operatie’ tegen Oekraïne omdat deze strijd noodzakelijk is om de in zijn ogen verderfelijke ideologieën van het Westen een halt toe te roepen.
Kirill heeft de gelovigen dan ook dringend opgeroepen bij de icoon te bidden voor “onze orthodoxe president” en de Russische krijgsmacht. De kerkleider zei er gisteren, tijdens de liturgie in zijn kathedraal, van overtuigd te zijn dat God Rusland zal beschermen “tegen de invasie van buitenlanders”.
Kirill en de Tretjakovgalerij zijn het nog oneens over de vraag hoe lang de icoon in de kathedraal tentoongesteld zal blijven. Volgens het contract moet het uiterlijk op 19 juni worden teruggegeven, kondigde de Tretjakovgalerij zaterdagavond aan via Telegram. Kiril daarentegen liet weten dat het cultusobject een jaar lang in de kathedraal zal blijven. Vrijdag nog had het patriarchaat aangekondigd dat de icoon tot 18 juni dagelijks van 10.00 tot 19.00 uur in de kathedraal kon worden vereerd. Het ministerie van Cultuur ging ook uit van twee weken.
Uit bezorgdheid over de veiligheid van het kunstwerk had de uitgebreide restauratieraad van de galerie zich uitgesproken tegen het vrijgeven van het kunstwerk uit de werkplaats. Volgens de experts verkeert de icoon momenteel in een “onstabiele toestand” en moet het dringend gerestaureerd worden. Ze wezen erop dat de icoon op 61 plaatsen was beschadigd nadat het in de zomer van 2022 een paar dagen was uitgeleend aan de kerk en tentoongesteld in het Triniteitsklooster in Sergiev Posad bij Moskou.
Volgens Russische media sloot de Tretjakovgalerij pas zaterdag een contract met de kerk voor een tijdelijke overdracht van het schilderij.
Het meesterwerk toont de drie engelen die volgens Genesis te gast waren bij Abraham. Het wordt beschouwd als een van de diepzinnigste symbolen van het mysterie van de Drie-eenheid.