Rome, 1 januari 2023 - De eerste foto's van het opgebaarde lichaam van emeritus paus Benedictus XVI zijn op nieuwjaarsdag door het Vaticaan verspreid. In de kapel van het kleine klooster Mater Ecclesiae, waar Benedictus zijn laatste jaren doorbracht en op oudejaarsdag stierf, ligt zijn stoffelijk overschot thans gehuld in een rood kazuifel.
Slechts een paar uur eerder hadden enkele vaticanisten in Rome zich afgevraagd of het bureau pontificale ceremonieën zou kiezen voor rood of paars. Nu duidelijk is dat er gekozen is voor het rood van het martelaarschap van Sint-Petrus komen we stap voor stap meer te weten over het protocol en de liturgie voor deze dagen van rouw, waarvoor geen precedenten bestaan.
Enkele uren na het overlijden had de woordvoerder van het Vaticaan, Matteo Bruni, aangekondigd dat de uitvaart van Benedictus XVI “plechtig maar eenvoudig”zou worden. Dit zou in overeenstemming zijn met de wensen van de overledene. Bovendien was Benedictus XVI al bijna tien jaar geen regerend paus meer, wat nog een reden is waarom er geen volledig pauselijk begrafenisceremonieel voor hem zal worden gehouden.
De uitvaartmis die zal worden voorgegaan door paus Franciscus vindt volgende week donderdagochtend plaats op het Sint-Pietersplein. Details over het verloop van de dienst en de begrafenis zullen binnenkort door het Vaticaan worden bekendgemaakt. Het zou kunnen dat Franciscus, vanwege zijn aanhoudende knieblessure, niet als hoofdcelebrant aan het altaar staat, maar dat hij dat delegeert aan de kardinaal-deken.
De curiegeestelijken die verantwoordelijk zijn voor de liturgie en het protocol in het Vaticaan lijken een bepaalde richtlijn te volgen. Naar verluidt worden deze richtsnoeren echter voortdurend aangepast. Het was zondag nog niet bekend of er na de uitvaart van 5 januari nog een reeks rouwmissen in de Romeinse grootbasilieken zou plaatsvinden.
De details van de twee fasen van de opbaring van het lichaam van Benedictus XVI zijn echter nu bekend. Na een private opbaring in Mater Ecclesiae, begint maandagochtend de publieke opbaring in de Sint-Pietersbasiliek. De translatie daarnaartoe zal in tegenstelling tot een uitvaart van een regerende paus niet publiekelijk zijn. Op maandag, dinsdag en woensdag kunnen de mensen dan tot 19.00 uur elke dag afscheid nemen van de overledene. De politie in Rome bereidt zich voor op tienduizenden pelgrims.
Het is nog onduidelijk wie de uitvaartmis op het Sint-Pietersplein zal bijwonen. Alleen de delegaties van zijn geboorteland, Duitsland en Italië zijn officieel uitgenodigd. De Duitse president Walter Steinmeier heeft al aangekondigd dat hij aanwezig zal zijn. Verwacht wordt ook het Italiaanse staatshoofd Sergio Mattarella acte de présence zal zijn. Aangezien alle andere wereldlijke heersers en vertegenwoordigers zelf kunnen beslissen of zij willen deelnemen, maken de Vaticaanse ambassadeurs van vele landen momenteel overuren, omdat zij degenen zijn die de inschrijvingen ontvangen.
Een van de eersten die hun deelname hebben aangekondigd is de Poolse president Andrzej Duda. Maar er worden ook gekroonde hoofden verwacht, zoals het Belgische koningspaar.
Aangezien Benedictus XVI tijdens zijn periode als paus niet alleen de rang van staatshoofd had, maar bovenal het hoofd van een zeer grote geloofsgemeenschap was, wordt verwacht dat naast katholieke bisschoppen en kardinalen uit de hele wereld talrijke vertegenwoordigers van christelijke kerken en andere geloofsgemeenschappen naar Rome zullen komen.
LVolgens Italiaanse media heeft Benedictus XVI jaren geleden tegen kardinaal Angelo Comastri, die destijds de leiding had over de Sint-Pieter, gezegd dat hij begraven wilde worden in de Vaticaanse Grotten waar het lichaam van Johannes Paulus II ooit lag voordat het na zijn zaligverklaring naar een zijaltaar in de basiliek werd verplaatst.
